Inleiding
Wetenschappelijk onderzoek: het proces van vragen stellen en beantwoorden met als doel de
kennis van een bepaald aspect van de werkelijkheid uit te breiden.
- Motieven menselijk streven naar kennis:
o Nieuwsgierig, geïnteresseerd in omringende wereld
o Kennis = vorm van macht
o Wat men kent, kan men beschrijven en verklaren, hoeft men niet te vrezen.
o Men kan de omringende wereld beïnvloeden en in eigen voordeel veranderen.
(kwaliteit eigen bestaan verbeteren)
o Via kennis allerlei praktische problemen oplossen
- Waarom WO?
Praktijksituatie Wetenschappelijk onderzoek
Probleem/ vraag Onderzoeksvraag of hypothese
Oplosstrategie Antwoordstrategie of toetsing
Probleemsituatie Antwoord
- Soorten WO?
o Fundamenteel onderzoek: onderzoek gericht op het verklaren van de
wetmatigheden van de omringende wereld zonder dat de kennis uit dit
onderzoek direct praktisch relevant is.
o Toegepast onderzoek: onderzoek dat direct praktisch relevant is. (vaakst in de
logopedie)
o Beschrijvend onderzoek: stand van zaken beschrijven
o Onderzoek naar samenhang: 2 aspecten bv. leeftijd en gehoorproblemen
o Vergelijkend: met 2 variabelen die niet te beïnvloeden/ manipuleren zijn
fundamenteel wetenschappelijk toegepast wetenschappelijk
onderzoek onderzoek
- beschrijvend onderzoek
- onderzoek naar samenhang : experimenteel
vergelijkend
- Je komt in contact met WO als:
Baseren op experten (bv. op stage aan de stagebegeleider)
Overleg met collega’s, zoeken in WO
o Consument: weet je iets niet? opzoeken in wetenschappelijke bronnen
o Object van onderzoek: bv. de tevredenheidsenquête op artevelde
o Producent: zelf meewerken aan onderzoek (als medewerker, uitvoerder,
opdrachtgever)
1
,- Doel van het vak methodologie
o Introductie in de methodologie van het wetenschappelijk onderzoek
o Stimuleren van een wetenschappelijke houding (effectiviteit van
behandelingen evidence-based behandelen)
o Komen tot meer effectieve evaluatie van onderzoekspublicaties
o Hulp bij/voorbereiding tot het maken van de bachelorproef
- Fases in het onderzoeksproces
1. Formuleer een onderzoeksvraag
2. Leg de onderzoeksmethode vast:
A. subjecten
B. verzameling van gegevens
C. verwerking van resultaten
3. Voer het onderzoek uit
4. Verwerk de resultaten
5. Trek besluiten m.b.t. de onderzoeksvraag
6. Publiceer het onderzoek
- Weinig logopedisten doen effectief zelf aan WO:
o Geen tijd om aan research te doen als je klinische werkzaam bent
o Research wordt vaak gezien als iets dat los staat van klinische werkzaamheden
o Ze zien er geen enkel heil in voor hun eigen logopedische praktijk
o Niet voor opgeleid of niet voor geschikt
o Beschikken niet over de kenmerken die een persoon geschikt zouden maken
voor onderzoek (~kenmerken goede clinicus)
2
,1. Onderzoeksonderwerpen en onderzoeksvragen
1.1. Onderzoeksonderwerpen
Research start met het formuleren van één of meerdere onderzoeksvragen, die betrekking
hebben op een bepaald aspect van het vakgebied. Bij het kiezen van het onderwerp
houden we met enkele aspecten rekening:
1.1.1. Persoonlijke interesse
We zijn er lange tijd mee bezig, dus best iets dat ons interesseert.
Eerst voor onszelf uitmaken in welke stoornissen men wel en in welke men zeker
niet geïnteresseerd is. Dit vereenvoudigt de zoektocht naar een onderwerp.
1.1.2. Competentie
Afhankelijk van de training en de ervaring die men heeft, is men met bepaalde
aspecten meer/minder vertrouwd.
Altijd mogelijk om de nodige ervaring alsnog op te doen of een ervarene te
betrekken, maar de kans op succes vergroot als men van de meet af aan de nodige
competentie heeft.
1.1.3. Mogelijke waarde van het onderzoek
Impact van een bepaald onderwerp
Opgepast voor ‘modes’ (tijdelijk veel belangstelling voor)
Desondanks toch een onderwerp kiezen dat actueel lijkt
1.1.4. Apparatuur en materiaal
Nagaan welke apparatuur en welk materiaal vereist is.
Beschik je niet over bepaald materiaal: best ander onderzoeksonderwerp zoeken
Beschik je net wel over bepaald materiaal: zoeken naar een onderwerp om
materiaal te benutten.
1.1.5. Populatie waarover met beschikt
Kleine inventaris opmaken met mogelijke patiënten om bepaalde onderwerpen al
uit te sluiten of om anderzijds al aan te geven welke juist wel in aanmerking
komen.
1.1.6. Financiële uitgaven
Financiële raming opmaken voor men start (over wat beschik ik, hoeveel heb ik
nodig)
Ervaren onderzoekers kunnen proberen fondsen of sponsering aan te vragen
1.1.7. De tijd
Raming maken van de tijd: mag niet meer tijd kosten dan dat men ooit zal
kunnen vrijmaken
1.1.8. Andere instanties
Overwegen of men op nog andere instanties een beroep zal doen en nagaan in
hoeverre dit inderdaad zal kunnen.
Door alle bovenstaande kunnen we al goed zien welke onderwerpen wel/niet in
aanmerking komen. De uiteindelijke keuze wordt evenwel bepaald door de
onderzoeksvragen die men kan opsporen.
3
, 1.2. Onderzoeksvragen
Eén van de moeilijkste stappen
Zeker wanneer men weinig ervaring heeft
Tijdrovende aangelegenheid
Men kan verschillende strategieën proberen:
1.2.1. Onderzoeksvragen met een gedeeltelijk, voorlopig of twijfelachtig
antwoord
Grondig de literatuur doornemen over de stoornis waarin men geïnteresseerd is.
De kans is groot dat men onderzoeksvragen vindt die nog maar gedeeltelijk,
voorlopig of twijfelachtig beantwoord zijn.
Dit om verschillende redenen:
o De proefgroep werd niet willekeurig gekozen ( niet representatief voor de hele
populatie)
o De observaties of metingen die uitgevoerd werden bij het onderzoek waren
onvoldoende betrouwbaar en/of valide.
Betrouwbaarheid: bij herhaling verkrijgt men identieke resultaten
Validiteit: beantwoord de meting op de vraag
o Toevallige steekproeffout: de steekproef kan toevallig om de een of andere
reden atypisch zijn. Daarom moeten de resultaten als voorlopig beschouwd
worden tot ze door één of meerdere herhalingen (replicaties) van het onderzoek
bevestigd werden.
o Experimenter bias: de vooringenomenheid van de onderzoeker: als die
verwacht dat het antwoord op een bepaalde onderzoeksvraag er zus of zo zal
uitzien, kan het dat je onbewust je observaties gaat filteren in de richting van
het antwoord dat je verwacht.
Oplossing: dubbel blind onderzoek of controle door replicatie
1.2.2. Onderzoeksvragen zonder antwoord
Vaak gevonden onder hoofding ‘discussie’; hier wordt vaak ingegaan op de
implicaties van het gerapporteerde onderzoek voor verdere researchen worden
soms expliciet nieuwe onderzoeksvragen geformuleerd.
Ook te vinden in review artikels; dit zijn artikels die alle bestaand onderzoek
rond een bepaald onderwerp kritisch samenvatten. Gewoonlijk wordt aangegeven
wat men wel/niet met zekerheid weet.
Soms rond een stoornis een bijzondere publicatie: gewijd aan de onderzoek
noden op een bepaald ogenblik.
1.2.3. Totaal nieuwe onderzoeksvragen
- Op te komen op verschillende manieren:
o In eigen klinische praktijk nagaan of je ooit vragen hebt gesteld waarop je het
antwoord eigenlijk schuldig moest blijven. Nagaan of de manier waarop je
werkt wel de aangewezen manier is.
o Brainstormen met collega’s, professionele bijeenkomsten
o Vanuit een onderzoek van de literatuur: mogelijke werkwijze: uitgaan van een
afhankelijke variabele en eens systematisch overlopen of er geen zogenaamde
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lizevc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.