Hoofdstuk 5: Kant
Intro
In 1783 in het tijdschrift ‘Berlinische Monatsschrift’ kwam er een artikel van Theoloog Zollner met als
titel, ‘Is het raadzaam om de huwelijksband niet te bekrachtigen door religie?’. Met dit begint hij een
populair debat, Kant en Mendelsohhn doen hieraan mee.
Zolner bekritiseerd de bewering dat de scheiding van kerk en staat een van de doelen van de
verlichting is en verdedigt het gezag van de kerk op huwelijk. Hij beweert dat de huwelijksband en
gezin hetgene is wat het sociale weefsel en zo de staat bijeenhoudt dus hierdoor is het te belangrijk
voor alleen in de handen van de staat te zijn. De reden voor dit is dat hij ervan overtuigd is dat religie
hier een betere controle op heeft, de staat kan alleen controleren wat zichtbaar is, God ziet overal
en alles.
Kant over de verlichting
Zollner zegt dat de vraag ‘wat is de verlichting’ centraal staat voor je met concepten begint rond de
verlichting, Mendelssohn en Kant beantwoordde deze in Monatsschrift. Voor Kant is de verlichting
niet bepaald over het bepaalde tijdsperk, wat vele denken. Maar meer een taak die de mens moet
voltooien om een zelfstandig individu te worden en de samenleving/instituties te verbeteren.
Hetgeen waar ze nog aan moeten werken is de beperking van de politieke en religieuze macht op
intellectuelen, dit impliceert natuurlijk dat de verlichting nog aan de gang is.
Dit was anders dan Hegel, de verlichting voor hem is een ding van het verleden, een gesloten
geschiedenisproces. Hegel bekritiseert de verlichting, hij vond beide partijen (kerk en intellectuelen)
beide even dogmatisch, dogmatisme vs dogmatisme. De verlichting betekent niet het einde van het
zoeken naar de absolute waarheid van de mens, hij denkt ook dat meer verlichting hun niet dichter
bij de waarheid zal brengen. Dit ging tegen het geloof van Kant, en Wollstonecraft die vonden dat de
samenleving meer verlichting nodig had.
Voor Kant is de verlichting een emancipatorische praxis naar kennis die alleen mogelijk is als de
autoriteit van de politieke gemeenschap (zonder persvrijheid en vrije meningsuiting is verlichting
onmogelijk). Door de verlichting beschikte mens over ‘vernunft’ (rede), dit had verschillende
betekenissen voor Kant. Naast het epistemologische vermogen is er ook nog het vermogen om
ideeen te produceren waarmee mens een leegte kan vullen zonder God. Kant ziet God, de ziel en
vrijheid als transcendentale illusies, schijn die ons bedriegt voer de realiteit maar inherent is aan de
menselijke natuur.
Kant’ s antwoord op Zollner, volwassen worden
Kant eindigt zijn eerste alinea in zijn antwoord aan Zollner met een van zijn bekendste adagium
“sapere aude!”. Kant zijn aanvallen tegen Zollner zijn soms direct, soms geïnsinueerd.
Zolner wou vooral duidelijkheid, Kant geeft hem die ook. In zijn eerste alinea geeft Kant hem de
definitie die hij bij geen andere filosoof vond.
“verlichting is de uitgang van de mens uit zijn onmondigheid waarvoor hij zelf schuldig is.
Onmondigheid is het onvermogen, zonder leiding van anderen, van het eigen verstand gebruik te
maken. De mens is voor zijn onmondigheid schuldig, als de oorzaak ervan niet in het gebrek van
verstand ligt maar in de besluiteloosheid en het gebrek aan moed, om zonder leiding van iemand
anders zijn verstand te gebruiken, saupere aude! Heb moed om je eigen verstand te gebruiken/te
deken! Dat is dus de leus van de verlichting.”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yannickvandenhoof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
