100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
samenvatting strafrecht en strafprocesrecht (18/20 behaald) €12,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Universiteit Hasselt (UHasselt)
  4.  
  5. Rechten
  6.  
  7. Strafrecht en Strafprocesrecht (1883)

Samenvatting

samenvatting strafrecht en strafprocesrecht (18/20 behaald)

1 beoordeling
 11 keer verkocht

een volledige samenvatting van het boek 'Strafrecht en strafprocesrecht voor bachelors', gegeven door Raf Verstraeten en Bart Spriet . Zelf heb ik 18/20 behaald met deze samenvatting in eerste zit.

Voorbeeld 4 van de 206  pagina's

Document informatie

  • Ja
  • 13 december 2023
  • 206
  • 2023/2024
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (7)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (4)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: sorasmek • 2 maanden geleden

Heel overzichtelijk, super handig!

Verkoper

avatar-seller
LawStudentUHasselt

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

DEEL I: ALGEMENE ORIËNTATIE
HOOFDSTUK I: WAT IS STRAFRECHT?

Strafrecht in ruime zin = het geheel van rechtsregels die
1) Bepalen onder welke voorwaarden de overheid voor specifieke gedragingen (misdrijven)
strafrechtelijke sancties kan opleggen en uitvoeren;
2) Omschrijven waaruit deze gedragingen en sancties bestaan
3) Voorschrijven op welke wijze de daartoe bevoegde instanties hun recht om voor deze
gedragingen sancties op te leggen en uit te voeren moeten uitoefenen.


Materieel strafrecht Formeel strafrecht = de strafprocedure
= wat zijn de strafbare gedragingen en welke straffen = De vaststelling, de opsporing, de vervolging en de
kunnen er worden opgelegd berechting + de regels van de organisatie,
 Strafwetboek bevoegdheid en de werking van de instellingen die
ermee belast zijn
Elementen:  Wetboek van strafvordering, wet op de
 Strafbare gedraging: wat is het misdrijf? voorlopige hechtenis, Europees
 Toerekening: wie gaan we verantwoordelijk aanhoudingsbevel, …
stellen?
 Welke strafsancties?
- Straffen zoals gevangenisstraf
= leed bezorgen
- Maatregelen zoals internering
= bescherming van samenleving



Samenhang: het strafprocesrecht is noodzakelijk bij het strafrecht, doordat deze moet verzekeren dat
de overheid het strafrecht op een correcte manier toepast
 Beide een beschermende functie: het vermijden van ongerechtvaardigd strafrechtelijk
overheidsingrijpen
 Beide een toelating van het overheidsoptreden tegen criminaliteit

HOOFDSTUK 2: CODIFICATIE

Strafwetboek °1867:
 Sinds °1867 talloze nieuwe wetten die het strafwetboek wijzigen en aanvullen
 vanaf °2016: Potpourri-wetten; herzieningen “om justitie menselijker, sneller en straffer te
maken”

Wetboek van strafvordering °1808: compromis tussen het maatschappelijk belang (bepaalde
efficiëntie nodig) en het belang van het individu (beschikken over bepaalde rechten om hem te
beschermen tegen ongecontroleerde, ongeoorloofde of buitensporige inmenging)
 °1998 FRANCHIMONT: belangrijke uitbreiding opsporings- en gerechtelijk onderzoek

Heden: de nieuwe strafwetboeken en het nieuwe wetboek van strafvordering ligt klaar, maar moeten
nog gestemd worden


1

,Sv: accusatoire procedure versus inquisitoire procedure
 Accusatoire procedure:
- De beschuldiging gebeurt door het slachtoffer van een misdrijf,
- De aangeklaagde staat op gelijke voet met het slachtoffer
- De rechter speelt scheidsrechter en zal niet actief tussenkomen
- Procedure is mondeling, openbaar en tegensprekelijk
 Inquisitoire procedure:
- De maatschappij gaat de vervolging en de berechting behartigen
- Ondergeschikte positie van de aangeklaagde
- De rechter werkt actief mee aan de procesvoering
- Procedure is schriftelijk, geheim en niet-tegensprekelijk (niet-contradictoir)

België: gemengd systeem maar overwegend inquisitoire strafprocedure

HOOFDSTUK 3: SITUERING VAN HET STRAFRECHT TUSSEN ANDERE RECHTSDISCIPLINES

Autonomie van het strafrecht = relatieve autonomie
 Het strafrecht heeft een autonome functie, maar is ook een hulprecht van andere
rechtstakken om sancties te voorzien

a. De functionele autonomie van het strafrecht

Autonome rechtsvorming:
 Strafrecht trekt eigen grenzen tussen recht en onrecht in een aantal materies die niet worden
geregeld door andere rechtstakken = eigen, exclusieve strafrechtelijke gedragsnormen
 Vb: nalaten van hulp te verlenen, valsheid in geschriften, meineed, moord, …

Autonome rechtshandhaving: strafrecht is georiënteerd op handhaving van de maatschappelijke orde

b. De conceptuele autonomie van het strafrecht

Rechters hoeven niet noodzakelijk dezelfde betekening of draagwijdte aan een woord te geven als in
andere rechtstakken bij de interpretatie van de strafwetten en bij de toepassing van de
strafbepalingen
 Doel: efficiëntie en bescherming van de fundamentele maatschappelijke waarden
 Uitzonderingen zoals artikel 16 V.T.Sv.: de strafwet moet zich houden aan de regel van het
burgerlijk recht bij de bewijsregeling van een overeenkomst waarvan het bestaan wordt
ontkend

c. Autonomie van het strafprocesrecht ten aanzien van het gerechtelijk recht

Gerechtelijk wetboek werkt slechts aanvullend, voor het geval het strafprocesrecht geen andere
regeling inhoudt; artikel 2 Ger. W.
 Enkel voor zover het verzoenbaar is met fundamentele beginselen van het strafprocesrecht

Publiekelijk karakter van het strafrecht
Het strafrecht is publiekrecht, ongeacht of een burgerrechtelijke, handelsrechtelijke of
sociaalrechtelijke norm is overtreden
 Het openbaar ministerie gaat opreden wanneer een particulier een misdrijf begaat, ook al is
er een particulier belang geschaad
 De tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties geschiedt door het OM


2

,Vb: over een schadevergoedingseis beslist de rechter overeenkomstig het burgerlijk recht. De
vervolging, veroordeling, berechting en bestraffing zijn echter strafrechtelijk en dus publiekrechtelijk

Strafwetten zijn van openbare orde

Strafrecht is dwingend recht van openbare orde
 Er kan geen afbreuk worden gedaan aan wetten die openbare orde treffen; art. 2 BW
 Elke overeenkomst die ertoe strekt om de toepassing van de strafwet uit te sluiten, is nietig;
art. 1131 en 1133 BW
Vb: het contract waarmee een huurmoordenaar zich verbindt om tegen betaling een moord
te plegen is nietig; hij kan de opdrachtgever nooit een betaling eisen
 De toestemming van het slachtoffer ontneemt niet het wederrechtelijke karakter van de
strafbaar gestelde gedraging

HOOFDSTUK 4: INDELINGEN VAN HET STRAFRECHT

Algemeen en bijzonder strafrecht

Algemeen strafrecht
Regels die gelden voor alle misdrijven
 Boek I van het strafwetboek ‘de misdrijven en hun bestraffing in het algemeen’;
= art. 1 – 100ter, alsook de wijzigende en aanvullende wetten
 Complementaire strafwetten: strafwetten die, zonder in het strafwetboek te zijn ingevoegd,
worden geacht er logisch en integraal deel van uit te maken.
Vb: de wet over uitstel, opschorting en probatie; jeugdbeschermingswet; wet op
verzachtende omstandigheden; Interneringswet; …

Bijzonder strafrecht
Het geheel van strafwetten waarin specifieke gedragingen strafbaar worden gesteld, met vermelding
van de daarop toepasselijke straffen
 Boek II van het strafwetboek; art. 101 – 566 Sw.
 Bijzondere strafwetten: strafwetten die niet in het strafwetboek zijn ingevoegd
 Strafrecht uitgevaardigd door de gemeenschappen en gewesten

Vb: drugswet; wegverkeerswet; milieustrafrecht; fiscaal strafrecht; militair strafwetboek; provinciale
verordeningen; …

De toepasselijkheid van de beginselen van het algemeen strafrecht op het bijzonder strafrecht

Algemene regel: boek I Sw. is volledig toepasselijk op boek II Sw. Art. 100 Sw.:
 De bepalingen van Boek I zijn ook van toepassing op de misdrijven die in de bijzondere
wetten, complementaire wetten en verordeningen strafbaar gesteld zijn
 Artikel 11 BWHI: bepalingen van Boek I zijn automatisch van toepassing op het strafrecht van
gemeenschappen en gewesten (decreten)

Drie uitzonderingen; art. 100 Sw.
 Andersluidende bepalingen
 Strafbare deelneming (Hoofdstuk VII Sw.)
 Verzachtende omstandigheden bij wanbedrijven (art. 85 Sw.)

1. Andersluidende bepalingen


3

, De wet of verordening kan zelf uitdrukkelijk afwijken van de bepalingen van boek I Sw.
 Lex specialis derogat legi generalis: de bijzondere regeling heeft voorrang
Vb: wegverkeerswet bepaalt dat als de geldboete niet wordt betaald, er een vervangend
rijverbod wordt opgelegd

2. Strafbare deelneming (Hoofdstuk VII Sw.)

Hoofdstuk VII Sw. over de strafbare deelneming (art. 66 – 69 Sw.) is slechts van toepassing op
bijzondere wetten en verordeningen wanneer deze dit uitdrukkelijk bepalen (vb: drugswet)
 Rechtspraak en rechtsleer aanvaarden dat Hoofdstuk VII wel van toepassing is, ook al wordt
de toepassing niet uitdrukkelijk vermeld
 Artikel 11 BWHI: Hoofdstuk VII is van rechtswege van toepassing op de bij decreet strafbaar
gestelde afwijkingen – ze kunnen er wel uitdrukkelijk van afwijken

3. Verzachtende omstandigheden bij wanbedrijven (art. 85 Sw.)

Artikel 85 Sw. is slechts van toepassing op bijzondere wetten en verordeningen wanneer deze dit
uitdrukkelijk bepalen
 Vb: uitgesloten bij sommige inbreuken op de Wegverkeerswet van 1968
 Artikel 11 BWHI: art. 85 Sw. is van rechtswege van toepassing op de bij decreet strafbaar
gestelde afwijkingen – ze kunnen er wel uitdrukkelijk van afwijken

Opmerking: GwH 22 december 2022 stelt als standpunt dat artikel 85 Sw. van rechtswege van
toepassing is, tenzij het uitdrukkelijk werd uitgesloten. Cass 19 oktober 2022 heeft echter echt
tegenovergestelde gesteld. Het is dus nog afwachten welk standpunt gaat bijdraaien.

Buitenlands en internationaal strafrecht

Buitenlands strafrecht

Van belang voor rechtsvergelijking: strafrechtelijk besluitvormingsproces kan onderworpen zijn aan
een door de wetgever opgedragen rechtsvergelijkend onderzoek
Voorbeeld: de vervolging in België van een in het buitenland gepleegd misdrijf

Regel: de vervolging en berechting vindt plaats op grond van de bepalingen in de Belgische
strafwetten
 Zowel bij misdrijven gepleegd in België (art. 3 Sw.) als bij misdrijven in het buitenland
gepleegd maar vervolgd in België (art. 14 V.T.Sv.)

Vb: diefstal in Maastricht gepleegd en vervolgd in België; de Belgische strafrechter moet nagaan als
de diefstal ook wel strafbaar is in Nederland

Uitzondering
 Wanneer dubbele strafbaarstelling in beide betrokken landen een voorwaarde vormt voor
bestraffing in België van in het buitenland gepleegde misdrijven = wanneer het misdrijf ook
strafbaar is in het buitenland
 Wederzijdse erkenning in de EU: wanneer België de procedurebeslissingen en rechterlijke
uitspraken uit andere lidstaten moet respecteren en uitvoeren

Internationaal strafrecht = strafrecht gecreëerd door verdragen

1. Materieel internationaal strafrecht = de gedragingen
4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LawStudentUHasselt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€12,99  11x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd