Belangrijke begrippen
zaterdag 25 december 2021 17:34
- Applicative legal history: aan rechtsgeschiedenis doen om nieuwe
oplossingen te vinden voor problemen van vandaag
= toepassingsgerichte rechtsgeschiedenis.
- Contemplative legal history: aan rechtsgeschiedenis doen om het
verleden beter te begrijpen in zijn context
= contextuele benadering.
- De Littera Florentina=
► Het beroemdste Romeinsrechtelijke handschrift (van de Digesten uit
de 6de eeuw.) (Verona àInstituten van Gaius)
► Vandaag de dag is het nagenoeg zeker dat de Digesten volledig
teruggaan op de littera florentina.
► Dit handschrift is fascinerend. Het bleek het gedroomde handboek te
zijn voor het onderwijs.
- De Twaalf Tafelen
= een reeks afspraken die in twaalf tafelen stenen werden gebeiteld en op
het centrale marktplein in Rome (Forum romanum)werden uitgestald .
à Somden de voorrechten van de krijgers op, die gelijk waren voor alle
etnische groepen en gegarandeerd waren door de militaire rechtbanken
=> al wie streed voor Rome, werden gelijk behandeld).
- Trans Tiberim = Iedere plebejer kon een patriciër die verloren had en
weigerde te betalen, laten degraderen tot slaaf en hem vervolgens
verkopen. (opbrengt naar plebejer).
->Onder 'kapitale straffen'
- Capitis diminutio =Geheel of gedeeltelijk verlies van het civiel statuut
-> Gevolg van "capite poenamdare" dat de rechter uitriep bij insolvent SA
- Capite poenamdare =wat de praetor uitriep indien er sprake was van
insolventie namens de schuldenaar (SA in stukken -> verdeeld over SE)
- Leges Liciniae Sextiae = Werd goedgekeurd door de comitia Centuriata
→ bepalen de structuur van de Republiek: eenheid van bestuur naar
buiten toe en intern een doorstroming van kracht en creativiteit.
- Leges Rogatae = Tekst goedkeuren
- Leges Datae =Bevoegdheid om zelf tekst te schrijven
,- Leges Liciniae Sextiae = Werd goedgekeurd door de comitia Centuriata
→ bepalen de structuur van de Republiek: eenheid van bestuur naar
buiten toe en intern een doorstroming van kracht en creativiteit.
- Leges Rogatae = Tekst goedkeuren
- Leges Datae =Bevoegdheid om zelf tekst te schrijven
- Pontifex Maximus =hoogste rechter van de niet-civiele rechtspraak
- Lex Curiata de Imperio = wet over de soevereine macht.
- Testamenta comitiis Calatis = testament waarin een erfgenaam
geadopteerd wordt.
- Rechtspluralisme = de veelheid van afdwingbare normensystemen die
naast elkaar leven. (samen met macht)
- Tribus = Landelijke districten, districten van Rome en naaste omgeving
- Plebiscieten = beslissingen van de vergaderingen van de plebejers
(belangrijkste)
→ Lex aquilia
→ Lex falcidia
- Lex = Binding (≠ wet)
- Imperium= een soevereine macht, die zowel het militaire opperbevel
omvatte als de hoogste rechtsprekende bevoegdheid.
- Cursus Honorum= Loopbaan van de ereambten -->
Provinciegouverneurs - Volkstribunen (Lictor) -> 2. Quaestor -> 3.
Aediel -> 4. Censoren -> 5. Praetor -> 6. Consul
2 soorten praetoren:
1, Praetor Pereginorum= praetor voor de peregrijnen, is de
tweede praetor (ius gentium)
2, Praetor Urbanus= stadspraetor, is de eerste praetor (ius
civile)
- De taak van de republikeinse iurisprudentes:
1. Respondere = advies geven
2. cavere= ontwikkelen van modellen en stukken voor de rechtspraktijk
3. agere = procesbijstand verlenen.
- de pax romana = "DE GROTE VREDE" de allermoeilijkste realistatie van
het recht, een duurzame vrede binnen de (ruime) grenzen van het
Romeinse Rijk. (door keizer Augustus/Octavianus)
- de annona = "DE GRAANBEDELING" de sociale zekerheid die bestond uit
, 3. agere = procesbijstand verlenen.
- de pax romana = "DE GROTE VREDE" de allermoeilijkste realistatie van
het recht, een duurzame vrede binnen de (ruime) grenzen van het
Romeinse Rijk. (door keizer Augustus/Octavianus)
- de annona = "DE GRAANBEDELING" de sociale zekerheid die bestond uit
de verdeling van Egyptisch graan en die Augustus/Octavianus de
sympathie van de bevolking opbracht.
- het regime van Egypte= regeren met grondbelasting en via de
rechtspraak.
- Het Eeuwig Edict=
► Salvius Julianus legde de edicten van de praetoren vast in het Eeuwig
Edict (Edictum Perpetuum).
► Het eeuwig edict werd opgelegd aan de keizerlijke provincies en was
evenals van toepassing in de senaatsprovincies.
► Het eeuwig edict heeft het keizerlijke recht grondig beïnvloed en veel
vragen opgeroepen bij Romeinse juristen.
► Er werden grote commentaren op geschreven die eeuwen later nog
werden geciteerd in Romeinse bronnen
- Instituten van Gaius. (ca 150)
→ Inleidend boek voor rechtenstudenten, met veel verwijzingen naar
het Eeuwig Edict van Salvius Julianus.
→ Werd in de 6de eeuw gebruikt als leidraad voor de instituten van
keizer Justinianus.
→ Levert veel informatie over het personenrecht, goederenrecht en het
procesrecht van het Ius Gentium. Ruim een halve eeuw voordat de
antoniaanse constitutie van 212 NC het onderscheid tss het civiele
recht en het ius gentiuim zou afschaffen.
Voornaamste (directe) bron van het ius gentium en het klassieke Romeinse recht
- De constitutie= de beslissing van de keizer, er zijn 4 soorten constituties:
1. Decreten waren gerechtelijke uitspraken van de prefectuur
2. Rescripten: gouverneurs en rechters stelden prejudiciële vragen aan
de prefectuur.
3. Edict: als magistraat kon de keizer van tevoren aankondigen hoe hij
bepaalde gevallen zou aanpakken als die voor hem gebracht werden.
4. Keizerlijke mandaten: golden binnen de administratie. Ze vervielen
bij het overlijden van de keizer De meeste keizerlijke constituties waren decreten en
rescripten, eigen aan beiden categorieën is hun
responsieve karakter
- De keizerlijke provincies en de administratie waren dominum van de
keizer, keizerlijk domein.
- Soorten prefecten:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariedeleeneer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,89. Je zit daarna nergens aan vast.
