H1: Inleiding tot de biochemie
1. Wat is biochemie?
= Wetenschappelijke discipline die probeert het ‘leven’ te verklaren op moleculair vlak.
(op chemisch of moleculair niveau)
→ beschrijving van de structuur, organisatie en functie van levende materie
2. Biomoleculen
= macromoleculen, die uit bouwstenen bestaan. Organische moleculen= bevatten C-atomen
Macromoleculen
• Moleculaire massa’s: tss 1000 en 100.000’en Dalton
• Opgebouwd uit een aantal bouwstenen (4 groepen)
→ gemeenschappelijke functionele groepen die instaan voor specifieke chemische
eigenschappen en hun rol in de cel
2.1 Eiwitten (proteïnen) met als bouwstenen: Aminozuren
2.2 Polysachariden (KH) met als bouwteen monosachariden
Koolhydraten
→ Brutoformule: (CH2O)n
vb: Glucose: C6H12O6
2.3 Nucleïnezuren (/polynucleotiden) met als bouwtenen mononucleotiden
Nucleotiden:
- Stikstofhoudende base
- Suikergroep
- Fosfaatgroep
→ A en G = Purine basen (Dubbele ringstructuur)
→ C, T en G = pyrimidine basen (1 ring)
1
,2.4 Lipiden
→ Niet oplosbaar in water
2.4.1 Vetzuren
→ Bestaan uit een lange koolwaterstofketen
→ Onderscheid tussen verzadigde en onverzadigde
→ zijn carbonzuren
2.4.2 Lipiden (/vetten)
Vb. Triglyceriden
→ Glycerolruggengraad (alcoholgroep) reageert
met (carbonzuur functie v) 3 vetzuren veresterd
condensatiereactie
hydrolysereactie
2.4.3 Steroïden
vb: Cholesterol
→ stabiliteit van membranen
2.4.4 Lipiden
vb. Fosfolipiden (in membranen)
- Gycerolruggengraad
- 2 vetzuren zijn veresterd
- Fosfaatgroep met daaraan een polaire groep gebonden (vb choline)
2.5 Biologische polymeren
→ Beperkt aantal bouwstenen op diverse wijzen gecombineerd → grote variatie aan
grotere structuren
- Beperkte hoeveelheid aan ‘ruwe materialen’ nodig
- Monomeren (Aminoz., monosach. en nucleotiden) aan elkaar binden tot polymeren =
condenseren
2
, 3. Energie en metabolisme
Energie nodig bij:
- Assembleren van kleine moleculen in polymere macromoleculen
- Synthetiseren van molaire bouwstenen
→ Cellen hebben te allen tijde energie nodig voor hun levensfuncties, om te groeien en
om zich te vermenigvuldigen.
Exotherm = Reacties waar energie bij vrijkomt (katabolisme) vb. afbraakreacties
Endotherm = Reacties waarbij energie wordt verbruikt (anabolisme) vb. synthesereacties
Gibbs vrije energie (G)
- In joule per mol
- Bestaat uit 2 componenten
o Enthalpie (H): warmte-inhoud van het systeem T = temp in Kelvin
o Entropie (S): wanorde van het systeem
Energie uit verbranden van koolhydraten en lipiden uit voeding
→ Vrijgekomen energie: nieuwe bouwstenen voor lichaam maken
Calorimetrie = Hoeveelheid energie die vrijkomt wanneer we een voedingsstof volledig
zouden verbranden tot CO2
3
, 4. De oorsprong en evolutie van het leven
5. Belang van biochemie in de hedendaagse maatschappij
Biomedische toepassingen
→ Voor de ontwikkeling van geneesmiddelen/antibiotica: Gebaseerd op goede kennis van
mechanisme van specifieke eiwitten die essentieel zijn voor pathogene organisme,.
→ Inhibitoren = Groei en proliferatie van m.o. tegengaan
Landbouw en voedingstechnologie
6. Chemie in een waterige omgeving
6.1 Eigenschappen van water
→ polaire molecule
6.2 Niet-covalente bindingen
→ waterstof burg vorming
6.3 Water als oplosmiddel
= goed oplosmiddel (H-bruggen, hydrofiel)
→ NaCl gaat splitsen in Na+ en Cl- → water gaat een soort mantel vormen rond die ionen
→ + H-atomen zullen gericht zijn naar – Cl en omgekeerd bij Na+
6.4 Het hydrofoob effect
Hydrofobe moleculen:
• Weinig/geen polaire groepen
• Geen H-bruggen
• Quasi onoplosbaar in H2O
→ Zuivere KWS komen zelden voor in biologische systemen, maar KWS-achtige delen
zijn vaak een onderdeel van biomoleculen (vb vetzuren)
Hydrofoob effect
→ Hydrofobe moleculen zullen het contact met H2O vermijden en zich afsluiten van de
waterige oplossing door samen te troepen
• Zeer belangrijk fenomeen
• Geen binding of aantrekkingskracht
• Aggregatie van apolaire moleculen, omdat ze uit de waterige fase verdreven worden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jillholvoet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.