In deze samenvatting heb ik mijn eigen aantekeningen van de lessen gecombineerd met de powerpoints van docenten. Als het goed is zou hier alle informatie in staan die nodig is voor het examen.
Pathologie vruchtbaarheid stoornis (Lisbeth Jochems)
Voorwaarden voor vruchtbaarheid:
1
, Productie van normale gameten
o Spermatogenese
o Oögenese: primair ovarieel of endocrien
Extrusie van mature gameten
o Ejaculatie
o Ovulatie
Samenkomst van mannelijke en vrouwelijke gameten
o Migratie zaadcel
Congenitale of verworven obstructie afvoerwegen
Cervixslijm
Hostiliteit
Ondoorgankelijkheid tubae
o Migratie eicel
Pick up stoornis= eileider slaagt er niet in om het eitje op te pikken
Tubaire obstructie (eileider zit dicht)
Destructie van het endotubair epitheel binnenkant van de eileider is
beschadigd (trilhaartjes kapot)
Penetratie van de zaadcel in de eicel
o Stoornissen van de zaadcel
o Stoornissen van de eicel
Migratie en inplanting van de bevruchte eicel in uterus (van eileider naar baarmoeder)
o Tubaire afwijkingen
o Gestoorde ontwikkeling endometrium
Cyclusstoornissen:
Enkele definities:
o Amenorree uitblijven van periodiek
bloedverlies gedurende minstens 6 maanden
o Primaire amenorree= nooit menstruaties gehad
op 16 jarige leeftijd of later
40% endocrien
60% ontwikkelingsstoornis
o Secundaire amenorree= menstruaties die
uitblijven nadat je wel menstruaties hebt gehad
o Oligomenorree= geen normale cyclus, interval
tussen de menstruaties van meer dan 35 dagen maar wel minder dan 6 maanden
WHO indeling:
WHO-I: hypogonadotroop hypo- oestrogene anovulatie
Lage gonadotrofinespiegels (= FSH) en oestrogeenspiegels: centraal
(hypothalaam of hypofysair) defect
Hypothalaam: afname van de GnRH pulsatiliteit
o Differentiatie van hypofysair door pulsatiel toedienen van GnRH
Je kan het verschil met hypofysair zien door toediening
van GnRH op ritme hoe dit normaal ook geproduceert
2
, wordt. Als het hypothalaam is werkt dit als behandeling, als het hypofysair is
werkt dit niet
o Hypofyse wordt niet meer goed gestimuleerd
Hypofysair
o Adenomen (bijvoorbeeld prolactinoom)
o Niet- endocriene tumoren
o Sheehan syndroom= heel hevige postpartumbloeding hypofyse bloedtekort gehad
waardoor alle systemen uitvallen
CVA, infecties, metastasen, sarcoïdose
Anamnese
Chronische ziekte/ gewichtsverlies bescherming tegen zwangerschap in geval van nood
o Hypothalamus puls valt uit zodat zwangerschap niet meer mogelijk is
o Hongersnood (eetstoornis)
Excessief sporten
Hoofdpijn, gezichtsvelduitval, neurologische problemen (breedtezicht uitval kan komen door
druk op de hypofyse geeft druk op oogzenuw)
Galactorree (=melkverlies op het moment dat je niet postpartum bent)
o Dit vraag je omdat dit iets kan zeggen over de prolactine spiegel
Leptine speelt ook een rol in het pulshouden (als dit laag is valt de puls vaak weg)
Anosmie: Kallmansyndroom= samengang van problemen met GnRH secretie en problemen
met de neuronen die zorgen voor geur. (Deze mensen kunnen dus niet ruiken)
o Deze vrouwen zijn heel lang omdat de oestrogeenproductie zorgt voor het sluiten
van het kraakbeen waardoor de groei stopt (daarom ook hele jonge meisjes de pil
niet geven want dan stoppen ze met groeien) Kallmansyndroom niet op examen
Medicatie die een cyclusstoornis kan veroorzaken: cimetidine, neuroleptica, antidepressiva,
anti-emetica al deze medicatie kan een hyperprolactinemie geven
Klinisch onderzoek
Secundaire geslachtskenmerken aanwezig?
o Hierdoor weet je of er ooit oestrogeenproductie is geweest
Ondervoeding?
Borstonderzoek: galactorree? (melkproductie)
Aanvullend onderzoek
Hyperprolactinemie: MRI hypofyse adenomen uitsluiten als er een adenoom is kijk je of
het een micro of macro adenoom is operatie nodig of niet?
Geen galactorree, normaal prolactine, normaal TSH en anamnese negatief: overweeg
beeldvorming om ruimte- innemend proces in hypothalamus of hypofyse uit te sluiten
o Bijvoorbeeld een tumor
Behandeling (als vrouwen niet zwanger willen worden)
Cave botverlies: orale anticonceptie
Correctie van de negatieve energiebalans diëtist raadplegen
WHO-II: normogonadotrope normo- oestrogene anovulatie (wel ovulaties, geen menstruaties)
Anatomische afwijkingen
o Hymen imperforatus= maagdenvlies dat niet doorgankelijk is of vaginale septa=
tussenschot in de vagina waardoor menstrueel bloed er niet uit kan
3
, o Syndroom van Mayer- Rokitansky- Küster- Hauser (vagina niet of heel beperkt
aangelegd is samen met het niet hebben van een uterus, externe genitaliën zijn
normaal aangelegd)
o Asherman syndroom= vergroeiingen in de baarmoeder (heel typisch na curretage)
o Ovaria werken wel, alleen omdat er geen baarmoeder is, is er geen bloedverlies
Hyperandrogenisme (teveel mannelijk hormoon aanwezig): PCOS, congenitale
bijnierhyperplasie, androgeenproducerende tumoren
Prolactinoom
WHO-II: polycysteus- ovariumsyndroom (PCOS)
Kenmerken:
o Incidentie 5-10%
o Onduidelijke en multifactoriële etiologie
o Je mag spreken van PCOS als er ten minste 2 van de volgende criteria:
Anovulatie
Biochemisch hyperandrogenisme
Hirsutisme= overbeharing
Echoschopisch polycysteuze ovaria
o 50% van de gevallen komt door obesitas
o Verhoogde serum LH spiegels
Diagnostiek
Hyperandrogenisme (meestal)
o Geen selectie dominante follikel
o Meer kleine androgeendominante follikels produceren allemaal een beetje
oestrogeen waardoor het feedback systeem niet meer werkt
o Vaker obees, langere bloedingsintervallen dan bij PCOS met normaal gewicht, vaker
insuline- resistent, vaker echoscopisch beeld
o Sterke predictor voor mate van ovariële disfunctie en behandelingsresultaat
Normo- oestrogeen: extra- ovariële aromatisatie (vetweefsel)
o Omdat we in ons vetweefsel ook oestrogeen produceren en aangezien een groot deel
van de vrouwen die PCOS heeft obees is, zijn de oestrogeenlevels normaal zijn
Andere oorzaken hyperandrogenisme
o Androgeenproducerende tumoren van ovarium zeldzaam
o Enzymdeficiënties in steroïdproductie ter hoogte van de bijnier (congenitale
bijnierhyperplasie) enzymen die nodig zijn voor de omzetting ter hoogte van de
bijnier missen
Er is een enzym dat er voor zorgt dat de omzettingen van de rode pijltjes
plaatsvinden
Als je dit enzym niet hebt zullen deze omzettingen niet plaatsvinden en zal er
teveel zijn aan testosteron vanwege feedbacksysteem dat niet meer werkt
omdat er geen cortisol is alsmaar blijven stimuleren
o Farmacologisch gebruik van testosteron of anabolica
Diagnostiek
Hirsutisme haar op plaatsen waar dit niet moet zitten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Amber300304. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.