Dit is een uitgebreide samenvatting van de 11 bouwstenen van de online leergang van Wijze Lessen van het vak KLO1 - Krachtige Leeromgeving 1. Dit vak wordt gegeven in de Bachelor Lager Onderwijs aan Thomas More Mechelen. De te kennen leerdoelen zijn mee opgenomen in het document.
Wijze Lessen – leerdoelen
De leerdoelen van de Canvasmodule vervallen. Volgende leerdoelen kan je als richtlijn
gebruiken bij het studeren. Ze vormen de basis van de examenvragen van het mondeling
examen.
BS1 – Activeren van relevante voorkennis
BS2 – Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie
BS3 – Gebruik voorbeelden
BS4 – Combineer woord en beeld
BS5 – Laat leerstof actief verwerken
BS6 – Achterhaal of de hele klas het begrepen heeft
BS7 – Ondersteun bij moeilijke opdrachten
BS8 – Spreid oefening met leerstof in de tijd
BS9 – Zorg voor afwisseling in oefentypes
BS10 – Gebruik toetsing als leer-en oefenstrategie
BS11 – Geef feedback die llln. aan het denken zet
BS1 – Activeren van relevante voorkennis
BS 1 – activeren van relevante voorkennis
o Je kan verklaren wat 'activeren van voorkennis' inhoudt en waarom het zo effectief is.
o Je kan verwoorden hoe je misconcepties kan opsporen en waarom het belangrijk is
om misconcepties te doorprikken.
o Je kan uitleggen wanneer pre-teaching noodzakelijk is en hoe dat eruit kan zien.
o Je kan de verschillende soorten advance organizers uitleggen en illustreren met een
voorbeeld.
o Je kan het verschil tussen voorkennis en achtergrondkennis en het belang van dit
verschil uitleggen.
Kennisschema’s of schemata
= ons langetermijngeheugen bevat kennisschema’s of schemata voor bijna alles. Het is
een onderling verbonden web of clusters van kenniselementen. (bijvoorbeeld: stoel-
schema, lichaam-schema of hoe-bind-ik-mijn-veter-schema)
Ons brein slaat informatie niet op als losstaande kenniselementen.
Ons brein verbindt de informatie aan eerder gevormde kennisschema’s in het
langetermijngeheugen.
Assimilatie: kennisschema’s worden aangevuld
Accommodatie: kennisschema’s worden bijgewerkt (a.d.h.v. nieuwe
informatie)
Alle schema’s samen = onze kennis of ons langetermijngeheugen!
Het vermogen om dingen in het geheugen op te roepen is afhankelijk van
omgevingssignalen en associaties (cues en prompts).
Je hebt kennis nodig om meer kennis te verwerven!
Is achtergrondkennis hetzelfde als voorkennis?
Voorkennis of prior knowledge
= is kennis die lln. nodig hebben om de les met nieuwe leerinhoud aan te vatten.
(kennis uit voorgaande lessen of vakken) vakgebonden kennis
Hoe meer je over iets weet, hoe makkelijker en hoe sneller je nieuwe
informatie kan verwerken en opslaan.
Belangrijk om het eigen leren te beoordelen. bijleren en ‘aanhaken’
Achtergrondkennis of background knowledge
= is kennis die lln. door de jaren heen informeel heeft verworven.
Voorkennis overlapt soms met achtergrondkennis (zie voorbeeld over Einstein)
, Bezitten lln. voorkennis? Nee, je moet ze activeren!
Soms gaan we ervan uit dat lln. onthouden wat hun is aangeleerd (voorkennis bezitten)
en dat ze die kennis gelijk op welk moment ook kunnen ophalen of activeren. Dit is niet
zo. Zelfs wanneer lln. de correctie voorkennis bezitten die relevant is voor de les, zit die
in vaak in passieve vorm in hun langetermijngeheugen.
Voorkennis moet dus actief zijn op het moment dat er geleerd wordt
Als lkr. moet je manieren zoeken waarbij alle lln. zelf voorkennis ophalen!
(lkr. moet zich hier bewust van zijn + tijd maken)
Zeker nodig wanneer lln. beginners zijn in het onderwerp
Het belang van voorkennisactivatie
We kunnen dus vermoeden dat onze lln. (grote) delen van wat hen is aangeleerd niet op
gelijk welk moment vlot kunnen ophalen en of vergeten ze het zelfs grotendeels. Soms
bezitten lln. de voorkennis wel, maar zit die in passieve vorm in het
langetermijngeheugen.
Voorkennis moet actief klaar zitten om bij te dragen aan het leren:
Snel opgeroepen kunnen worden + geautomatiseerd zijn
Als lln. bij elke vergelijking die ze oplossen nog diep moeten nadenken over bepaalde
rekenregels, vertraagt dit hun leren en zorgt dit voor extra cognitieve belasting. (lkr.
moet bij het begin van de les de rekenregels nog eens herhalen)
Waarom is ‘activeren van voorkennis’ zo effectief?
1. Helpt de lln. om kennis snel op te roepen tijdens de les
2. Versterkt de bestaande kennisschema’s:
= de kennis wordt herhaald (BS8) + opgeroepen en getest (BS10), daardoor
vergeten de lln. de kennis minder snel
3. Het zorgt voor een vorm van diagnostische pre-evaluatie:
= als lkr. kom je bij het begin van de les al te weten wie de eerdere leerstof
begrepen heeft en wie niet + wat de kwaliteit van de voorkennis is (correct,
diepgaand en of voldoende?)
Lkr. beslist op basis van die voorkennis hoe de les verder gaat:
- Klassikaal herhalen?
- Enkele lln. wat ondersteunen tijdens de les?
- Klaar om te starten met nieuwe leerstof?
Hoe en wanneer activeer je voorkennis in de klas?
Voorkennis moet je bij elke les activeren! Herhaal dagelijks de leerstof die nodig is om de
nieuwe leerstof van die les aan te kunnen koppelen. Bij het activeren moet je expliciet de
link leggen tussen eerdere lessen over hetzelfde onderwerp. (kijk eens naar lessen uit
andere vakken of bij andere schoolse activiteiten zoals uitstappen)
Zeker jonge lln. hebben het moeilijk om de transfer te maken tussen bijvoorbeeld
rekenen en taal.
Hoe kan je voorkennis activeren?
1. Denk-duo-deel of think-pair-share: lln. denken hierbij eerst na over de vraag
(=denken) en bespreken dan hun ideeën met een medelln. (=duo). Tot slot delen
ze het met de rest van de klas (=deel).
Veiligheid voor minder sterke lln. (lln. kunnen hun antwoorden aftoetsen +
maken gebruik van de kennis van andere lln. = sociaal leren)
2. Wisbordje: lln. noteren het antwoord met een uitwisbare stift op het wisbordje
en bij het teken van de lkr. houden ze hun antwoord omhoog zodat enkel de lkr.
het kan zien. = totale participatie + lkr. kan snel feedback geven
3. Quiz: om na te gaan of procedurele kennis (en declaratieve kennis) aanwezig is,
door het stellen van vragen ‘Waarom splits je 8 in deze oefening best in 3 en 5?’
Door het stellen van vragen ga je na hoe sterk de voorkennis is!
4. Klasgesprek:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkepeeters4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
