HOOFDSTUK 1: INLEIDING
1) Definities en basisbegrippen traumatologie
Traumatologie = de studie van wonden en verwondingen, veroorzaakt door ongevallen of
geweld en de diagnose en behandeling hiervan
Wonde = verstoring v/d continuïteit van weefsel, door externe factoren veroorzaakt, waarbij al
of niet weefsel verloren is gegaan
Contusie = letsel v/h weefsel door inwerking van stomp geweld
→ontstaat bloeduitstorting en een ontstekingsreactie die de heling op gang brengt
Distorsie = uitrekken van ligamenten en kapsel v/e gewricht door een beweging die groter is dan
de normale beweeglijkheid van dat gewricht
→ontstaan van scheuren: microscheuren → volledig scheuren
Luxatie = ernstige distorsie, waarbij het gewricht niet meer in een normale anatomische
verhouding staat
= uit de kom
Spierscheur = onderbreking in continuïteit v/d spier
Peesscheur = onderbreking in continuïteit v/d pees
Fractuur = onderbreking in continuïteit v/h bot
Fractuurluxatie = een combinatie v/e luxatie en een fractuur die uitloopt i/h gewricht
Fracturen van lange pijpbeenderen ingedeeld naar mate en soort dislocatie:
• Ad axim: hoekstand
o Antecurvatie = hoek naar voren
o Recurvatie = hoek naar achteren
o Vlagus = hoek naar binnen
o Varus = hoek naar buiten
• Ad latum = zijdelingse verplaatsing
• Ad longitudinem = verkorting
• Ad periferiam = rotatie: exo- of endorotatie
• Cum distraction = diastase
• Cum implantation = instuiking
Laag-energetisch trauma = alle 'kleinere letsels' waarbij slechts een kleine hoeveelheid
energie op het slachtoffer wordt overgedragen
Hoog-energetisch trauma = trauma dat ontstaat als iemands lichaam met grote, kracht,
snelheid of massa met een object in aanraking komt
secundair genezen = de wond wordt opengelaten en door contractie en reëpithelialisatie uit
zichzelf geneest
2) fases v/d wondheling
• hemostasefase
o duur: tot 10 minuten na het trauma
o lichaam wil bloedverlies vermijden (hemostase) door vasoconstrictie en
coagulatie
▪ samenklontering van trombocyten
▪ stollingsmechanisme wordt geactiveerd
▪ bloedvaten tromboseren en hematoom ontstaat
hematoom
→doel: barrière vormen tegen bacteriën en verder bloedverlies
voorkomen
vasoconstrictie en weefselschade → hypoxie
hypoxie = toestand waarbij lichaamsweefsels onvoldoende van zuurstof worden
voorzien
• inflammatiefase
o duur: 0-2 dagen
o ontstekingscellen migreren naar de wonde, vorming van voorlopige matrix
➔ hypoxie → optreden van vasodilatatie → ontstekingsreactie komt op gang
➔ trombocyten: eerste cellen in wond aanwezig en bevatten modulatoren die
wondgenezing beïnvloeden
→angiogenese = vorming van nieuwe bloedvaten
→collageensynthese = bindweefselvorming
, ➔ chemotaxis = trombocyten trekken door productie van cytokines andere cellen
aan
o neutrofielen: eerste leukocyten i/h wondbed
→zorgen voor een acute ontstekingsreactie
→ maximale invloed van 24 uur na ontstaan wonde
→werking:
▪ fagocyterend
▪ bacteriedodend
▪ scheiden proteasen af →helpen bij opruimen van
afbraakproducten en dood weefsel
o monocyten worden omgezet tot macrofagen
o leukopenie = afwezigheid neutrofiele infiltratie en macrofagen
→wonde geneest wel, maar kans op infectie is groter
o fibrine → onrijpe matrix
doel: eerste poging om wond te overbruggen
↓
fibrinectine en hyaluronzuur → overbrugging steviger maken
↓
wondcontractie
• proliferatiefase
o duur: 3-28 dagen
o celdeling en differentiatie van cellen, angiogenese, collageensynthese,
epitheelvorming en vorming van definitieve matrix
➔ cytokinen en groeifactoren → vasculaire endotheelcellen, keratinocyten en
fibroblasten komen door chemotaxis i/h wondgebied
➔ hypoxie i/d wonde is belangrijk voor angiogenese
➔ secundaire wondheling: deze fase herkennen aan ontstaan granulatieweefsel
→jong vaatrijk weefsel is rood, korrelig en bloedt makkelijk
→ontstaat niet bij primaire wondheling
➔ herstel v/d huid: bedekking met epitheel
re-epithelialisatie:
o vochtbalans in evenwicht
o eiwitverlies voorkomen
o thermoregulatie
o weerstand tegen bacteriën
→ bij vochtig wondoppervlak vindt epitheelvorming sneller plaats en
kost deze minder energie
, ➔ fibroblasten:
o collageen aanmaken
→structuur en mechanische sterkte geven a/h weefsel
o vormen zich om tot myofibroblasten
→ vermogen om te contraheren
→ wanneer de contractie de wond niet kan sluiten, omdat er
onvoldoende huid aanwezig is, zal dit leiden tot littekendeformiteit
➔ contractuur
• remodelleringsfase
o duur: 28 dagen – 1 jaar
o oriëntatie en organisatie van collageenfibrillen, rijping van definitieve matrix
en toename van wondsterkte
➔ basis: remodellering van collageen en de vorming v/e rijp litteken
➔ Type III neemt toe in vroege stadia van genezing (20-50%)
➔ Rijping: ratio neemt af tot normale niveaus
➔ Pees geneest langzamer, huid sneller
→rekening mee houden in revalidatieproces
3) vertraagde wondheling
Oorzaak: de mate van weefselbeschadiging
→hoe ernstiger het trauma, he uitgebreider de weefselbeschadiging, hoe groter de kans op een
vertraagde wondheling
Contaminatie: de mate van contaminatie bepaalt het infectierisico
Tijd: in alle wonden zijn er de eerste uren bacteriën aanwezig, maar het aantal in onvoldoende
om de heling negatief te beïnvloeden. Na bepaalde tijd neemt dit aantal zo toe dat het risico op
infectie groot wordt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauren28777. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.