1 Het skelet
1.1 Basisbegrippen anatomie en gewrichtsbeweging
- Geboorte => 300 skeletelementen (≠ fuseren tijdens groei vb. schedel)
- Volwassen mens = 206 skeletelement
= overzicht belangrijkste botstructuren
- Voet & enkelcomplex = 26 botstructuren
1) Mobiliteit
2) Stabiliteit
o Staan & voortbewegen
Vlakken:
- Het frontale vlak (breedtevlak)
- Het sagittale vlak (dieptevlak)
- Het transversale vlak (horizontaal vlak)
Assen:
- Laterolaterale as = een beweging in het sagittale vlak verloopt altijd rond breedte-as
- Ventrodorsale as = een beweging in het frontale vlak verloopt altijd rond een diepte-as
- Craniocaudale as = een beweging in het transversale vlak verloopt altijd rond een lengte-as
Bewegingen:
- Flexie & extensie = bewegingen in het sagittale vlak & verlopen rond een laterolaterale as
1) Flexie = buigen => hoek tss 2 bewegende segmenten w kleiner
2) Extensie = strekken => hoek tss 2 bewegende segmenten w groter
- Abductie & adductie = bewegingen in het frontale vlak & verlopen rond ventrodorsale as
1) Abductie = beweging WEG vd middellijn (bij de hand weg vd middelvinger)
2) Adductie = beweging NAAR de middellijn toe (bij de hand naar de middelvinger toe)
, - Endo- & exorotatie = bewegingen in het transversale vlak & verlopen rond craniocaudale as
1) Endorotatie = interne rotatie => voorzijde vh lichaamsdeel draait nr binnen
o Inwendige rotatie
2) Exorotatie = externe rotatie => voorzijde vh lichaamsdeel draait nr buiten
o Uitwendige rotatie
- Circumductie = beweging van een lichaamsdeel in een cirkelbeweging
- Pronatie = beweging waarbij onderarm nr binnen & enkelgewricht nr buiten draait
- Supinatie = beweging waarbij onderarm nr buiten & enkelgewricht nr binnen draait
Beweging w bepaald door vorm vh gewricht -> niet alle bewegingen z steeds mogelijk!
VB: schoudergewricht => alle bewegingen z mogelijk
VB: vingerkootje => enkel flexie & extensie
1.2 Structuur & functies vd skeletelementen
- Botweefsel = steunweefsel
1) Anorganische kristallen (mineralen) id botgrondstof
Vnl. calcium binnen de botmatrix zorgt voor harde, onelastische
structuur -> stabiel & rigide
2) Flexibiliteit + aanpassen aan veranderde belastingen
3) Cellen & extracellulaire matrix
Cellen:
1) Osteoblasten = jonge cellen die instaan voor vezelvorming + spelen rol in ossificatieproces
2) Osteocyten = volwassen cellen, gelegen in geossificeerd extracellulair materiaal
3) Osteoclasten = cellen die instaan voor afbraak van botmatrix
Extracellulaire matrix:
1) Collageenvezels (collageen type I)
2) Is omgeven door hydroxy-apatietkristallen
3) Grondstof = proteoglycanen
- Bot = levend cellulair weefsel
1) Metabool actief gedurende het HELE leven
2) W ctu geremodelleerd
Functies:
- Dragende functie
1) In staat om tgn de zwaartekracht in te bewegen & ons in staande te houden
- Beschermende functie
1) VB: thorax beschermt interne organen
2) VB: schedel & wervelkolom beschermen zenuwstelsel
, - Vormgevende functie
1) Thorax, bekken, schouders en schedel bepalen vorm
- Aanhechtingsplaats voor spieren & ligamenten
1) Maken beweging mogelijk en stabiliseren
- Producerende functie
1) In het beenmerg w bloedcellen gevormd
- Opslagfunctie voor calcium & fosfaten
1) Mineralen z nodig op vele plaatsen ih lichaam
Calcium:
- Rol bij contractie vd spieren
1) Vnl. hartspier is afhankelijk van calciumconcentratie
- Rol bij bloedstollingsproces na verwondingen
- Beslissende rol bij functioneren van veel enzymen
- Rol bij impulstransport vd zenuwen & prikkelbaarheid v zenuw- en spiermembranen
1.3 Het metabolisme van calcium
1.3.1 De huishouding van calcium
Belastingprikkels:
- Bot = afhankelijk v fysiologische prikkels
1) Belasting & ontlasting = prikkels die bot nodig heeft
Belasting:
1. Diafyse: buig & rotatiekrachten
2. Epifysen: vervorming vh vezelnet door de optredende compressie
o Veranderingen ih collagene netwerk & grondsubstantie
Verandering in elektrische spanning = piëzo-elektrisch effect
Daling vd negatieve deeltjes ih betrokken gebied
o Osteoclasten w tot botafbraak gestimuleerd
Stijging vd negatieve deeltjes ih betrokken gebied
o Osteoblasten w tot botopbouw gestimuleerd
- Mechanische vervorming vd cellen -> stimulerend effect op hun activiteit
- Verhoogde belasting (dragen van lasten, krachttraining…)
o Grotere stabiliteit & hogere mineraliseren vh bot
- Afwisseling van belasting & ontlasting = noodzakelijk om stabiliteit te waarborgen
1) Regulatie vh mineraalgehalte -> stabiliteit vh bot z ook afhankelijk v
Hormonen
Vitaminen
Voeding
- Kwaliteitsverlies vh bot => demineralisering = osteoporose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vdsFien. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.