Neuro overzicht
(vet= update 2023)
o Grote localisatorische Sy
o Diagnostische
o Perifere
o Slaap-waak
o Epilepsie
o CVA
o Cognitieve stoornissen & dementie
o MS
o Infecties CZS
o Spierziekten
o Coma
o RM-aandoeningen
o Craniale zenuwen
o Hoofdpijn (prof. Boon + HA)
o Neurologische aspecten niet-neuro
o Parkinson
o Pediatrische neurochirurgie
o Neurotrauma
o Neuro-onco
,Samenvatting neurologie
Grote localisatorische systemen
Pyramidaal systeem
● Bewuste, vrijwillige bewegingen
● Tractus corticospinalis: PMC (precentrale gyrus, frontaal) -> capsula interna -> medulla
oblongata: kruising 90% vezels (decussatio) -> synaps
o Motorische voorhoorncellen spinaal (perifeer motorisch neuron)
o Motorische kernen craniale zenuwen (ipsi- en contralateraal, uitz N.VII inferior)
● Klinisch:
o PMN: innervatie spieren, tussenkomst reflexboog
o CMN: invloed PMN: Exciterende werking (spiercontractie, bewuste vrijwillige
bewegingen), inhiberende werking (voorkomen hyperreflexie en hypertonie)
● Letsels
o CMN
▪ Acuut: contralat uitval exciterend fie -> paralyse, areflexie, hypotonie
▪ Lange termijn: uitval inhiberende fie-> hyperreflexie, hypertonie (= rigiditeit)
o PMN: parese, hypotonie, areflexie, atrofie, fasciculaties
Extrapyramidaal systeem
● Automatische bewegingen
● Corticale zones frontale kwab, basale ganglia, mesencefale kernen (substantia nigra, nucleus
ruber), medulla oblongata
● Stoornissen
o Spiertonus: verhoogd (=spasticiteit), tandradfenomeen
o Stoornissen motorisch tempo
▪ Hyperkinesie: onwillekeurige bewegingen (tremor, chorea, athetose (↑ ampl
dan chorea), hemiballisme, myoclonie, dystonie)
▪ Hypokinesie: ↓ mimiek, ↓ armzwaai, kleine pasjes, monotone spraak,
flexiehouding, micrografie, moeilijk starten en stoppen (freezing), valneiging
bij draaien
Cerebellair systeem
● Coördinatie bewegingen, behoud evenwicht, regeling spiertonus, samenwerking met cortex,
proprioceptie en vestibulair systeem
● Stoornissen
o Ataxie: afwezigheid gecoördineerde bewegingen
o Hypermetrie: doorschieten van bewegingen
,o Intentietremor: tremor ↑ naarmate intentie tot handelen groter w (itt Parkinson:
rusttremor)
o Dysdiadochokinese: niet kunnen uitvoeren van snel alternerende bewegingen
, Sensibiliteit
● Vitale sensibiliteit: pijnzin, temperatuurszin, grove tastzin
o Tractus spinothalamicus lateralis: pijn- en temperatuurszin
o Tractus spinothalamicus anterior: grove tastzin
o Sensibele receptoren thv huid-> ganglion spinale dorsale radix -> kruisen -> synaps
dorsale hoorn vh RM (grijze stof) -> opstijgen (witte stof) -> thalamus -> gyrus
postcentralis = primaire somatosensoriële cortex (pariëtale kwab)
o Elke radix komt overeen met een dermatoom
● Gnostische sensibiliteit: proprioceptie/diepe gevoeligheid, fijne tastzin, discriminatiezin en
vibratiezin
o Fasciculus gracilis en cuneatus: sensibele receptoren thv spieren en gewrichten
-> dorsale ganglia -> opstijgen RM via dorsale witte kolommen (fasciculus gracilis en
cuneatus) -> synaps thv M.O. -> kruisen -> thalamus -> gyrus postcentralis/PSC
● Stoornissen sensibiliteit
o Neuropathie
▪ Volledige onderbreking perifere zenuw -> anesthesie + analgesie
▪ Partieële onderbreking -> paresthesieën
o Fasciculus gracilis en cuneatus: gevoel van op wolkjes te lopen, optische controle
noodzakelijk voor normale motoriek
Syndromen van de grote hersenen
● Frontale kwab: psychomotorische en affectieve stoornissen
o Motorisch: graspreflex, akinesie (vermindering spontane beweeglijkheid)
o Hogere corticale functies: expressieve afasie (Broca, letsel Li hemisfeer -> taalbegrip
intact, onvermogen tot uitdrukken ervan, Pt is zich pijnlijk bewust), somnolentie,
desinhibitie instinctief gedrag -> boulemie, incontinentie
o Affectieve stoornissen: ontremming, euforie, depressie, akinetisch mutisme (extreme
verbale, psychische en motorische geremdheid
● Pariëtale kwab
o Hemi-hypoesthesie, hemi-astereognosie
o Contralaterale homonieme hemianopsie
▪ Hemianopsie = halfzijdige blindheid
▪ Homoniem = zelfde kant beide ogen. Heteroniem bij letsel chiasma
▪ Contralateraal: letsel rechter pariëtaal kwab -> uitval beeld linkerkant
o Praxiestoornissen: onvermogen tot complexe handelingen
o Somatognosie: kennis individu van zijn lichaam in de ruimte
o Gerstmann-syndroom (letsel dominante hemisfeer): vingeragnosie, Li/Re
desorientatie, dyslexie, dysgrafie, dyscalculie
● Temporale kwab
o Contralaterale homonieme hemianopsie (radiatio optica)
o Receptieve afasie: Wernicke -> kunnen praten, maar wat ze zeggen heeft geen
betekenis, kunnen ook geen betekenis geven aan woorden die tegen hun gezegd
worden. Pt is zich niet bewust
o Geheugenstoornissen (hippocampus), epilepsie