Oriëntatie
Vlakken : mediaan = in twee verdeeld
sagittaal = parallel van de mediaanlijn
transversaal = dwars op de lengteas (bv. dwars door de poot)
dorsaal / frontaal
Richtingen : rostraal = aangezicht, craniaal – caudaal
mediaal – lateraal
sinister – dexter
proximaal = dicht tegen het lichaam / de wervelkolom – distaal (typisch voor de
ledematen : bv. tenen distaal van de elleboog)
dorsaal – palmair / plantair = voetzool / bovenkant hand (typisch voor structuren
onder de sprong of pols)
axiaal – abaxiaal (typisch voor de vingers)
Osteologie :
Soorten beenweefsel
• spongieus been : zit in de epifysen (buitenzijdes)
o trabekels / botbalkjes vormen 3D netwerk
o ruimtes tussen netwerk gevuld met beenmerg en bloedvaten
• compact been : zit in de diafyse (midden)
Soorten beenderen
Beenvorming
• enchondraal : BW > KB > bot (bv. ledematen)
• periostraal : periost vormt bot => hierin zitten zenuwen en bloedvaten voor de bloedvoorziening van beenderen
o vorming spongieus been
o foramen nutritium = voedingsgat (bloedvat treedt hierin)
o periost :
▪ inwendige laag die beenweefsel kan vormen (osteoblasten)
▪ uitwendige laag met veel bloedvaten en zenuwen + enkele bundels collageenvezels dringen vanuit
beenvlies in beenweefsel
▪ zorgt mee voor de bloedvoorziening van het been (samen met foramen nutritium)
• afwijkingen : dwerggroei, gebogen beenderen, … vaak bij kalveren!
,Os longum / Lang been
zijn typisch voor de ledematen
▪ twee groeischijven
o nog niet verbeend bij jonge dieren
▪ twee epifysen
o bestaan uit spongieus been
o proximale & distale
o staan in voor gewrichtsvorming
o zijn vaak heel grillig van vorm => botten passen in elkaar
▪ diafyse = schacht
o bestaat uit compact been
▪ overal zit beenmerg (diafyse + epifysen) : rode kleur
humerus = opperarmbeen van het voorbeen
tibia = scheenbeen van het achterbeen
Vogels : os pneumaticum :
zijn veel lichter doordat hun beenderen luchtzakken bevatten
▪ foramen pneumaticum = toegangsgat voor luchtzakken
, ▪ paranasale sinussen (= neusbijholte = sinus frontalis)
o lopen ver uit tot in de processus cornualis (= hoornuitsteeksels)
gevaar voor sinusitis bij onthoorning (gevaar voor bacteriën)
bv. paarden : bij het doorgroeien van de tanden kan dit ook tot in de sinus (want de tanden monden uit tot
helemaal in de sinus) => ettervorming
▪ conchae nasalis / neusschelpen : zijn uitermate dun
o heel grillig bij de hond (veel boogjes en hoekjes)
Os irregulare / Onregelmatig been
bv. wervels
▪ symmetrisch gebouwd met talrijke grote uitsteeksels
▪ grillig
▪ bestaan uit twee somieten => beweging
▪ uitsteeksels nodig
o gewricht vormen met de ribben
o lumbaaluitsteeksels : nieren beschermen
o spinaaluitsteeksels (kunnen we voelen)
▪ je kan de groeischijf nog zien bij de jonge dieren (open, halfgesloten of gesloten)
Os sesamoideum / Sesambeen
▪ beentjes zijn secundair ontstaan door wrijving (evolutionair gezien)
▪ altijd ontstaan waar een pees aanwezig is (door relaxatie en opspanning van de spieren => wrijving)
▪ niet te verwarren met iets pathologisch op RX (witte vlek)
▪ belangrijk bij het paard! => veel problemen bij de ondervoet
o sesamsbeentjes van groot belang bij het passief steunapparaat
=> via dit mechanismen kunnen paarden hun benen ‘op slot’ zetten en zo rechtopstaand slapen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentDiergeneeskunde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.