Samenvatting
Samenvatting Privaat Recht
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Samenvatting (14/20)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 59 pagina's
Voorbeeld 4 van de 59 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
PRIVAAT RECHTLesopname 1: Personenrecht
DE PERSOON
BEGRIPPEN
Personenrecht
= Onderdeel van burgerlijk recht dat bepaalt wie in het algemeen een persoon is en welke zijn
rechten en plichten zijn als enkeling
‘vakgebied dat betrekking heeft op de status en de bescherming van de persoon als enkeling’
Familierecht
= Regelt statuut van de verhoudingen gebaseerd op afstamming en levensgemeenschap tussen
volwassenen
‘rechtsgebied binnen het burgerlijk recht dat de regels omvat betreffende de privaatrechtelijke
verhoudingen tussen personen, zoals huwelijk, geregistreerd partnerschap, echtscheiding,
alimentatie, afstamming en adoptie’
Persoon
= ‘Elke entiteit die drager kan zijn van rechten en plichten’
Soorten personen:
1. De natuurlijke persoon criterium: mens zijn
2. De rechtspersoon omwille van twee noden:
- Kapitaal samenbrengen
- Aansprakelijkheid beperken
vb. Intelligentere dieren, computers dan mensen; Deep Blue (chess match)
AI (Artificial Intelligence), Waze (welke routes zijn het kortste? Bepaalt steeds opnieuw)
- Huidige technologie, mens die steeds meer mechanische elementen bezit, …
vb. Sporter met speciale kunstbenen, voordeel (?) op de Olympische spelen
- Wanneer is mens geen mens meer, wanneer is machine een mens?
Grens dus gesteld op criterium “De natuurlijke persoon; échte mens zijn”
In de middeleeuwen: burgerlijke dood; juridisch geen mens meer, je was een object
Discussie 19e eeuw VS (slaven); goedkope textiel handelsconflict (vergeleken met
burgerlijke dood, slavernij DUS afgeschaft)
Ook in de middeleeuwen: dierenprocessen (dier werd als mens gezien); nu eigenaar
verantwoordelijk (NU: dieren geen recht en geen verantwoordelijkheden)
In de 19e eeuw: industriële revolutie weinig geld, samen met vrienden oprichten
Ruzie etc. en gevolgen vermijden; aandelen opgericht (kan je overkopen)
1
, 1889: Kruitfabriek in Antwerpen ontplofte: oorzaak is niet geweten, eigenaar was
aansprakelijk werd verantwoordelijk gesteld voor alle doden en gewonden (eindigde in
grote armoede) (BVBA’s: verkleinde aansprakelijkheid; huidige BV)
(Geraakt tot hoeveel er werd ingestoken)
Rechtspersoon werd opgericht
CATEGORIEËN VAN PERSONEN
1. Natuurlijke persoon: de mens met zijn rechten en plichten
2. Rechtspersoon: groepering van personen en/of middelen die aan het rechtsverkeer kan
deelnemen als drager van subjectieve rechten en plichten
DE RECHTSPERSOON
Problemen:
- Nood aan systeem voor kapitaalopbouw
- Nood aan beperking van aansprakelijkheid
Ontstaan van een aparte persoon, los van de mens
Onderscheid tussen:
- Publiekrechtelijke rechtspersonen
- Privaatrechtelijke rechtspersonen
- Feitelijke verenigingen
1. Publiekrechtelijke rechtspersoon, voorbeelden:
- Gemeenschappen,
- Gewesten,
- Lokale besturen
- Bpost (apart van overheid)
- Proximus
Zij dienen het algemeen belang waarvoor ze specifieke bevoegdheden krijgen, voorbeeld:
- Belastingen heffen
- Bindende reglementen opstellen (eenzijdig)
- Onteigenen
2
,Onduidelijkheid: privaatrechtelijke dan wel een publiekrechtelijke rechtspersoon?
De regel: de helft + 1 van de aandelen bij de overheid
= publiekrechtelijke rechtspersoon
vb. PostNL en bpost: van ambtenarenstatuur naar werknemersstatuut dus geen fusie
Telenet ging van overheidsbedrijf naar privaat
2. Privaatrechtelijke rechtspersoon, voorbeelden:
- Commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
vb. BV of Besloten Vennootschap (de vroegere BVBA)
- Niet-commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
vb. VZW of Vereniging Zonder Winstoogmerk
Kan niet zomaar opgestart worden:
1. Opmaak statuten
2. Neerleggen dossier
Feitelijke verenigingen:
- Geen aansprakelijkheidsbeperking: persoonlijk verantwoordelijk voor de daden die je
stelt in naam van de vereniging
- vb. jeugdverenigingen (persoonlijk voor gevolgen opdraaien)
Vakbonden willen geen rechtspersoonlijkheid, redenen:
- Stakingen zouden via de rechtbank kunnen worden tegengehouden
- Financiële aansprakelijkheid
Vakbond die zou moeten opdraaien voor gevolgen van stakingsactie (vernielen bijvoorbeeld
tijdens betoging auto, winkel, …)
Juridisch gezien: ontbreken rechtspersoonlijkheid is problematisch in praktijk
Plannen op tafel om vakbonden te verplichten (N-VA; geen rechtstreekse binding met
vakbond)
3
, Lesopname 2: Personenrecht
DE PERSOON: DEEL 2
DE NATUURLIJKE PERSOON
Natuurlijk persoon
= de mens, met een menselijk lichaam
Menselijk lichaam:
- Bescherming tegen derden: bescherming van de fysieke integriteit tegen inmenging
door derden
- Zelfbeschikkingsrecht: zeggenschap over je eigen lichaam
BESCHERMING VAN DE FYSIEKE INTERGRITEIT
Algemene regel: het lichaam is onschendbaar
Maar rekening houden met:
- Privaatrecht: geen enkel individu mag de fysieke integriteit van iemand anders
schenden (staan beiden op hetzelfde niveau, dezelfde hoogte)
- Publiek recht: het algemeen belang weegt zwaarder door dan het individueel belang
waardoor dwangmaatregelen mogelijk zijn, vb:
Verplichte vaccinatie tegen polio (in België, in Nederland niet; elk kind moet
voor de leeftijd van 18 maanden het vaccin krijgen, ouders strafbaar, het enige)
vb. man weigerde (religieus; getuige van Jehova): vrijheid van godsdienst maar
algemeen belang! Ook proportionaliteitsbeginsel: maatregel in stand houden
maar vaccin is risicovol “meer risico”; rechter vond dat het moet
vb. verplicht vaccin covid “algemeen belang”; risico’s vaccin wegen niet op
tegen voordelen voer voor discussie
Gedwongen opname van geesteszieken
= collocatie (vaak dwang of geweld)
Fouillering en arrestatie
Douanecontroles
vb. drugs in plastiek en inslikken (geraakt er langs onder terug uit); douaniers
doen handschoenen aan en zoeken of het in jouw darmstelsel is
Schending van de fysieke integriteit is slechts mogelijk onder bepaalde voorwaarden:
1. Legaliteit: staat het in de wet?
2. Finaliteit: dient het een democratisch doel?
3. Proportionaliteit: is het in verhouding tot het beoogde doel?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sensiverbelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen