Dit is een samenvatting van Culture & Art 1 over het deel Barok. Het is gebaseerd op de cursus, ppt's en extra uitleg van de docente. Alles is grondig uitgelegd met voldoende afbeeldingen.
ROMAANS 11E – 13E EEUW
1 ALGEMEEN
1.1 POLITIEKE ACHTERGROND
Na de dood van Karel de Grote was er chaotische verwarring, maar er begon weer een geordende
maatschappij te groeien! Het gevaar van de Noormannen was verdwenen en de
feodaliteit(=leenstelsel) werd een regelmatige instelling.
Het graafschap Vlaanderen (tussen de Schelde en de Noordzee) heeft zich ontwikkeld tot een staat
die zelfstandig was en een eigen buitenlandse politiek voerde. In de 11 e eeuw gingen de graven hun
gebied uitbreiden ten oosten van de schelde op Duitse bodem.
In de 12e eeuw trekt Robrecht van Jeruzalem mee met de eerste kruistocht en brengt veel relieken
mee. Karel de Goede wordt vermoord, Franse koning probeert zich als opvolger te laten benoemen,
maar door de steden wordt Diederik Van Elzas gekozen.
Er waren 3 grote gebieden; Brabant, Luik & Vlaanderen. Vlaanderen was tweetalig en lag in twee
koninkrijken, het strekte zich uit over 5 bisdommen en was een wel afgelijnd gebied.
Het hertogdom Brabant is ontstaan uit de samenvoeging van verschillende graafschappen.
Het prinsbisdom Luik , er zijn in de loop van de jaren verschillende conflicten tussen de hertogen van
Brabant en de prins-bisschop van Luik.
1.2 GODSDIENST EN IDEEËNWERELD
De kerk had een belangrijke rol omdat deze nu ook een politieke macht heeft gekregen. De kerk was
de leermeester van het geloof. De kerk was de beschermster van de zwakken, bewaarster van
wetenschap en kunst, … De kerk werd naast de paus en keizer de 3 e grootmacht.
Nieuw kloosterorden:
- benedictijnen
- cisterciënzers orde: meer eenvoud, ascese & mystiek
- norbertijnen orde: zielenzorg en missie
- bedelorden: (franciscanen & dominicanen) leven van giften, prediken & bedelen
deze gemeenschappen worden de centra van intellectueel & artistiek leven (Belang voor
mentaliteitsverandering)
De kruistochten hebben enkele opdrachten:
1. Politiek (de Arabieren verdrijven)
2. Godsdienstig (heilig graf)
3. Intellectueel leven (stelling van Pythagoras)
1.3 ECONOMIE
Grondbezit is de voorwaarde voor rijkdom. Naarmate de handel toeneemt, stijgt de
bevolkingsagglomeratie. Hierbij zijn er 2 belangrijke factoren; veiligheid (zowel voor koopwaren als
mensen) en gunstig gelegen (aan zee of een rivier). Grote handelscentra zijn Brugge, Gent, Ieper en
Atrecht.
1
, 2 KUNST
2 stromingen bepalen de belangrijkste kunstcentra, dit zijn Luik voor de Maasstreek en Doornik voor
het Scheldegebied. De kunst krijgt enerzijds Duitse en anderzijds Franse invloeden.
- Maasstreek (veel abdijen en kerken hebben maar 1 toren)
- Scheldestreek (kerken hebben 2 torens, bv: Notre Dame)
De romaanse kunst is bijna uitsluitend een kerkelijke kunst: alles wat aan kunst voortgebracht wordt
staat in dienst of nauwe betrekking tot de cultus.
2.1 ARCHITECTUUR
Algemene stijlkenmerken Romaanse architectuur:
- voornamelijk abdijkerken en burchten
- burgerlijk: houtbouw, handelsgebouwen & adellijke verblijven: steen
- kerk: vertrekt van christelijke basiliek
- grondplan: - Latijns kruis: schip met dwarsbeuk
- drie beuken: middenbeuk hoogste
- tongewelf
- snijding op viering kruisgewelf
- koor: - gericht naar het oosten
- koorafsluiting: vlak of halfronde nis (apsis)
- soms: dubbel koor (aan de westkant)
- vieringtoren: indien toren op viering viering: kruising schip & dwarsbeuk
- zware muren
- kleine vensters + rondboog en 1 of 2 zuiltjes
- steunberen (druk opvangen)
- westbouw
- overwelving: - middenbeuk: houten plafond
- zijbeuken: stenen tongewelf
- viering: kruisgewelf
- overzichtelijk
2
Figuur 1 Sint-Baafs Gent
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HildeTr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
