Het vaak gebruikte begrip over de marteling van de natuur wijst niet noodzakelijk op een totale onderwerping en destructie van de natuur, maar eerder op een ontleding om haar zo beter te begrijpen.
Het essay wordt onderbouwt aan de hand van Bacons en Pesics ideeën
Examenpaper Vrijdenken: Over de marteling van de natuur
Abstract
Vandaag de dag kan Bacon nog steeds verantwoordelijk gesteld worden voor de marteling
van de natuur. Dit essay gaat dieper in op deze claim en pleit voor Bacon's onschuld. Zo duidt
zijn vaak gebruikte begrip over de marteling van de natuur niet noodzakelijk op een totale
onderwerping en destructie van de natuur, maar eerder op een ontleding om haar zo beter te
begrijpen. Bacon hechtte belang aan een empirische observatie voor het voeren van
experimenten om de natuur beter te begrijpen. Hoe dan ook is Bacon's idee vatbaar voor
misbruik en misinterpretatie. Pijnlijke dierproeven, milieuschade en uitbuiting zijn hier een
voorbeeld van. Dit gezegd zijnde was Bacon er hoe dan ook van overtuigd dat de mens zijn
aandeel in de natuur echter klein is. De mens probeert altijd zijn eigen aard in de natuur te
verdraaien, maar doet dit slechts in geringe mate. Daarnaast wordt door middel van
veroveringen en kwellingen een kunstmatige omgeving gecreëerd waarin wij het instrument
zijn van deze kunstmatigheid. Kortom zorgt dit ervoor dat wij een nieuwe natuur creëren
waar industrie en uitbuiting floreert. Tenslotte wordt er in dit essay gebruikgemaakt van Peter
Pesics tekst om misinterpretaties en gedachten met betrekking tot Bacon te verklaren en op te
heffen.
1
, 1. Inleiding
In Wrestling with Proteus: Francis Bacon and the “Torture” of Nature voert Peter Pesic een
uiteenzetting over Bacon's ideeën met betrekking tot de natuur. Bacon haalt onder andere het
principe van “de marteling van de natuur” aan. Deze uitdrukking wordt gebruikt om te
beschrijven hoe mensen aan de hand van experimenten, observatie en manipulatie kennis
halen uit de natuur. De methode die voordien gebruikt werd, leunde sterk op de principes van
de aristotelische filosofie. Daar werd vaak gebruikgemaakt van dogmatische redeneringen die
leidde tot gebrekkigheid.1 Bacon was ervan overtuigd dat de enige manier om de natuur te
begrijpen en te interpreteren, was om zich te berusten op empirische observatie en
experimenten. Daarnaast was hij ervan overtuigd dat mensen de natuur moeten “martelen”
om haar zo te onderwerpen aan experimenten. Volgens Bacon is de natuur niet iets dat van
een afstand bekeken kan worden, maar is het een actieve kracht die alleen begrepen kan
worden door er actief mee bezig te zijn.2 Doorheen deze paper zullen deze ideeën over de
natuur verder toegelicht worden. Voorts zal ook besproken worden hoe deze nieuwe manier
van redevoering misbruikt werd en hoe de misinterpretatie van sommige van Bacon's ideeën
tot stand kwam. Vervolgens worden deze aangevuld met een persoonlijk commentaar
gedeelte en een vergelijking met onze huidige samenleving.
2. Kwellen van de natuur
Indien we kennis willen vergaren over de natuur en er voordeel uit willen halen, is de meest
efficiënte methode volgens Bacon haar kwellen. Op die manier kan zij zich makkelijker
verraden wanneer ze gekweld wordt dan dat ze aan haar lot wordt overgelaten.3 Zo wordt
bijvoorbeeld bij het voeren van (vaak pijnlijke) dierproeven informatie vergaard over welke
cosmetica geschikt is. Door middel van deze verovering en kwelling van de natuur wordt ons
comfort en rijkdom vergroot. Bijgevolg creëren we een soort kunstmatige omgeving waarin
1
Francis Bacon en Willem Visser. Novum Organum, (Amsterdam: Boom, 2016), 11-12.
2
Peter Pesic, “Wrestling with Proteus: Francis Bacon and the ‘Torture of Nature’ “, Isis 90
(1999): 81-94.
3
Pesic. “Wrestling with Proteus: Francis Bacon and the ‘Torture of Nature’ “, 81-94.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nicolecomhair. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
