Samenvatting
Samenvatting Neurofysiologie HST9
Dit document bevat de samenvatting van notities in de les als theorie uit powerpoints.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Somatosensoriële systemSomatosensoriële systeem: indeling
▪ bevat veel verschillende modaliteiten:
- druk op huid
- temperatuur
- pijn
- jeuk
- positie ledematen (spieren en gewrichten)
▪ verschilt van andere sensoriële systemen:
- receptoren liggen wijd verspreid over/in gans lichaam
- respons op verschillende soorten stimuli (aanraking, temperatuur, pijn, lichaamshouding)
Indeling op basis van gedrag
Somatisch of somatosensoriële systeem draagt 2 grote gevoeligheden:
1) Somesthesie (huidgevoeligheid) ( “OPPERVLAKKIG”) (exteroceptie), wat hoort daaronder
1) tactiele gevoeligheid (mechanoreceptie)
• oppervlakkige tastzin: discriminatieve (fijne) en grove
• druk waarneming
• waarneming van vibratie (hoogfrequent) en flutter (laagfrequent)
2) temperatuurgevoeligheid (warm/koud) (thermoreceptie)
3) pijngevoeligheid (nociceptie)
2) Proprioceptie (“DIEP”) Proprioceptie: Bv met ogen dicht met 2 handen beweegt,
• positie ledematen (statisch) en je kan zeggen of linkerarm hoger is dan rechter, je kan
• beweging ledematen (dynamisch): kinesthesie het niet zien, je voelt dat in welke positie de ledematen
• bewust/onbewust zich bevinden
Ook: interoceptieve functie (info over fysiologische/pathofysiologische toestand organen)
Indeling op basis van anatomie: 3 systemen
1. Lemniscaal systeem:
- noemt de bewuste proprioceptie (positie/beweging ledematen)
- vibratiezin
- fijne tast- en drukzin (2-punt discriminatie)
2. Anterolateraal systeem (spino-thalamisch): zorgt voor
- grove tast- en drukzin
- temperatuurgevoeligheid
- pijngevoeligheid
- jeuk
3. Spinocerebellair systeem:
- onbewuste proprioceptie (info van spier- en peesuitrekking naar cerebellum)
Indeling op basis van fysiologie
▪ perfecte scheiding tussen verschillende systemen in periferie parallele kanalen
▪ verschillen in receptoren selectiviteit
- anterolateraal: thermoreceptoren (voor temp) en nociceptoren (voor pijn) zijn vrije zenuwuiteinden
- lemniscaal: anatomisch gespecialiseerde mechanoreceptoren
- huidreceptoren:
- onbehaarde huid (hierin zitten lichaampjes van Merkel, Ruffini, Meissner, Pacini)
- behaarde huid (idem maar - Meissner, + haarreceptor)
- spier- en skelet mechanoreceptoren:
- spier en pees: spierspoel, peesorgaan
- gewrichtskapsel
▪ verschillen in vezeldikte en myelinisatie geleidingsnelheid
- anterolateraal thermoreceptoren en nociceptoren: A of C (dun)
- lemniscaal mechanoreceptoren: A of A (dik)
Bij onbehaarde: sommige liggen diep en andere hoger, zo verschil in grote receptief veld, zo aanrakingen kunnen
onderscheiden vn elkaar
, Tactiele gevoeligheid
▪ 2 types huid: behaarde/onbehaarde huid
▪ 6 (of meer) types receptoren
▪ receptoroppervlak: enige deel van 1e orde neuronen dat gevoelig is voor de stimulusenergie
▪ rest van eerste orde neuron zorgt voor geleiding van de prikkel naar het CZS (ruggenmerg en hersenstam)
▪ geen functioneel onderscheid tussen dendrieten en axonen
Studie 1e orde neuronen van gladde huid:
▪ somatosensorisch systeem: makkelijk toegankelijk voor de fysiologie (perifere afleidingen)
▪ 4 soorten vezels, gedefiniëerd door 2 fysiologische criteria:
1. aflijning van het RV:
- klein en scherp omlijnd (type I)
- groot en vaag omlijnd (type II)
2. adaptatie op aanhoudende stimulus:
- slowly adapting (SA): aanhoudend antwoord zolang stimulus, slechts zachtjes afnemend
- fast (rapidly, quickly) adapting (FA = RA = QA): enkel antwoord bij onset, soms offset
▪ aan de hand van deze 2 criteria onderscheiden we 4 fysiologische receptor types:
▪ Type I: gelegen in oppervlakkige huid, RV ~ 2-4 mm gevoelig vr hoge frekwenties (2-300 Hz),
- RAI: lichaampjes van MEISSNER povere spatiale resolutie (cfr magno syst)
- SAI: schijfjes van MERKEL
▪ Type II: gelegen in diepe huid, groot RV
- RAII: lichaampjes van PACINI gevoelig vr kleine huidbewegingen
- SAII: lichaampjes van RUFFINI lage frekwenties (40Hz)
goede spatiale resolutie (cfr parvo systeem, vis ctx)
Karakteristieken van de verschillende celtypes. (4 eig)
SAI - schijfjes van MERKEL: zeer goede spatiële resolutie
fijne vorm & textuur
(vgl. parvocellulair systeem in visie)
SAII - lichaampjes van RUFFINI:
gevoelig voor uitrekking (stretch)
heeft ook richtingsgevoeligheid laterale
krachten
ook rol in proprioceptie (gewrichten)
RAI - lichaampjes van MEISSNER:
optimaal gevoelig voor laag-frequente trillingen ~ 40-50 Hz (flutter)
hoge drempel
precieze spatiële informatie maar povere temporele informatie
bewegings- en verschuivingsdetectie controle van grijpbewegingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lorejansens123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen