TAB 3.5: MEDISCH TECHNISCHE
ZORG 1
DEEL 1: DE ROECK
1. RADIOLOGIE EN MEDISCHE BEELDVORMING VOOR DE VERPLEEGKUNDIGE
1.1 RÖNTGENSTRALEN & RADIOPROTECTIE
Röntgenstralen
o Ontstaan in de anode van een röntgenbuis
o Behoren tot het spectrum van de elektromagnetische stralingsgolven
o Belangrijke eigenschappen
Doordringingsvermogen en afzwakkingseffect
Röntgenstralen kunnen door weefsels dringen
o Gevolg: afzwakking
Personeel moet beschermingsmaatregelen nemen
Luminescentie-effect
Ze kunnen bij bepaalde stoffen lichtafgifte opwekken
Fotografisch effect
Ze oefenen een werking op de fotografische emulsie uit, die zich uit in een
zwarting na ontwikkeling
Biologisch effect
veroorzaken veranderingen in de levende weefsels
door straling kunnen in het celmateriaal chemische verbindingen (DNA)
verstoord worden
3 soorten
o Niet-stochastische effect
Beschadiging is tijdelijk
o Stochastische effecten
Hier bestaat een relatie tussen de kans dat het effect
optreedt en de dosis
Geïnduceerde tumoren en de aangeboren afwijkingen
behoren tot deze effecten
o Bestraling van het embryo
Embryo is gedurende de eerste 12 weken het meest
stralingsgevoelig
Wat is radioprotectie
o = de wetenschap die gericht is op de bescherming van mensen en hun nageslacht tegen
invloeden van ioniserende straling
Hoe stralingseffect uitdrukken
o Sievert (Sv)
1
, Basisprincipes van de stralingsbescherming
o Het principe van de rechtvaardiging van de handeling
Ioniserende straling mag slechts worden gebruikt als dit een netto positief resultaat
oplevert
o Het principe van de optimalisatie van de bescherming
Elke dosis ten gevolge van een medische blootstelling in de radiologie dient zo laag
als redelijkerwijze mogelijk te zijn om de vereiste diagnostische informatie te kunnen
verkrijgen
ALARA-principe: as low as reasonable achievable
o Het principe van de individuele dosislimieten
Bevolking max. 1 mSv per jaar
Beroepshalve blootgestelde personen: effectieve dosis 20 mSv per 12
opeenvolgende glijdende maanden
Regels van goede praktijk
o Hoofdregels
Tijd beperken
De geabsorbeerde dosis is rechtstreeks evenredig met de blootstellingtijd
Afstand vergroten
Vermindering straling: evenredig met het kwadraat van de afstand
Afscherming gebruiken
Zware metalen, loodschermen (glas)
o Maatregelen voor patiënt en personeel
Zwanger?
Radioscopie of doorlichting beperken
Voorkomen herneming van dezelfde onderzoeken
1.2 CONTRASTMIDDELEN
Doel
o Zorgt ervoor dat een orgaan of bloedvat wel kan worden afgebeeld
Eigenschappen van een goed contrastmiddel
o Zo weinig mogelijk toxisch zijn
o Zo goedkoop mogelijk
o De functie van de organen niet beïnvloeden
Negatief contrastmiddel
o Lage absorptie, lage densiteit
o Bv. lucht, water, stikstof
positief contrastmiddel
o hoge absorptie, hoge densiteit
o bv. Barium, jodiumhoudende contrastmiddelen
positief + negatief contrastmiddel = dubbel contrast
o een combinatie van beide
o bv. lucht + barium, water + jodium
aandachtspunten
o bij extravasatie van jodiumhoudende contrastmiddel
toediening stoppen
arm masseren
drukverband aanleggen
2
, o bij vermoeden van gastro-intestinale perforatie
geen barium!
o Bij gevaar voor verslikken
Geen barium slikpneumonie
o Bij vermoeden van vernauwing of obstructie
Geen barium
Procedure: behandeling en preventie anafylactische reactie na toediening van jodiumhoudende
contrastmiddelen
o Mogelijke reacties bij intraveneuze of intra-arteriële toediening van jodiumhoudende
contrastmiddelen
Jeuk, gezwollen ogen, ademhalingsmoeilijkheden
Antihistaminicum toedienen
o Behandeling bij anafylactische reactie
Stop toediening van het contrastmiddel
IV lijn open houden
MUG
Bij milde anafylactische reacties na toedienen van een contrastmiddel
Antihistaminicum
o Preventie anafylactische reactie
Enkel bij patiënten die bij vorige onderzoeken een anafylactische reactie hebben
vertoond
1.3 DIGITALE TECHNIEKEN IN DE MBV
Nadelen van de klassieke röntgenfilm
o Beeld kan niet worden gecorrigeerd
o Röntgenfilm is zilverhoudend en dient te worden ontwikkeld met chemische agentia
Computer radiografie (CR)
o Cassette met een lichtstimulerende fosforplaat
o Vlakke detector (of flat panel)
o Voordelen
Geen heropnamen straling reductie
Beelden kunnen nadien nog worden aangepast betere beeldkwaliteit, vergroting,
meting
RIS
o = Radiologie informatie systeem
o Een registratiesysteem, facturatiesysteem, rapporteringsysteem
PACS
o = picture archiving and communication systems
o = beeld verwerkend systeem dat het mogelijk maakt de digitale beelden gemaakt op
radiologie
Te verwerken, archiveren en verzenden
Geeft een vlottere doorstroming van alle info naar de radiologietoestellen, doketers en VPK door
o Wachttijden worden beperkt
o Verslag bij de onderzoeken onmiddellijk beschikbaar voor de verwijzende arts
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aline58. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.