Sociale epidemiologie en medische sociologie: sociale patronen van gezondheid
en sterfte
▪ Verschillen per SES
▪ Verschillen per geslacht
▪ Verschillen per etniciteit
▪ Intersectionaliteit: complexe interacties
1. Gender
1.1Mortaliteit
Man-vrouw gezondheid-overlevingsparadox: 'Mannen sterven sneller, maar
vrouwen zijn zieker'.
▪ Op alle leeftijden zijn de sterftecijfers van mannen hoger dan die van vrouwen.
▪ Vrouwen hebben over het algemeen meer kans dan mannen om een slechte
gezondheid te hebben.
Grote verschillen/ patronen als we 2 groepen gaan vergelijken, dan heb je een
complex patroon (kijken naar ziekte of sterftecijfers).
Morbiditeit is heel complex.
Is het echt zo paradoxaal?
▪ Mannen ervaren meer levensbedreigende ziekten (bijv. hartaandoeningen) die
op jongere leeftijd de dood tot gevolg hebben leeftijden.
▪ Vrouwen ervaren minder ernstige, chronische ziekten (bijv. artritis) die
resulteren in langere jaren doorgebracht in slechte gezondheid.
Voorbeeld:
Mortaliteitsverschil (verschil in levensverwachting).
Westerse landen: vrouwen leven gemiddeld langer dan mannen.
Voordeel van levensverwachting van vrouwen van 5 jaar in vergelijking
met mannen
1
,Er zijn ook verschillen tussen landen met enkel biologische verklaringen
kunnen we niet vinden waarom er een verschil is tussen mannen en vrouwen en
tussen verschillende landen. (ook biologische, sociologische factoren, levensstijl
spelen een rol).
Voorbeeld:
Totale sterfte, er treedt een ander beeld op als we kijken naar de oorzaak van
sterfte.
Suïcide: hogere suïcide sterfte bij mannen dan bij vrouwen.
We kunnen dit gaan bekijken volgens de levensloop, er zijn verschillen
doorheen de levenscategorieën.
Suïcide komt vooral voor bij jongvolwassenen, op middelbare leeftijd.
Voorbeeld:
Hoe hoger de lijnen, hoe hoger de gendercap hogere sterftecijfer bij mannen.
Grootste doodoorzaak: infectieziekten (vooral op jonge leeftijd) geen
gendercap.
Fase van industrialisatie: gendercap is gestegen, maar niet volgens het zelfde
tempo er is een verschil tussen de verschillende landen.
2
, De mortaliteit daalde, maar daalde veel sneller bij de vrouwen, dan bij de
mannen.
Door verbetering van de gezondheidszorg en levensstijl.
Er zijn meer arbeidsrisico’s voor mannen, waardoor er minder snel daalde bij
mannen dan bij vrouwen.
Post-industrialisatie: de gendercap is aan het dalen in de Westerse landen. Hoe
komt het dat het voordeel van levensverwachtingen van vrouwen minder wordt?
De levensstijl tussen mannen en vrouwen is minder groot door
emancipatie, prevalentie van roken (onderliggende verklaring van daling
gendercap).
Voorbeeld:
Prevalentie van roken: op een later tijdstip moet er gekeken worden naar de
impact van roken op mortaliteit.
We kunnen dit niet meteen gaan bekijken.
In latere fase kunnen we de sterftecijfers gaan bekijken.
Er is een stijging van aantal rokers bij mannen en pas na de jaren 50 is dit
beginnen te dalen.
Het gaat om een tragere daling, dit komt enerzijds door de emancipatie
(verklaring gendercap).
Bij mannen is er een snellere daling.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yasminejoye. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.