Thema 5: Personen met
hechtings-problemen of met
hechtingsstoornissen.
1. Pioniers in de wetenschap over hechting.
KONRAD LORENZ (1937) – inprenting
Bij geboorte: geen vooraf geprogrammeerde voorstelling van moeder- of zorgfiguur
Kritieke periode: 8-18 maanden
Vb. Kuikentjes die persoon aanstellen als moederfiguur omdat die tijdens kritieke periode
aanwezig was.
JOHN BOWLBY (1951) – hospitalisatiesyndroom
Na wereldoorlogen: veel kinderen in tehuizen/voorzieningen (met nodige basisbehoeften
Ontwikkelden toch geestelijke gezondheidsproblemen
= hospitalisatiesyndroom = tekort aan betrokkenheid en aandacht vanwege hun (oorspronkelijke)
verzorgers.
HARRY HARLOW & ROBERT ZIMMERMAN (1958) – food versus comfort and security
Hechtingsgedrag van aapjes:
Comfort van pluchen pop wordt verkozen boven pop waaraan flesje met melk is gekoppeld
Psychologisch gevoel van genegenheid, comfort en veiligheid nodig (naast eten/drinken)
2. Definitie.
Gehecht zijn = de affectieve band die een persoon tot stand brengt tussen zichzelf en een specifieke
andere, een band die verbindt over tijd en ruimte.
Afhankelijkheid ≠ gehechtheid
Gehecht zijn ≠ iemand nodig hebben
Hechting ≠ nabijheid zoekend gedrag (= biologisch geprogrammeerd om te overleven)
3. Ontwikkeling van hechting.
3.1. Een summiere beschrijving van de identiteitsontwikkeling.
0-3 maand Initial pre-attachment phase
= fase van eenwording, zogenaamde ‘symbiose’, die gekenmerkt wordt door
een groeiende eenheid tussen moeder en kind.
3-8 maand Attachment in making
= kind leert het verschil tussen zichzelf en de verzorger en ontwikkelt de
voorbereiding op de gehechtheidsrelatie.
8-18 maand Separatie-individuatiefase
= inzicht over het komen en gaan van mama, noodzakelijk om van eenwording met mama los te
komen en overgang naar individuatie te maken.
18 maand Clear cut attachment
= baby is zich ten volste bewust dat hij gescheiden is van mama. Dit uit zich in
1
, een versterkte vreemden- en scheidingsangst.
2-3 jaar Koppigheidsfase
= kind bereikt volledige individualisering, de grondbeginselen van het vormend
karakter.
Kleuterleeftijd Kind kan zich meer gaan distantiëren.
Onderscheidt tussen goed en kwaad.
Puberteit Nieuwe zoektocht naar zichzelf
= eigen identiteit verwerven, belang van ‘peers’
3.2. Psychodynamische benadering van hechting.
WIJNROKS
Kort na de geboorte vertonen kinderen een sterke voorkeur voor:
Kijken naar gezichten (lachende en pratende = expressief)
Luisteren naar menselijke stem (vooral hoge stem vrouwen)
Vermogen om zich te hechten is niet alleen aangeboren, maar blijft ook lang intact
Schatting: 5 tot 7 jaar
OPPENOORTH
Ontwikkeling van basisvertrouwen
Kind als tabula rasa met eerste levensjaar als script voor verdere leven
Ontwikkeling van een intern werkmodel
Op basis van ervaringen met de verzorger: gegeneraliseerde verwachtingen
(representaties)
Invloed op interactie met anderen
DE BELIE
Belang van ‘sociale moederschoot’ waarbij ouders emotioneel beschikbaar zijn tav de
ontwikkelingsnoden van hun kind waardoor het kind basisvertrouwen kan opbouwen
Opnemen van herhaalde ervaringen
Sensitiviteit en responsiviteit
WINNICOT
Wanneer positieve ervaringen opwegen tegen negatieve ervaringen
ontwikkeling van een ‘goed genoeg evenwicht’
‘Exploratie van de wereld’ met mogelijkheid tot ‘refueling’
ontwikkeling van eerste onafhankelijkheid (vgl. dia 20: kindjes op familiefeest)
Integratie van deze ervaringen
omgaan met de onvolkomenheden van het leven
gehechtheid en zelfstandigheidsontwikkeling gaan hand in hand
Je kan pas de wereld ingaan wanneer je doorhebt dat als het even slechter gaat, er een persoon is
waarop je kan terugvallen. Dit heeft te maken met het basisvertrouwen dat gecreëerd is in de
cruciale periode.
Als ouders onvoldoende sensitief-responsief zijn geweest in die eerste levensperiode, kan het kind
een methodiek creëren waarbij angst overheerst.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmaooghe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.