SAMENVATTING OWB
1. VAPH
1.1. Historisch overzicht
• Gemeentefonds en Speciaal Onderstandsfonds (1876 - 1960)
o Soort enveloppe die de gemeente kon ontvangen om met dat geld mensen met een
beperking te kunnen begeleiden
o Na hervorming van het Gemeentefonds nam het Speciaal Onderstandsfonds de
opdracht van de gemeenten over → voorzag een dagprijs als tussenkomst in het
onderhoud en de verzorging
o Speciaal onderstandsfonds is hieruit afgeleid = het huidige OCMW!
• Rijksfonds voor de Sociale Reclassering van Minder-Validen (RSRMV) (1963-1990)
o 2 doelstellingen
▪ Zorgen voor re-integratie van personen met een beperking in het economisch
en maatschappelijk leven (bv: mindervaliden helpen aan een job)
▪ Bevorderen van de functionele revalidatie en de sociale reclassering van
personen met een beperking
o Vroeger werd de term mindervalide meer gebruikt dan nu omdat dit een negatieve
connotatie heeft → ‘minder waard zijn’
• Fonds voor Medische, Sociale en Pedagogische Zorg voor Gehandicapten (Fonds 81) (1967)
o Bepaalde dat de gemeenschap de kosten voor huisvesting, onderhoud, behandeling
en opvoeding van bepaalde categorieën van personen met een beperking in daartoe
erkende instellingen diende te dragen → beleid maakte dus scherper onderscheid
tussen zieken en personen met een beperking
o Was dus bevoegd voor de opvang, behandeling en begeleiding via residentiële, semi-
residentiële en ambulante voorzieningen
o Niet het jaar 1981, maar het nummer van het koninklijk besluit (KB)
o ‘Medische, Sociale en Pedagogische Zorg’ → toont aan dat men zich al bewust was
dat een persoon met een beperking verschillende soorten zorgen ondersteuning
nodig kan hebben
o Periode waarin de orthopedagogiek zich ontwikkelt!
• Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH) (1980-2005)
o Krachtlijnen
▪ Duidelijkheid
• Eén toegangspoort, je weet waar je terecht kan
▪ Integratie/inclusie
• Integratie = de verwachting dat een persoon met een beperking zich
aanpast aan ons en zijn best moet doen om zich te integreren,
rekening houdend met de norm van de samenleving
• Inclusie = overheid draagt ook een verantwoordelijkheid mee en
moet ervoor zorgen dat personen met een beperking volwaardig
kunnen deelnemen aan de maatschappij. Zij moeten dus alle
hindernissen en problemen wegwerken, zodanig dat dit mogelijk is.
1
, ▪ Participatie
• Kunnen deelnemen aan de samenleving
▪ Gezinsgerichtheid
• In de eerste plaats met de persoon met een beperking en zijn gezin
werken → kind zo lang mogelijk in het gezin laten
• In de tweede plaats gezinsaanvullend zijn
• In derde plaats gezinsvervangend zijn (bv kind gaat naar voorziening)
o 1984, ‘EPOS’-Steyaert: ‘Een nieuw Vlaams gehandicaptenbeleid’
▪ Één allesomvattend fonds met een toegangspoort, waarbij de persoon die
een bepaalde vorm van ondersteuning nodig had eerst voorbij die
toegangspoort moest
o 1990, oprichting VFSIPH, bij decreet (in feite een samensmelting van RSRMV en
Fonds 81)
▪ In functie van de sociale integratie → belangrijk deel van de naam → zal
uiteindelijk veranderen door het woord ‘inclusie’
• Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
o VAPH, definitie met betrekking tot personen met een beperking:
"Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is
aan een combinatie tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke
of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten, en persoonlijke en
externe factoren."
▪ Combo van functiestoornissen en beperkingen bij het uitvoeren
▪ Zintuiglijke functiestoornis → bv doof zijn, blind zijn
▪ Externe factoren → een participatieprobleem komt juist tot stand door de
manier waarop de samenleving nog met hindernissen kampt. De overheid
heeft de taak deze hindernissen weg te werken
1.2. Actueel beleid
Theoretisch kader
• 1945: oprichting van de Verenigde Naties (intussen 193 landen, komen op voor vrede en
veiligheid, mensenrechten en sociale vooruitgang en pleiten voor vriendschappelijke relaties
tussen landen)
• 1948: Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens (UVRM)
o 30-tal artikels waarin uitgelegd wordt waar je als mens recht op hebt → recht op
werk naar keuze, recht op een eerlijk loon, recht op onderwijs…
o JJ Rousseau heeft hierop invloed gehad
• 2006: Verdrag inzake de Rechten voor Personen met een Beperking (VRPH)
o Hier zijn geen nieuwe rechten aan toegevoegd, maar men wou hier een nieuw
verdrag voor opstellen omdat mensen met een beperking kwetsbaarder zijn voor het
niet respecteren van hun rechten als mens
• 5 componenten van een individueel ondersteuningsproces (Thompson, 2009)
↓
• Heeft allemaal geleid tot Perspectiefplan 2020! (door minister Jo Vandeurzen°
2
, • Theoretische kaders waarop VAPH is gebaseerd
o Denkkader van Kwaliteit van Bestaan (Verdugo en Schallock)
▪ Kwaliteit van zorg wordt vervangen door kwaliteit van bestaan
▪ Van aanbodgestuurde dienstverlening naar geïndividualiseerde
ondersteuning, met focus op zelfbepaling en empowerment van de persoon
met een beperking
o Vijf-componentenproces van Thompson
▪ Theoretisch kader om een individueel ondersteuningsproces vorm te geven
▪ Ondersteuning vormt een brug tussen ‘wat er is’ (= kloof tussen persoonlijke
competenties en omgevingseisen) en ‘wat er kan zijn’ (= leven vol
betekenisvolle activiteiten en positieve persoonlijke uitkomsten
▪ 5 componenten
• 1) Identificeer de verwachtingen en dromen
o Wat vindt de persoon zelf belangrijk in zijn leven?
o Meetinstrument → PCP = Person-Centered Planning
• 2) Bepaal de aard en de intensiteit van de ondersteuningsbehoefte
o Meetinstrument → SIS = Supports Intensity Scale
• 3) Ontwikkel het Individuele Ondersteuningsplan
o Uitkomsten van 1 & 2 worden gebruikt om voorkeuren en
prioriteiten te bepalen, en ondersteuningsactiviteiten en
hulpbronnen te identificeren
• 4) Monitor de vooruitgang
o Evaluatie uitkomsten/doelen van het plan
o Continu proces dat op regelmatige tijdstippen wordt
bijgehouden
• 5) Evaluatie
o Evalueren of de persoonlijke uitkomsten die beïnvloed
worden door de implementatie van specifieke
ondersteuningsdoelen, zijn verbeterd
o Belangrijk te weten dat persoonlijke voorkeuren en
interesses kunnen veranderen doorheen de tijd
o Meetinstrument → POS = Persoonsgerichte Ondersteunings-
uitkomsten Schaal
Perspectief 2020
• Een nieuw ondersteuningsbeleid voor personen met een beperking
• 2 grote doelstellingen (!)
o Zorggarantie voor personen met een beperking met de grootste
ondersteuningsnood onder vorm van zorg en assistentie in natura of in contanten
▪ ‘Grootste ondersteuningsnood’ = te grote kloof tussen de mogelijkheden van
eigen draagvlak en de ondersteuningsnood
• Let op!!! → ‘voor personen met een beperking met de grootste
ondersteuningsnood’ → DUS niet voor iedereen met een beperking
▪ ‘Zorg en assistentie in natura of in contanten’ → bv zelf aankloppen bij een
voorziening of zelf het geld te beheren en enkele mensen in dienst te nemen
3
, ▪ Mogelijkheden van eigen draagvlak → concentrisch ondersteuningsmodel
met 5 cirkels (zie verder)
→ Jammer genoeg te weinig geld, veel wachtlijsten… → te weinig budget om
iedereen te helpen met een grote ondersteuningsnood, laat staan mensen
met een beperking met een kleinere ondersteuningsnood
o Geïnformeerde gebruikers genieten van vraaggestuurde zorg en assistentie in een
inclusieve samenleving
▪ ‘Geïnformeerde gebruiker’
• Elke hulpvrager heeft toegang tot alle noodzakelijke informatie
• Elke hulpvrager heeft zicht op alle mogelijkheden van ondersteuning
op alle levensdomeinen
• Elke hulpvrager heeft recht op een ‘voortraject’ (zie verder)
▪ ‘Vraaggestuurde zorg’
• Gebruiker behoudt de regie over zijn leven → personen met een
beperking worden betrokken bij belangrijke besluitvormings-
processen rond de kwaliteit van zorg en de ondersteuning
• Kan zijn leven invullen naar wens, verwachting en mogelijkheden,
bepaalt en behoudt controle over welke ondersteuning hij krijgt
• Kan zijn dat de persoon zelf niet weet wat hij nodig heeft → is nuttig
om hier zicht over te krijgen en de persoon te informeren en te
helpen
▪ Hoe verloopt dit nu in de praktijk?
• Met een voortraject bij de DOP
o Elke hulpvrager heeft recht op een ‘voortraject’
o Wat?
▪ Proces van vraagverheldering -> resulteert in een
ondersteuningsplan dat een persoon met een
beperking kan gebruiken om bij professionele
hulpverleners een dienstverleningsovereenkomst af
te sluiten
o Hoe?
▪ Dienst ondersteuningsplan (DOP)
▪ DOP gaat een heel jaar aan de slag met de persoon
met een beperking en gaat mee op zoek naar wat de
ondersteuningsvraag is van die persoon (zie dia 21)
▪ Tweeledig doel:
1. Vraagverheldering/vraagverduidelijking-
proces
o Wat zijn de keuzes en wensen van de
persoon met een beperking en direct
betrokkenen op de verschillende
levensdomeinen?
o Wat zijn de mogelijkheden en beperkingen
van de persoon, diens netwerk en welke
ondersteuning is reeds aanwezig?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisevandurme. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.