- Griekse denkbeelden die versmolten waren met het romeinse gevoel voor
pragmatiek
- P. 130
Rhetorica = welsprekendheid, de kunst van de rede
De Pictura = 1540 (over het denken over kunst in de 15de eeuw)
Istoria (< Alberti) = de beste schilderkunst is die kunst waarin. Personages, verhaal, context,
kleur, licht,… in een perfect en evenwichting samenspel worden bedacjt e, uitgewerkt.
College 5: Het idee Kunst (deel 2)
16de eeuw : Beeldenstrijd/ beeldenstormen 1519
Het begin is met Maarten Luther met 95 stellingen
Het katholieke geloof is weggedwaald van het spirituele geloof
Men zet niet meer in op de relatie tussen jezelf (de gelovige) en god
Het “aflaten” is een systeem: je plaats in de hemel afkopen
Twee fenomen op religieus, beeld en artistiek vlak (reformatie/ contra-reformatie)
De Reformatie:
1. Maarten Luther en Andreas Bodenstein von Karlstadt
2. Ulrich Zwingli (Zwitserland)
3. Johannes Calvijn
Opkomst van de reformatie
Kijken. Wat de kerk doet
Het protestantisme (men protesteert tegen iets)
Calvijn zeer succesvol, gaat de meest radicale zijn, in de praktijk brengen
Gent ook een beeldenstorm gekend
& Beeldenstormen/ iconocladme: het actief vernieuwen van beelden,
vernielen van iconen (= reformatie)
De Contra-Reformatie: (reactie terug van de kerk op de reformatie)
1. Concilie van Trente
, Trente, 1545-1563
Kiem van 'nieuwe' opvattingen; geen concrete richtlijnen
Dogmas herbevestigen
Gaat zeer hard bloeien in de 17de eeuw en zichtbaar in de Barrok (drama, emotie, …)
2. Katholieke Auteurs
Vb.
o Johannes Molanus, De historia sanctarum imaginum et picturarum (1570)
o Gabriele Paleotti, Discorso intorno alle imagini sacre et profane (1582)
3. Plaatselijke synoden en uitwerkingsbesluiten
Nog extra veranderingen: relatie tussen kunstwerk, kunstenaar en toeschouwer neemt een
andere wending in
Renaissance Kunst-theorie vs. Religieuze Beeld-theorie
Bewustwording van de impacht van Inventio op verschillende niveaus
1. empirisch vs. Ideëel
2. innivatiein iconografie (ratio met emotie koppelen)
3. Mediumspecificiteit (welk medium meest geschikt voor een boodschap over te brengen)
4. vistuoso (hand van de kunstenaar wordt belangrijk)
16de eeuw : Giorgio Vasari
Boek: Le Vite de' piu eccelenti pittori, scultori e architetti ()
+ … Paolo Pino, Anton Francesco Doni, Michelangelo Biondo, Benedetto Varchi, ...
+ … Vite in rest van Europa, tot op vandaag
Canonvorming
Stijlgeschiedenis (teleologisch)(de idee dat stijl (esthetische) het belangrijkste aspect van
kunst is)
Romeins-Florentijse suprematie (cf. twee edities)
Baseren op andere werken
Aan te tonen dat ware kunstenaars vanaf de rennaissance op komen
Degene die begrepen waarrond het allemaal draaide
Ook enkele Venitiaanse kunstenaars in eerste boek
In tweede boek enkel Romeins- Florentijnse suprematie
Michelangelo is de belangrijkste
Een stijlgeschiedenis ontwikkelen – theologisch principe
Giotto. Golgotha, begin 14e eeuw. Fresco. Cappella degli Scrovegni, Padua.
Belangrijke kunstenaar
Zeer heldere, eenvoudige, menselijke composities
Hoe hij meester is op dat moment, als geen ander het ideale proberen weer te geven