ABDOMEN 2 – SPIJSVERTERING DEEL 2
INHOUDSOPGAVE
BUIKWANDPROBLEMEN – BEUNIS....................................................................................................2
NAVELBREUK......................................................................................................................................2
EPIGASTRISCHE BREUK...........................................................................................................................3
LIESBREUK..........................................................................................................................................3
FEMORAALBREUK.................................................................................................................................5
EVENTRATIE........................................................................................................................................5
RECTUSDIASTASE..................................................................................................................................5
RECTUS HEMATOOM.............................................................................................................................6
URACHUS...........................................................................................................................................6
DESMOIDTUMOREN..............................................................................................................................7
FRANCQUE........................................................................................................................................9
CIRROSE EN COMPLICATIES VAN CIRROSE...................................................................................................9
GASTRO-INTESTINALE BLOEDINGEN.........................................................................................................37
ZWANGERSCHAPSGERELATEERDE LEVERAFWIJKINGEN..................................................................................40
ACUUT LEVERFALEN. INDICATIES VOOR LEVERTRANSPLANTATIE.....................................................................49
1
,BUIKWANDPROBLEMEN – BEUNIS
Op elke plek van buikwand kan er een breuk komen
Ingreep: thv plek van incisie ook breuk ontstaan littekenbreuk eventeratie
Verzwakkingen van de buikwand, rectusdiastase (beschouwd als er een breuk maar is eigenlijk geen breuk)
- Breuken:
o Navelbreuk / epigastrische breuk
o Liesbreuk/ femoraalbreuk
- Eventratie / Rectusdiastase
- Rectushematomen: bloedingen in rectusspier
- Urachus/ omphalomesenterische rest
- Desmoidtumoren
NAVELBREUK
NAVELBREUK AANGEBOREN
- Ontwikkeling buikwand met progressieve sluiting waarbij navel als laatste sluit
- Kan nog toegroeien het eerste jaar
- Niet goed sluiten: net geboren baby ineens met navelbreuk eerste jaar afwachten tenzij groter dan
2cm, grote kans eerste jaar toegroeien
- Meestal pas opereren in tweede levensjaar
- Bij operatie in kindertijd primaire sluiting, geen prothese
o Enkel met hechtingen sluiten en nooit prothese aanhechten
Niet perfect uitzien, zwelling thv navel kan verdwijnen
KLINISCH BEELD
- Huilen, persen zwelling thv navel, uitpuiling
VOLWASSENEN:
- Kan plotseling ontstaan zonder aanwijsbare oorzaak
- Vaak bij verhoogde druk in de buik: navel = zwakkere plek in de buikwand, ooit littekenweefsel
geweest, verzwakking doordat de navelstreng erdoor gekomen is.
o Na zwangerschap
o Obesitas
o Ascites
o Chronische hoest
- Moet dit geopereerd worden?
o Veel mensen leven jaren met navelbreuk zonder probleem
o Bij pijn, maar pijn eerder zeldzaam
o Esthetisch
o Als preventieve handeling ter voorkomen van inklemming? Niet opereren: kans op
inklemming, dan wel dringend opereren.
Inklemming: intraabdominaal vetweefsel of darmweefsel door navelbreuk duwen en
vastzitten, niet meer teruggeraken zwelling door te weinig bloedvoorziening,
2
, maar vast gaan zitten, vicieuze cirkel: uiteindelijk weefsel afsterven (darweefsel
afsterven en perforatie veroorzaken)
Zelfde effect volwassen-kind
- Zwelling thv navel: darmweefsel of vetweefsel erin zitten
- Lang liggen: terug naar binnen gaan
- Niezen of persen: dan bultje ineens terug komen
OPERATIES:
- Primaire sluiting: sluiten met hechtingen zonder enige prothese
o Veilig en makkelijk
o Hoog recidief percentage: hechten van zwak weefsel tegen zwak weefsel
o Alleen acceptabel bij kleiner dan 1 cm doormeter
- Met prothese plaatsing: buikwand versterken, matje boven, tussen of onder de spieren (breuk
gesloten ook nog eens gaan verstevigen)
o Retromusculair, beste techniek maar wel bewerkelijk
Plaatsen tussen achterste rectus fascia en rectus zelf (niet beste: prothese
verwijderd van darm, geen aanraking, maar wel grote ingreep voor kleine
navelbreuk)
o Intra-abdominaal, zal altijd adhesies met de darm uitlokken
Met coating in de buik, tegen de darm plaatsen: ingreep gemakkelijker, minder lang
duren
Nadeel: altijd adhesies tegenaan prothese ongeacht coating, risico groter op
complicaties (adhesies, pijn, obstructies)
EPIGASTRISCHE BREUK
Niet belangrijk, klein breukboord (zelden met prothese opereren)
Grotere breuken wel liever opereren met prothese
- Breuk mediaan linea alba
- Minder frekwent dan navelbreuk
- Veelal gevuld met gehernieerd vet
- Veelal zeer kleine breukpoort hetgeen primaire sluiting toelaat
Epigastrisch: tussen xiphoid en navel, worden verward met lipoom
LIESBREUK
- Plotse zwelling in lies indien niet ingeklemd op en afgaand afhankelijk van intra abdominale druk
Opkomen tijdens sporten, niezen, persen. Verdwijnen bij stilliggen (opstaan zonder zwelling)
- Meestal niet pijnlijk, anders eerder een zeurende pijn
- Meer frequent bij mannen dan bij vrouwen
o Ontwikkeling teelbal intra-abdominaal doorheen lieskanaal in scrotum. Grote massa
doorheen buikwand, verzwakking, continu druk uitoefenen (meer kans op liesbreuk)
o Vrouw: enkel lig rotundum doorheen lieskanaal, minder kans op liesbreuk
- Diagnose puur klinisch
- Echografie bij twijfel
o Bij zeer obese personen
3
, o Contralaterale zijde
o Onduidelijk wat te doen met zeer kleine echografische vastgestelde breuk niet klinisch
herkenbaar
- Geen last liesbreuk: niet onmiddellijk opereren, herstel liesbreuk kan last gaan geven
TYPES
Lateraal, indirect, aangeboren, slechte sluiting processus vaginalis
o Lateraal van gastrische bloedvaten, doorheen lieskanaal gevolg van een slechte sluiting proc
vaginalis
o Toenemende incidentie bij prematuriteit
o Voorkomen bij kinderen: lieskanaal niet echt gesloten, alleen breukvlak verwijderen
verwijderen probleem oplossen
- Indien geopereerd bij volwassenen wel prothese plaatsing, sprake van verzwakking die bedekt moet
worden door een prothese
o Alleen herniotomie meer recidieven
o Lichtenstein Gouden Standaard open techniek (anterieure richting) plaatsen aan
bovenzijde buikwand
o TAPP / TEP Gouden standaard Laparoscopisch: laparoscopisch inwendig prothese plaatsen
Mediaal directe breuk, verzwakking van de achterwand
- Indien herstel indicatie voor plaatsing van prothese (zelfde techniek voor volwassenen, maar ook
andere technieken)
- Zeer veel technieken
o Lichtenstein
o Laparoscopisch pre-peritoneaal
o Aangepaste mesh
o Plug
Moet een liesbreuk geopereerd worden?
- Geen absoluut antwoord mogelijk
- Meestal gebaseerd op angst voor inklemming (1% per jaar gaat dus niet altijd inklemmen)
Niet openstaan voor ingreep: symptomen uitleggen bij inklemming en wat ze dan willen doen
- Bij klembreuken
o Kans op darmnecrose
o Darminklemming gepaard met toegenomen mortaliteit, ongeveer 2% vooral bij ouderen en
bij personen met belangrijke comorbiditeit
Ter verbetering van pijnklachten?
- Indien de patiënt echt pijn heeft door de liesbreuk is een operatie logisch waarschijnlijkheid
liesbreuk? Liesbreuken zijn echter vaak pijnloos
- Uitleggen pijnklachten bij opereren niet persee gaan verdwijnen
- Pijn in de lies vaak orthopedisch op basis van insertie tendinitis of heupproblemen
- Veel verwarring bij kleine breukjes dewelke gezien worden op echografie bij onderzoek voor liespijn
- Liesbreuk herstel kan chronische pijn uitlokken
o Door zenuwbeschadiging
o Aanwezigheid van vreemd materiaal: littekenreactie geven, pijn veroorzaken
4