Samenvatting van alle lesnotities, powerpoints en cursusmateriaal van het vak insolventierecht, gedoceerd door professor Storme in 2017/2018 aan de KUL.
DEEL I: PERSOONLIJKE ZEKERHEDEN EN
AANVERWANTE RECHTSFIGUREN
Allemaal figuren die gemeenschappelijk hebben dat de schuld van de bijkomende schuldenaar
geen onafhankelijke verbintenis is
INHOUDSOPGAVE
1
, HOOFDSTUK I
P E RS O O N L I J K E Z E K E R H E D E N I N H E T
A LG E M E E N
Persoonlijke zekerheid = wanneer de schuldeiser naast zijn schuldenaar en diens vermogen ook
een derde als bijkomende schuldenaar kan aanspreken of op het vermogen van een derde of een
deel ervan verhaal kan nemen.
--> Er kan iemand anders dan de schuldenaar aangesproken worden voor de schuld
AFDELING A.
DE STRUCTUUR VAN MEERPARTIJENVERHOUDINGEN EN DE
ZOGENAAMDE RELATIVITEIT VAN OVEREENKOMSTEN
1. RELATIVITEIT
De relativiteit van de verbintenissen:
= In een verbintenis heeft men één of meer schuldeisers en één of meer schuldenaren
--> In principe kan enkel de SE kan een prestatie van de SA vragen en niet van derden
--> Derden moeten deze rechtsband respecteren + derdemedeplichtigheid
--> MAAR de SE of SE kunnen wel veranderen (partijen kunnen wel veranderen)
Maar sluit niet uit dat
a) schuldvordering (actiefzijde) kan onder bepaalde voorwaarde
overgaan op een derde, die daardoor partij wordt
b) schuld (passiedzijde) kan overgaan onder bepaalde voorwaarde op een derde die
hierdoor partij wordt
è Relativiteit van de verbintenis: één of meer SE en één of meer SA, derde kunnen niet iets
verlangen of zijn niets verschuldigd
à SE en SA kunnen veranderen, blijven niet altijd dezelfde (SE* cessie, subrogatie, erfenis)
(SA* met toestemming van de SE)
à relativiteit van de verbintenis is vrij beperkt, want men kan een iets bedingen ten gunste
van derden
à Ovk kunnen GEEN verbintenissen scheppen voor derden, BEHALVE wanneer de wet dit
bepaalt (als je eigenaar wordt van een OG, dan is de basisregel dat je niet gebonden bent met
contracten die de eigenaar heeft gesloten over dit goed (behalve de zakelijke rechten), de
nieuwe eigenaar is niet gebonden aan bedingen tov derden TENZIJ de wet dit bepaalt (bv.
Huur: de verplichtingen van de verhuurder gaan over op de koper)
De relativiteit van obligatoire overeenkomsten (passiefzijde) en de afwezigheid van de
relativiteit van overeenkomsten aan actiefzijde:
Overeenkomsten mogen WEL rechten scheppen ten begunste van derden
Overeenkomst kan GEEN verbintenis opleggen aan derden zonder hun toestemming
(uitz. opvolgers onder algemene titel; kwalitatieve verbintenissen …)
2
, MAAR derden kunnen op verschillende manieren SE WORDEN van een verbintenis die
oorspronkelijk door een andere partij bedongen was.
> Derden kunnen toetreden tot een verbintenis
> De wet bepaalt soms dat de derde verkrijger van een goed toch gebonden is aan
de overeenkomst
> Een schuldvordering kan zowel vanaf het begin (derdenbeding) als later (cessie, ….)
toekomen aan andere schuldeiser
> In al deze gevallen wordt de derde, die geen partij was bij de oorspronkelijke
overeenkomst, wel partij bij de rechtsverhouding.
schuldeiser
prestatieverhouding
valutaverhouding
nieuwe
schuldenaar
oude schuldenaar
dekkingsverhouding
2. HET BEGRIP OORZAAK IN ZIJN VERSCHILLENDE BETEKENISSEN
= reden waarom een SA een schuld aangaat, de reden waarom iemand een belofte doet
Relevante oorzaken:
à Om een schuldvordering te krijgen (recht te krijgen op iets)
à Om een bepaalde schuld te betalen
à Uit vrijgevigheid (schenking in de algemene betekenis)
à (Om mijn krediet te behouden)
Oorzaak heeft meerdere betekenissen: reden voor toezegging, rechtvaardiging
gebondenheid; variaties van ongeoorloofd
Verbintenissenrecht heeft twee verschillende betekenissen van oorzaak die ten dele overlappen :
- Subjectieve oorzaak
Vanuit het perspectief van de belover/schuldenaar.
De reden waarom iemand een rechtshandeling stelt, waarom men de verbintenis aangaat.
--> om een tegenprestatie te verkrijgen
--> om een bestaande schuld te voldoen
--> uit vrijgevigheid
3
, --> !het verkrijgen of behouden van een krediet
- Objectieve oorzaak
Vanuit perspectief van de schuldeiser.
De grond waarom de SE door het recht wordt beschermd, de grond waarom hij de
wederpartij aan zijn belofte of toestemming mag houden, de rechtvaardiging van de
gebondenheid
--> onder bezwarende titel verkregen
--> tot zekerheid van een ander recht
--> in een plechtige vorm
--> als vriendendienst
- Ongeoorloofde oorzaak
Het begrip “ongeoorloofde oorzaak” slaat nu eens op een ongeoorloofde subjectieve oorzaak
(bv. een verbintenis die op zichzelf geoorloofd is, maar aanzet tot ongeoorloofd handelen, bv.
prijs uitloven om iemand te vermoorden), dan weer op een ongeoorloofde objectieve
oorzaak (bv. een verbintenis met het oog op een tegenprestatie die eveneens op zichzelf
geoorloofd is, maar die niet in ruil voor de eerste mag worden bedongen, klassiek voorbeeld:
prostitutie- overeenkomst).
3. DEKKINGSVERHOUDING EN VALUTAVERHOUDING
In de meeste driepartijenverhoudingen kan men een dekkingsverhouding, een valutaverhouding en
een prestatieverhouding onderscheiden.
Structuur van meerpartijenverhoudingen:
De interne- of dekkingsverhouding (provisie, intern) SA---SA’
verhouding tussen de oorspronkelijke schuldenaar en de bijkomende schuldenaar als daarin
de “oorzaak” van de verbintenis van de bijkomende SA te vinden is (waarom die persoon zich
verbindt)
à verhouding waarin de subjectieve oorzaak te vinden is van de bijkomende schuld
à reden waarom de borg zich bevindt, bevindt zich in de dekkingsverhouding
De waarde- of valutaverhouding (waarde) SA---SE
verhouding tussen de oorspronkelijke SA en de SE
à degene die de waarde van de oorspronkelijke schuldvordering bepaalt
à de oorspronkelijke verhouding, de oorspronkelijke schuldvordering
De resultante verhouding (prestatieverhouding) SE---SA’
à verhouding waarin de bijkomende Sa wordt aangesproken door de SE
(bij borgtocht is dit de borgtochtverhouding)
à de verhouding waarin van de nieuwe schuldenaar een prestatie kan worden gevraagd
« Abstractie »
= een bepaalde rechtsverhouding wordt losgekoppeld van een andere rechtsverhouding ook
al bouwt ze hier in principe op voort
een bepaalde verbintenis of een bepaalde prestatieverhouding losgekoppeld wordt van één
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 19lena95. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
