Dit document bevat een vergelijking tussen alle besproken therapieën. Op het open boek examen wordt sowieso een vergelijkingsvraag gesteld. Dit schema kan helpen om de vraag op te lossen.
Vergelijking gedragstherapie en psychoanalytische therapie
Historische achtergrond
Gelijkenissen Verschillen
/ - GT ontstond door interesse in learning theory en door
ontevredenheid t.o.v. psychoanalyse.
Ontstaan met een positivistisch wereldbeeld (hier gelden dus wel
echte waarheden)
- PSYCHO ontstond door een paradigmaverschuiving in de 20e eeuw:
van essentialisme en positivisme naar een wereld waar niet alles te
begrijpen valt en waar geen echte waarheden gelden. (Freud)
Persoonlijkheidsconcept
Gelijkenissen verschillen
/ PSYCHO
- De manier van zijn is nauw verbonden met internalisatie van
identificaties met significante verzorgers (bv. ouders) Heel wat ligt
buiten de grenzen van het bewustzijn.
- Er zijn verschillende persoonlijkheidsconcepten:
Sullivan: good me – bad me – not me
winnicott: statische ware zelf – valse zelf
- ontwikkeling start in de vroege kindertijd
- agressie en seksualiteit zijn twee basisbronnen die mensen
motiveren tot het stellen van gedrag.
- ontwikkelt via intrapsychisch conflict
GT
- iedereen heeft een bepaald patroon van denken, voelen en doen:
heeft dus geen vaststaand persoonlijkheidsconcept
- de situatie kan een invloed hebben op het gedrag
- persoonlijkheid wordt gevormd door klassieke en operante
conditionering en door modelling.
1
,Psychologische gezondheid en pathologie
Gelijkenissen verschillen
/ PSYCHO
- symptomen worden gezien als communicatie: er loopt iets fout
- gezondheid is een grotere tolerantie tegenover angst uitlokkende
ervaringen en tolerantie tegenover verlangende opwindende
ervaringen; gezond zijn zorgt voor de mogelijkheid tot nieuwe
ervaringen.
GT
- gedrag wordt beschouwd als aangepast of onaangepast.
- Afhankelijk van de consequenties wordt gedrag pathalogisch of niet
gezien.
Proces van klinische assessment
Gelijkenissen Verschillen
- Beide therapieën zijn zich bewust van de culturele context. GT
- Klinische interviews worden ook in beiden gebruikt. - De nadruk ligt heel sterk op observeerbare en meetbare resultaten
zoals de Baseline.
- Maakt wel gebruik van diagnoses uit de DSM.
- De assessment gebeurt zowel informeel (door observaties,
gesprekken) maar ook formeel door bv. psychofisiologisch
onderzoek of klinische interviews.
PSYCHO
- maakt liever geen gebruik van categorieën omdat het te restrictief
en te stereotiep is. (liever geen gebruik van DSM)
- De assessment gebeurt informeel.
Praktijk van de therapie
Gelijkenissen Verschillen
- Beide vormen stellen doelen aan het begin van de therapie. Beide - De manier waarop symptomen aangepakt worden is wel anders.
therapieën willen symptomen reduceren. (al zit er dus wel verschil - Bij psychotherapie gebeurt dit vooral door vrije associatie, analyse
in het soort doelen) van weerstand en verdediging. Bij GT zijn er andere methodes zoals
- Wat in beide therapieën heel belangrijk is, is het gevoel van blootstelling, psycho-educatie, activeren van bepaald gedrag…
2
, veiligheid en acceptatie. Dit is noodzakelijk voor het slagen van de
therapie. - Bij GT werkt men vooral in op het gedrag zelf. (want gedrag
- Bij beide vormen is er een gedetailleerd onderzoek. Er wordt heel ontstaat volgens GT door de situatie) Bij PSYCHO probeert men
wat informatie verzameld. veranderingen teweeg te brengen in het denken zodat er daarna ook
- Beide vormen vereisen een face-to-face aanpak. waarneembare veranderingen optreden. (want bij PA wordt gedrag
- In beide vormen geen gestandaardiseerde aanpak die voor gemotiveerd door een innerlijk verlangen)
iedereen geldt. - Doelen worden bij GT mooi vooraf opgesteld aan de hand van de
betekenisanalyse en functieanalyse, zo concreet en
operationaliseerbaar mogelijk. Bij PA zijn de precieze doelen op
voorhand niet geweten. (het doel is uiteindelijk bij PA dat de cliënt
zijn eigen therapeut wordt en het adaptief gedrag wordt verbeterd)
- De sessies zelf zijn bij GT veel gestructureerder dan bij PA.
- PA heeft de tendens om langer te zijn, GT eerder korter al wordt het
zeker ook langer gebruikt bij complexe problemen.
Therapeutische relatie
Gelijkenissen Verschillen
- Er is een intense therapeutische relatie nodig. PSYCHO:
- De relatie met de therapeut wordt als essentieel gezien bij de - de relatie is wederkerig.
therapie en heeft veel invloed op het succes. - Men gaat ervan uit dat een therapeut niet volledig objectief kan
zijn, maar dat dit oké is zolang je je ervan bewust bent. De therapeut
moet een deel van het probleem worden alvorens voor oplossingen
te kunnen zorgen.
(- bij de ik steunende therapie zal de therapeut de rol van good
enough mother, hulp-ik opnemen)
GT
- De relatie is afstandelijker en meer directief. Ze geven veel
richtlijnen, modelleren en demonstreren gedrag. Toch is
samenwerken en respect ook hier belangrijk.
- Het belang van de relatie werd lang ontkent.
Curatieve factoren
gelijkenissen verschillen
/ PSYCHO
- inzicht zorgt voor verandering (inzicht in de relatie met therapeut,
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fienthieren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
