Samenvatting
Samenvatting - Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2 zintuigen
Samenvatting van 16 pagina's voor het vak Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2 aan de Artevelde
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Anatomie – de zintuigenSensorische cellen
= verbinden ons inwendige en uitwendige milieu met het zenuwstelsel
Sensorische tranductie:
= omstandigheden binnen of buiten het lichaam omzetten in elektrische signaal
à via sensorische cellen (‘zintuigcellen’)
ð Neuronen via hun dendrieten: ‘vrije zenuwuiteinden’
ð Gespecialiseerde cellen
à soms beschermd door accessoire structuren en bindweefsel
à types sensorische transductie:
ð Nocitransductie: pijn
ð Thermotransductie: temperatuur
ð Mechanotransductie: tast, druk, houding, evenwicht, gehoor
ð Chemotransductie: pH, pO2, pCO2, reuk, smaak
ð Fototransductie: zicht
Receptoren:
Exteroceptoren:
ð Prikkel afkomstig van externe milieu
ð Pijn, temperatuur, tast, druk, reuk, smaak, zicht, gehoor
Interoceptoren:
ð Prikkel afkomstig van interne milieu
ð Pijn, temperatuur, baroreptoren (bloeddruk), chemoreceptoren (pH, pO2, pCO2,
glucosegehalte)
Proprioceptoren:
ð Prikkels afkomstig van vastibulum, halfcirkelvormige kanalen, peeslichaampjes, …
ð Geven info over positie lichaam in ruimte
Receptorveld:
= het gebied dat info levert aan 1 sensorische cel /zintuigcel
ð Hoe groter het gebied, hoe kleiner het onderscheidend / discriminerend vermogen
ð Hoe groter het receptorveld, hoe slechter we een prikkel kunnen lokaliseren
ð Bv: een tastreceptor op het algemene lichaamsoppervlak heeft een receptorsveld van 7cm ->
hierdoor kun je voor een lichte aanraking daar alleeen een algemeen gebied aanwijzen, niet
een precieze plek
Tweepuntsdiscriminatie:
= minimale afstand tussen 2 prikkels om afzonderlijk te
worden waargenomen
,Intensiteit:
= hoe intenser de prikkel, hoe hoger de frequentie vd actiepotentialen door de axon
Adaptatie:
= afname gevoeligheid van sensorische cel in aanwezigheid van constante prikkel
Bv: een hete douche -> in het begin kun je er bijna niet maar na 5 minuten ben je aan die warmte
gewend
Algemene zintuigen
= sensorische cellen van algemene zintuigen zijn vrij eenvoudig van structuur
ð Ze liggen verspreid over het hele lichaam
o Niet in gespecialiseerde organen
4 typen aan de hand van de aard van de prikkel die ze activeert:
1. Nociceptoren (pijn)
2. Thermoreceptoren (temperatuur)
3. Mechanoreceptoren (mechanische vervorming)
4. Chemoreceptoren (chemische concentratie)
1. Pijn en nocipetie:
= vrije zenuwuiteinden die gevoelig zijn voor:
ð Mechanische prikkels (bv: snijwonde)
ð Thermische prikkels (bv: kokend water)
ð Chemische prikkels (bv: n.a.V ontstekingsreactie/inflammatie)
à zodra de pijnreceptoren in een bepaald gebied worden gestimuleerd, geleiden 2 types axonen de
pijnlijke gewaarwording:
ð Gemyelyniseerde Aδ-vezels: snelle, stekende, goed gelokaliseerde pijn
ð Ongemyeliniseerde C-vezels: trage brandende, slecht gelokaliseerde pijn
Lichaamsoppervlakte: Dieper gelegen structuren
(viscera/ingewanden):
Veel vrije zenuwuiteinden in epidermis, conrea Weinig vrije zenuwuiteinden in sereuze
(=hoornvlies), periost (= buitenste beenvlies), membranen: pleura, pericardium, peritoneum
gewrichtskapsels, dura mater, bloedvatwanden,
… Nog minder vrije zenuwuiteinden in organen
zelf
Aδ-vezels Vooral C-vezels: registreren bv: distensie of
uitrekking van organen
C-vezels
à we maken een onderscheidt tussen:
ð Noriceptie:
o = autonome respons op schadelijke prikkel thv sensorische cellen
o Zweten, bloeddrukdaling, naussea (misselijkheid)
ð Pijn:
o Bewuste, onaangename ervaring als gevolg van echte of potentiële weefselschade
à via tractus spinothalamicus naar primair sensorische cortex
, à gerefereerde pijn = pijngewaarwording in deel van lichaam dat niet wordt geprikkeld
ð Prikkels komen van ingewanden maar lijken onterect afkomstig van lichaamsoppervlak
ð Axonen van de ingewanden en het gerefereerde lichaamsoppervlak delen dezelfde spinale
zenuw
2. Temperatuur (thermoceptie):
= vrije zenuwuiteinden:
ð Koudereceptoren
ð Warmtereceptoren
ð 3 keer zoveel koudereceptoren dan warmtereceptoren
à bevinden in de huid, skeletspieren, lever, hypothalamus
à via tractus spinothalamicus naar primair sensorische cortex
à zeer adaptief
3. Tast (tactiel zintuig):
= vrije zenuwuiteinden
ð Tussen epidermiscellen (=opperhuidcellen)
ð Rond haarwortel
à gespecialiseerde zenuwuiteinden
ð Lichaamjes van Merkel -> oppervlakking, statische druk
ð Lichaampjes van Meissner -> oppervlakking, vibraties (oogleden, lippen, vingertoppen,
tepels, gesloten organan)
ð Lichaampjes van Ruffini -> diep, statische druk
ð Lichaampjes van Pacini -> diep, vibraties (vingers, borsten, gesloten organen,
gewrichtskapsels, pancreas, urine, blaas&buis)
à via tractus spinothalamicus naar primair sensorische cortex
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper febeboeren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60904 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen