Samenvatting
Samenvatting reumatologie
Deze samenvatting is een combinatie van de slides, uitleg in de les en de blokwijzer reumatologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
ReumatologieH1 Diagnostische strategie
Reumatologie = aandoening waarbij menselijk bewegingsstelsel meedoet (niet traumatisch) en
waarbij vaak een immunologische driver aanwezig is (auto-immuun of auto-inflammatoir).
2 staps-diagnose: anamnese en KO synthese DD = definiëren generiek patroon (bv chronische
poly-artritis in kleine gewrichten) meer gedetailleerd navragen, richten op mogelijke DD (bv
familiale VG, huidletsels…)
1. Pijnpatronen – musculoskeletale klachtenpatronen
1.1. Regionale pijnsyndromen
= als pijnklacht een enkele musculoskeletale zone betreft.
Verschillende soorten onderscheid via anamnese en KO. Regio info over meest wss
pijnpatroon:
- Peri-articulair: schouders en ellebogen vnl
- Articulair: knie en voorvoet
- Neurogeen: ischialgie en carpaletunnelsyndroom
a. Peri-articulaire pijn
= probleem thv structuren die betrokken zijn bij beweging, maar buiten gewrichtskapsel liggen bv
pezen, inserties, slijmbeurs (bursa)
Klinisch
- Beweging tegen weerstand gewricht geïmmobiliseerd spier- of peesgroepen
betrokken in beweging pijn
- Wordt uitgelokt door specifieke bewegingen bv supraspinatus: pijn tijdens abductie en
endorotatie
- Pijnpatroon mechanisch: toename bij beweging en afname bij rust
- Nachtelijke pijn bij liggen op betrokken deel <-> andere zijde: weg pijn (itt inflammatoir)
, - Passieve immobilisatie pijnloos (want je spant spieren niet), actieve beweging pijnlijk
- Palpatie thv plek pijnlijk
- Zwelling, roodheid of warmte enkel bij inflammatie thv huid of slijmbeurs (bv bursitis)
b. Articulaire pijn
Klinisch
- Pijn uitgelokt bij alle bewegingen <-> peri-articulair: sommige
- Zowel actief als passieve mobilisatie pijnlijk
- Meest naar einde van ROM intra-articulaire druk (verhoogd door aanwezigheid
vocht/synovitis) = max
- Beweging tegen R = niet pijnlijk (gewricht is stil)
- ROM vaak beperkt
- Drukpijnlijk bij palpatie
c. Neurogene pijn
= veroorzaakt door compressie, irritatie of inflammatie van zenuwwortels of perifere zenuwen bv
radiculopathie met ischiatiforme uitstraling, carpaletunnel…
Klinisch
- Gevoelsstoornissen: tintelingen, brandend en elektrisch gevoel, op watten lopen,
verminderd of doof gevoel
- Volgens sensorische distributie van bepaalde zenuw of zenuwwortel
- Uitgelokt door zenuw te comprimeren bv Tinel test
d. Gerefereerde pijn
= pijn wordt gevoeld op plaats die anatomisch gezien op afstand ligt van de oorzaak vd pijn
Klinisch
- Vaag patroon, iets doffere pijn
- Gericht musculoskeletaal onderzoek = normaal
Bv heupprobleem pijn aan de knie. Altijd gewricht boven en onder locatie bekijken!
1.2. Gegeneraliseerd pijnsyndroom
= chronic widespread pain syndrome of multiple regional pain syndrome = pijn in verschillende delen
vh lichaam op diffuse en weinig specifieke manier bv fibromyalgie.
Perifere sensitisatie = hogere respons en verlaagd drempelniveau van nociceptieve neuronen op
prikkels.
Centrale sensitisatie = normale afferente input toegenomen respons.
Kan voorkomen na trauma of bij pathologie met langdurige pijn.
1.3. Axiale pijnklachten
Rug- en nekpijn heel frequent! Zelden >6w. Langer? Nazicht! En herken rode vlaggen! Onderscheid
mechanische en inflammatoire pijn
1.4. Botpijnen
= diepe, diffuse, continue pijn niet gerelateerd aan beweging niet gelokaliseerd thv gewricht.
Slagpijn! ’s Nachts meer uitgesproken. Vaak ongunstig: metastasen, metabool, avasculaire necrose…
2
, 1.5. Musculaire pijn
= frequent bij virale syndromen of bij systeemziekten. ! onderscheid spierzwakte
(krachtsvermindering = myopathie; vnl bij inflammatoire aandoeningen) of spierpijn (myalgie)!
1.6. Klachten thv gewrichten
- Stap 1: herken dat het een articulaire pijnklacht betreft
- Stap 2: karakteriseren
o Inflammatoir vs mechanisch
Mechanisch
Pijn beter in rust
Startstijfheid: kortdurend (na enkele min)
Belastingsgebonden pijn: meer uitgesproken op einde dag
Ochtendstijfheid: niet altijd, beperkt in tijd
Nachtelijk pijn: vaak afwezig tenzij houdingsgebonden (trekt snel
weg)
Inflammatoir
Pijn verbetert bij beweging
Startstijfheid: vaak verlengd (>30min)
Ochtendlijk dominant aspect: meest uitgesproken in ochtend en
betert met de dag, geen relatie met belasting (!!! Tenzij bv forse
synovitis: geeft ook pijn bij belasting knie)
Ochtendstijfheid: langdurig
Nachtelijke pijn: 2e deel nacht vaak + noodzaak tot rondwandelen
o Tijdsverloop
Acuut: aanvang over verloop van uren tot dagen
Subacuut: gradueel over verloop van dagen tot weken
Chronisch: >6w
Recurrent: herhaaldelijk
Best om te vragen: wanneer was het laatste dat je goed was
o Patroon gewrichtsaantasting
Symmetrie of niet
Aantal betrokken gewrichten
Mono-articulair
Oligo-articulair: 2-4
Poly-articulair: >5
Type gewricht
Grote gewrichten: heupen, schouders
Middelgrote: polsen, enkels
Kleine gewrichten: hand- of voetgewrichten
o Artralgie vs artritis
Artralgie = pijn thv gewricht, mechanisch of inflammatoir
Artritis: ontsteking gewricht, opzetting/zwelling al dan niet met roodheid,
warmte of functieverlies
o Profiel pt
Leeftijd, geslacht, comorbiditeiten, medicatie…
Elke aandoening heeft epidemiologie
o Extra-articulaire klachten
Bv Raynaud, sicca, orale aftose, koorts, hoofdpijn, rash, vermagering…
3
, Vaak bij chronische inflammatoire gewrichtsaandoeningen bv RA en zeker
bij systeemziekten!
HERKENNEN en betrekken in samenvatting
Bv IBD-klachten bij iemand met polsklachten IBD gerelateerde artritis!
H2 Reumatoïde artritis (RA)
= chronische inflammatoire auto-immune gewrichtsaandoening. Veel pt: auto-Ab (bv RF of anti-CCP)
= sero+ RA. Geen Ab? Sero -. Niet/onvoldoende behandeld? Irreversibele gewrichtsdestructie!
tijdige controle inflammatie
1. Epidemiologie
0,5-1% vd Europese volwassenen = NIET ZZ! 3x V>M. piekincidentie: 50-60j (maar kan ALLE
LEEFTIJDEN)
Risicofactoren
- Erfelijkheid
o Enkel voor anti-CCP + RA pt (bepaald HLA haplotype)
- Vrouwelijk geslacht
o Nullipariteit meer risico
o RA bij zwangere vrouw vaak in remissie hormonale invloed?
o Postpartaal vaak opflakkering
o Start rond middelbare leeftijd/inzettende menopauze
- Omgevingsfactoren
o Roken
= belangrijkste risicofactor!!!!
Geassocieerd met
Hoger risico op ontwikkelen RA
Ernstiger ziekteverloop
Slechte respons op therapie
Risico beperkt tot anti-CCP + RA
ROOKSTOP
2. Pathogenese
= chronisch inflammatoire gewrichtsaandoening die kleine en middelgrote gewrichten aantast.
Kenmerkend: synovitis, bot- en kraakbeendestructie + aanwezigheid auto-Ab
Synovium = belangrijkste aanvalsdoel vd immunologische aanval. Ongecontroleerde inflammatie
bot- en kraakbeendestructie met gewrichtsdestructie en functio laesa.
2.1. Synovitis
= gekenmerkt door infiltratie inflammatoire cellen in gewrichtsweefsel + hyperplasie fibroblasten =
pannusweefsel. Dringt in bot en kraakbeen door schade en verlies, erosies en
gewrichtsdestructie. Veel inflammatoire cytokines (bv TNF, IL-6) aanwezig
2.2. Bot- en kraakbeendestructie
Synoviale fibroblasten hechten aan kraakbeen afbreken. Osteoclasten botdestructie.
Celtypes in nauw contact met effectorimmuuncellen secretie cytokines in stand houden
inflammatie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gnk567. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen