Samenvatting pediatrie
Inhoudstafel
Ontwikkeling................................................................................................................................................2
De pasgeborene...........................................................................................................................................4
Groei en puberteit.....................................................................................................................................21
Voeding......................................................................................................................................................28
Infectieziekten...........................................................................................................................................34
Gastro-enterologie.....................................................................................................................................48
Klinische les constipatie.............................................................................................................................62
Leverpathologie.........................................................................................................................................66
Respiratoire aandoeningen.......................................................................................................................69
Diabetes Mellitus: klinische les..................................................................................................................79
Endocrinologie...........................................................................................................................................84
Neurologie.................................................................................................................................................90
Epilepsie (klinische les)............................................................................................................................100
Cardiologie...............................................................................................................................................104
Hemato-oncologie...................................................................................................................................116
PGO: abdominale massa..........................................................................................................................125
Nierziekten...............................................................................................................................................130
Urineweginfectie.....................................................................................................................................138
Trombotische microangiopathie (TMA)..................................................................................................141
Secundaire enuresis nocturna.................................................................................................................143
Klinische les Alport Sy (nefrogenetica)....................................................................................................144
PGO: Kindermishandeling........................................................................................................................146
,Ontwikkeling
Stadia
Neonaat Tot 1m
Zuigeling 1m-1J
Peuter 1-2J
Jonge kind 2-5J
Oudere kind 5-12J
Adolescent 13-18J
Normaalwaarden vitale parameters
AH-freq: hoe jonger, hoe hoger (<1J: 30/40 x per min <-> 12+: 15/20x per min)
Pols: hoe jonger, hoe hoger (<1J: 110-160/min <-> 12+: 60-100/min)
BD
o 0-2J: afhankelijk vd leeftijd
o >2J: afhankelijk van leeftijd, geslacht en lengte
Ontwikkeling
Ontwikkelingsdomeinen
1. Grove motoriek
2. Fijne motoriek en visus
3. Taal, spraak en gehoor
4. Sociale vaardigheden, gedrag en emotionele ontwikkeling
Mijlpalen
o Mediaanleeftijd
o Maximumleeftijd (= mediaan + 2 st.dev.) = leeftijd waarop vaardigheid bereikt moet zijn
Leidraad voor verder OZ
!! Aanpassing voor prematuriteit <37weken!! (tot 2J aanpassen)
Gecorrigeerde leeftijd= chronologische leeftijd (w) – aantal w preterm
Bv. kindje van 10m (preterm geboren op 29 weken) => 8 weken preterm (37-29)
=> gecorrigeerd leeftijd: 8 maand
CAVE: variatie in patroon van ontwikkeling
o Meestal immobiel -> kruipen -> stappen
o Soms
Immobiel – poep schuiven – stappen
Immobiel – commando crawl – stappen
o Andere patronen vaak trager
Grove motoriek
Hoofdcontrole, spiertonus (‘no head lag’) Max 4m
Zitten zonder steun Max 9m
Zelfstandig staan Max 12m
Zelfstandig stappen Max 18m
Fijne motoriek & visus
Fixeren en volgen Max 3m
Voorwerpen grijpen (in palmgreep) Max 6m
Transfer Max 9m
Pincetgreep (wijsvinger-duim) Max 12m
, Taal, spraak en gehoor
Meerlettergreep Max 7m
Medeklinker Max 10m
6 woorden spreken met betekenis Max 18m
Combineert zinnen Max 2J
3-woord zinnen Max 2,5J
Sociale vaardigheden
Glimlachen Max 8w
Vreemdenangst Max 10m
Eet zelfstandig Max 18m
Symbolisch spel Max 2J
Interactief spel Max 3-3,5J
Ontwikkeling beoordelen
o Elk stadium apart
o Longitudinaal
o Rekening houdend prematuriteit <37w!!
Gehoor
Systematisch getest => vroege detectie
Methode
o AlGO-test (systematisch)
o Toestel: MAICO MB11
Objectieve meting vd hersenact. (respons op geluidstimulus w gemeten thv hersenstam)
o Wanneer
Vanaf 2 weken
Indien risicofactoren (zoals maternele CMV) dan vanaf geboorte
o Voordelen
Betrouwbaarheid - veilig, pijnloos, gratis - GEEN interpretatie bias – snel
o Resultaat: pass / refer
1x refer -> binnen 48u nieuwe test
2x refer -> BERA test
o BERA-test (brain evoked response audiometry) = gespecialiseerde test
o Voordeel: drempelwaarde bepalen
o Nadeel: duurt lang (baby ongeveer 2u)
Gehoorverlies
o Doorverwijzen <3 maand (hoe sneller, hoe beter)
o Oorzaken
1. Neurosensorieel = perceptief GV
50% genetische afwijking
Prenataal: in utero infectie (CMV maar ook andere mogelijk), middelengebruik
Perinataal: asfyxie, prematuur, hyperbrb
Postnataal: meningitis/encefalitis, farmaca (aminoglycosiden, furosemide), trauma
R/ amplificatie, cochleair implantaat, speciaal onderwijs
2. Conductief = geleiding GV
Meestal tgv cerumen, otitis media (soms dysfunctie buis v Eustachius (Down,schisis)
R/ conservatief, amplificatie, chirurgie
Visusstoornissen
Alarmsignalen: niet volgen>6w (geen oogcontact), niet glimlachen (>6 w), nystagmus, strabisme (>2 m),
fotofobie, witte pupil (leukocorie) (alarmteken retinoblastoom)
Oorzaken:
o Genetisch: congenitaal cataract, albinisme (vaak nystagmus), retinoblastoom (meestal <5J)
, o Pre/perinataal: in utero infectie (toxoplasmose), retinopathie vd prematuur, hersenschade
o Postnataal: infectie, battered child
De pasgeborene
Prenatale diagnostiek
● Foetale echografie: structurele misvormingen (20ste week), ZS-duur, meerlingZS, foetale groei,
hoeveelheid vruchtwater
o Te weinig vruchtwater: bilat agenesie
o Teveel vruchtwater: maternele DM, slokdarmatresie, Bartter Sy
● Screening materneel bloed: NIPT (11-12w) => trisomie 13, 18, 21
(NIPT niet betrouwbaar bij meerlingZS & mama onder immunotherapie/chemo)
● Invasief
o Vlokkentest/CVS (11-12w): moeilijker, cellen placenta, miskraam 0,5%
o Vruchtwaterpunctie/amniocentese (15-16w): cellen baby (in VW), miskraam 0,5%
o Pre-implantatie diagnostiek (PGD)
Foetale geneeskunde
● Corticoïden (longrijping): bij dreigende vroeggeboorte (24-34w) 1 kuur, min. 24u voor bevalling
-> reductie neonatale sterfte en morbiditeit (RDS, intraventriculaire bloeding, NEC)
● Digoxine bij supraventriculaire tachycardie (grootste deel vd foetale tachy’s) (vaak wnr mama
hyperthyroïdie / Graves heeft)
● Heelkunde (gespecialiseerd centrum)
Risicofactoren foetus
● Obstetrische RF voor de foetus
o Pre-eclampsie (HT & proteïnurie)
▪ Foetaal risico: IUGR
▪ Materneel risico: CVA en convulsies
o Meerling ZS => prematuriteit, IUGR, TTTS (1/10 bij monochoriale tweeling), congenitale
afwijkingen x2, moeilijke verlossing
● Maternele RF voor de foetus
o DM
▪ Foetaal: congenit. malformatie x3, IUGR, macrosomie 1 (tgv hyperinsulinemie)
=> geboorteletsel (plexus brachialis letsel, asfyxie)
▪ Neonataal: hypoglycemie, RDS, hypertrofe cardiomyopathie, polycythemie
▪ Kind: ↑ kans obesitas en glucose intolerantie / DM
o Hyperthyroïdie => foetale tachycardie
o Lupus => miskraam, IUGR, prematuriteit, neonataal AV-blok, neonatale lupus (TP,
anemie, rash)
o Auto-immune trombocytopenische purpura => foetale TP
1
Foetus reageert op hyperglycemie (glucose door placenta, insuline NIET) => foetus maakt zelf insuline aan => groeifactor
