Dit is een volledige samenvatting van het onderdeel Woordleer binnen het vak Taalbeschouwing. Alles is correct en duidelijk uitgelegd, en overal staan voorbeelden/voorbeeldzinnen bij.
1)Het zelfstandig naamwoord
Duiden een ‘zelfstandigheid’ aan.
Kunnen voorafgegaan worden door een lidwoord.
Hebben een genus: mannelijk, vrouwelijk of onzijdig.
Verkleinwoord van maken mogelijk.
Kunnen in meervoudsvorm voorkomen.
Plurale tantum (= enkel mv.) Singulare tantum (= enkel enk.)
2 soorten:
- Soortnamen = duiden aan tot welke soort iemand/iets behoort.
Bv. vogel, bal, hout, champagne…
- Eigennamen = geven een naam aan iets/iemand + worden met hoofdletter geschreven.
Hier kan ook een lidwoord bij staan als de eigennaam voorkomt als bijvoeglijke bepaling.
Bv. Jan was avontuurlijk. - De Jan van vroeger was avontuurlijker.
Bv. Gors-Opleeuw is een klein dorpje. - Het Gors van vroeger was klein.
2)Het bijvoeglijk naamwoord
Geeft een kenmerk, toestand of eigenschap van het zelfstandig naamwoord.
Op veel bn kunnen de trappen van vergelijking toegepast worden.
Bv. hoog - hoger - hoogst.
Trappen van vgl niet mogelijk bij stofaanduidende bn of stofadjectieven.
Bv. houten, zijden, katoenen, aluminium, plastic.
1
, Gebruik op 3 manieren:
Zelfstandig = bn staan los in zinnen.
Bv. Wil jij een rode of een witte? rode en witte = bn.
Bv. Zij is de slimste van de klas. slimste = bn.
Attributief = bn staat voor het zn. -> bn is dan een bijvoeglijke bepaling.
Bv. het blauwe boek. blauwe = bn.
Predicatief = bn komt voor als naamwoordelijk deel vh gezegde of als gesteldheid.
Bv. het boek is blauw. blauw = bn.
3)Het telwoord
Duiden een aantal of een rangnummer aan.
2 soorten:
Hoofdtelwoorden
o Bepaalde: één, twee, drie, vier…
o Onbepaalde: enkele, verschillende…
Rangtelwoorden
o Bepaalde: eerste, tweede, derde, vierde…
o Onbepaalde: hoeveelste, zoveelste, laatste…
4.1) Zelfstandige werkwoorden
Drukken actie, handeling of gebeurtenis uit.
Zijn persoonsvormen.
Kunnen op zichzelf bestaan, hebben niet per se een ander werkwoord nodig.
Bv. Jeanne speelde in de tuin. Speelde = hoofdww: zelfstandig ww
Bv. Jan gaat tennissen. Tennissen = hoofdww: zelfstandig ww.
3 onderverdelingen:
Transitieve of overgankelijke ww = ww die LV moéten hebben.
Bv. Hij slaat IEMAND (LV).
Bv. Hij belemmert IETS (LV).
Pseudo-transitieve ww = ww die LV kùnnen hebben.
Bv. Hij leest. - Hij leest IETS (LV).
Bv. Wij spelen. - Wij spelen IETS (LV).
Intransitieve of onovergankelijke ww = ww die géén LV kunnen hebben.
Bv. Hij komt. (Niet: Hij komt iemand/iets)
Bv. Hij gaat. (Niet: Hij gaat iemand/iets)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottevos53. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.