Samenvatting van alle lesnotities, powerpoints en cursusmateriaal van het vak insolventierecht, gedoceerd door professor Storme in 2017/2018 aan de KUL.
Deel IV – Zekerheidsrechten op roerende zaken
INHOUDSOPGAVE
1
, HOOFDSTUK I
O V E R D R A C H T VA N R O E R E N D E Z A K E N
AFDELING A.
OVERDRACHT DOOR EEN BESCHIKKINGSBEVOEGDE
1. ALGEMENE VEREISTEN VOOR OVERDRACHT EN VESTIGING VAN ZAKELIJKE RECHTEN
Ter herinnering: zowel bij de overdracht/vruchtgebruik van roerende zaken als bij de
vestiging van zakelijke rechten op roerende zaken is vereist:
1) Bestaan van de roerende zaak (in zin van specialiteitsbeginsel)
2) Overdraagbaarheid van de zaak
3) Geldige titel (geldige onderliggende overeenkomst of andere verbintenis tot
eigendomsoverdracht c.q. vestiging van zakelijk recht), die niet nietig is
4) Juridische levering: is de titel uitgevoerd
Hoe wordt de eigendom overgedragen?
Door middel van een levering in de juridische betekenis die we meestal niet zien omdat
die levering in de meeste gevallen samenvalt met het sluiten van de ovk
--> Je gaat tegelijkertijd de verbintenis aan tot eigendomsoverdracht en tegelijk voer je
de verbintenis ook uit
Kan in beginsel ook louter consensueel zonder vormvereisten, nl. constitutum
possessorium* (volgende slide)
5) Beschikkingsbevoegdheid van de verkoper
of
derdenbescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid van vervreemder (art. 2279
BW)
Indien voldaan aan deze vereisten, gaat eigendom over (zowel tussen partijen als ten aanzien
van derden) c.q. ontstaat het zakelijk recht (onder voorbehoud van tegenwerpelijkheid, infra)
Publiciteit van levering speelt bij eigendom slechts een rol ten aanzien van derden met een
ouder zakelijk recht die nog in feitelijk bezit is
2. VERHOUDING TUSSEN JURIDISCHE LEVERING EN BEZIT
Levering en bezit ?
Beiden termen zijn dubbelzinnig (onderscheid tussen juridische en feitelijke levering/ bezit)
De dubbelzinnigheid is exact hetzelfde bij de twee woorden.
Bezit in juridische betekenis kan
2
, o direct (voor zichzelf), of
o indirect (via de detentor als « feitelijk » bezitter - meestal op basis van benoemd
contract (bewaargeving, bruikleen, enz.))
Bezitsverkrijging of juridische levering kan dus:
o (De levering in juridische zin vereist dus niet noodzakelijk een "buitenbezitstelling" in
feitelijke zin)
o Door afgifte / in de macht brengen: verkrijger in direct (juridisch) en feitelijke bezit
o Kan ook doordat verkrijger reeds feitelijk bezit had: traditio brevi manu
--> vb. Huurder koopt de zaak (huurder verandert gewoon zijn titel)
o Door kennisgeving aan de derde-detentor (die de zaak nu in handen gaat houden
voor de verkrijger) (in Nl. verkeerdelijk longa manu)
--> het goed is in bewaring, in handen van een derde
--> de zaak is niet meer in het bezit van de verkoper, maar van de koper vanaf dat die
derde-detentor daar wordt van ingelicht
--> Als die goederen zijn opgeslagen in een pakhuis en de partijen delen aan dat
pakhuis mee kijk die goederen zijn verkocht dan weet de eigenaar van het pakhuis
vanaf nu moet ik die goederen niet meer afgeven aan de verkoper, maar aan de
koper
--> De koper wordt daardoor bezitter van de goederen via het pakhuis
o Door *constitutum possessorium (zuiver consensueel): de verkrijger wordt juridisch al
bezitter, vervreemder (die nog in feitelijk bezit, d.i. detentie, is) houdt voor verkrijger
het goed gewoon bij (eigendomsoverdracht wordt niet uitgesteld) – cfr. art. 1138 BW
--> Partijen komen louter consensueel overeen dat de vervreemder vanaf nu de zaak
in bewaring/in detentie houdt voor de koper
--> De vervreemder erkent dat hij geen eigenaar meer is, maar hij heeft de zaak
eigenlijk feitelijk nog in zijn macht
--> Voor derdenbescherming is dit niet voldoen, het is zwak bezit want de koper is
nog altijd afhankelijk van de verkoper, dus niet beschermd tegen een bedrieglijke
verkoper
3. BIJKOMENDE VEREISTEN VOOR ZEKERHEIDSRECHTEN
Publiciteit voor de vestiging zelf: neen, behoudens vorm- en bewijsvereisten aan de titel
(onderliggende) overeenkomst
Publiciteit vereist voor de tegenwerpelijkheid?
o Eigendomsvoorbehoud: in beginsel niet
o Pandrechten hebben publiciteit nodig om rang in te nemen: « buitenbezitstelling » of
registratie
« Buitenbezitstelling » verwijst naar het feitelijk bezit en kan dus door verschaffing van
rechtstreeks bezit (overgave, traditio brevi manu) maar ook door onrechtstreeks bezit (ofwel
via bezit van waardepapier afgeleverd door derde bewaarnemer ofwel door kennisgeving aan
3
, die derde)
--> Als je die goederen niet wil verplaatsen dan zal je de goederen moeten registreren, anders
blijft het een pandrecht dat niet tegenwerpelijk is aan derden
Constitutum possessorium (waarbij goed in feitelijk bezit blijft van de pandgever) is niet
voldoende voor een buitenbezitstelling ! (= zwak bezit) > « stil » pandrecht dat « niet
tegenwerpelijk » is.
AFDELING B.
DERDENBESCHERMING
Regels inzake de bescherming van derde-verkrijger van zakelijke rechten onder bijzondere titel tegen
beschikkingsonbevoegdheid
Verschillende vereisten afhankelijk van aard van verkregen goed (RG/OG)
hier bespreken we roerende zaken !
Bij OG stelt men de vraag wanneer is een transactie tegenwerpleijk aan die derden die nadien
komen
Bij RG 2 mogelijke perspectieven:
o Bij RG gaat men uit van de werkelijke verkrijger en stelt men de vraag waarmee
wordt die nu eigenlijk beschermd --> kijken vanuit de verkrijger of die aan alle vwn
voldaan heeft om eigenaar te worden of toch de goederen terug te krijgen
o Bekijken vanuit diegene die het oudere recht heeft wanneer verliest hij dat, wanneer
wordt hij geconfronteerd met een derde verkrijger, waardoor hij zijn volgrecht niet
meer kan uitoefenen
Publiciteit van het zakelijk recht (bij roerende goederen: ihb het bezit) speelt enkel
belangrijke rol bij conflicten tussen zakelijke rechten, maar niet noodzakelijk bij
derdenverkrijging:
o Perspectief van verkrijger die omwille van beschikkings-onbevoegdheid van
vervreemder in conflict komt met een derde met ouder zakelijk recht (vb. goed
verkregen van detentor; goed verkregen van eigenaar maar bezwaard met een
hypotheek)
o Perspectief van eigenaar of ouder zakelijk gerechtigde: wil zijn recht veiligstellen t.o.v.
latere verkrijgers (verkrijgers met een jonger recht)
Derdenverkrijger: geldige titel van eigendomsoverdracht, maar de andere partij was BOB
1. GEEN DERDENBESCHERMING BIJ NIETIGE TITEL
Geen derdenbescherming tegen nietigheid
Als een eigendomsrecht met een zakelijk recht mislukt omdat de titel ongeldig is, dan gaat de
eigendom niet over. Dan is die persoon geen derdeverkrijger. Hier kan je in principe zo een
derdenbescherming niet inroepen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 19lena95. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
