Dit is een samenvatting van het vak Mens en Werk 2 in semester 1 van het 2e jaar. Het document omvat de nodige informatie uit de PowerPoint slides en de reader en extra uitleg vanuit de les.
4 Motivatie op de werkvloer............................................................................................................................ 13
6 Competentie- en talentmanagement ........................................................................................................... 20
7 Coaching en counseling ................................................................................................................................. 22
8 Conflicten op de werkvloer ........................................................................................................................... 27
9 Burn-out preventie op het werk ................................................................................................................... 30
14 Tendensen in het werkveld ........................................................................................................................... 51
0
,Hoofdstuk 1: Arbeidsrecht
1 Arbeidsrecht
1.1 Het belang van het arbeidsrecht
Arbeidswetgeving:
• Complex en belangrijk onderwerp zowel voor werkgevers als werknemers
• Bij uitstippelen van personeelsbeleid rekening houden met juridisch kader
• Regels rond arbeidsverhoudingen tussen werknemers en werkgevers → zorgt voor evenwicht
• Arbeidsovereenkomst, lonen, arbeidsvoorwaarden, werktijden, vakantie, ontslagrecht
1.2 Toepassingsgebied
• Enkel voor werknemers tewerkgesteld in België
• Van toepassing op werknemers uit de particuliere sector (privé)
• Enkel de werknemers die onder gezag van een werkgever werken → geen zelfstandigen
1.3 Opdeling
1. Het individueel arbeidsrecht:
• Werknemer – werkgever
2. Het collectief arbeidsrecht:
• Collectieve arbeidsovereenkomst tussen werkgevers(organisaties) en werknemersorganisaties
3. De arbeidsreglementering:
• Reeks van beschermende regels om werknemers te beschermen
4. Het sociale handhavingsrecht:
• Hoe is het toezicht op de naleving van het arbeidsrecht in de organisatie?
1.4 Belangrijkste rechtsbronnen
• Internationaal:
• VN, EU, Raad van Europa
• Nationaal:
• Wet
• Koninklijk Besluit
→ Internationale bronnen krijgen voorrang wanneer er een conflict is tussen beide
1.4.1 Wet
Wet = een reglementering, uitgevaardigd door het parlement en bevat meestal een algemeen kader.
Twee belangrijke wetten:
• Wet op de Arbeidsovereenkomst:
• Geldigheidsvoorwaarden van overeenkomst (wat moet erin staan voor het rechtsgeldig is)
• Regeling afwezigheden
• Verplichtingen bij het einde van de overeenkomst (ontslag)
• Arbeidswet:
• Regeling arbeidstijden en rusttijden
• Moederschapsbescherming
1
,Hoofdstuk 1: Arbeidsrecht
1.4.2 Koninklijk Besluit
Koninklijk besluit = reglementering uitgevaardigd door de regering. Deze bevat een concrete uitwerking.
Wet geeft aan dat er recht is op 10 betaalde feestdagen → in het Koninklijk Besluit zal dan staan welke 10
feestdagen dit zijn
1.4.3 Eenheidsstatuut
• Verschil tussen arbeiders en bedienden (statuten):
• Arbeider = werknemer die in het kader van een arbeidsovereenkomst hoofdzakelijk
handenarbeid uitvoert onder het gezag van een werkgever in ruil voor loon.
• Bediende = werknemer die in het kader van een arbeidsovereenkomst hoofdzakelijk
hoofdarbeid uitvoert onder het gezag van een werkgever in ruil voor loon.
• Wet van eenheidsstatuut als bedoeling om die ongelijkheid weg te werken
• Gelijkschakeling opzegtermijnen: na ontslag nemen/krijgen verplicht opzeg uit doen
- Werkgever: tijd om vervanger te zoeken
- Werknemer: tijd om nieuw werk te zoeken
- Vaak word bij ontslag de opzeg uitbetaald door de werkgever
• Afschaffing carensdag: arbeiders kregen eerste ziektedag niet uitbetaald, bedienden wel
• Nog veel verschillen:
• Arbeiders: uurloon – bedienden: maandloon
• Arbeiders kunnen economisch werkloos zijn – bedienden slechts onder strenge voorwaarden
• Arbeiders kunnen tijdelijk werkloos zijn omwille van technische redenen of
weersomstandigheden (bedienden niet)
• De tussenkomst voor de werkgever bij een gewaarborgd loon bij ziekte ligt lager bij arbeiders
dan bij bedienden
• Arbeiders ontvangen hun vakantiegeld via de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie
• Het paritair comité kan verschillen
1.5 Overige rechtsbronnen
1. Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO)
2. Geschreven arbeidsovereenkomst
3. Arbeidsreglement
4. (Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst: zonder contract)
5. (Gebruik of gewoonte: ongeschreven regel vanuit gewoonte)
→ Staan op hiërarchische volgorde (wet staat hier nog boven)
1.5.1 Collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)
• Verzameling van afspraken over arbeidsovereenkomst gemaakt tussen organisaties van werkgevers en
werknemers
• Afspraken gelden voor alle werknemers binnen bepaalt bedrijf of bedrijfstak
• Afspraken mogen nooit minder zijn dan wat wettelijk bepaald is (min loon → niet lager dan dat gaan)
• Werktijden, loonschalen, ontslag, vakantiedagen, betaling van overwerk, pensioenregeling, scholing
Intersectorale CAO
• Wordt gesloten in de Nationale Arbeidsraad
• Geldt voor alle bedrijfstakken op nationaal vlak
• CAO op nationaal vlak heeft altijd een nummer
2
, Hoofdstuk 1: Arbeidsrecht
Sectorale CAO
• Wordt gesloten in een paritair comité
• Alle bedrijfstakken hebben een bepaald paritair comité
• Geldt voor specifieke sector
Ondernemings-CAO
• Wordt gesloten tussen werkgever en zijn werknemers
• Geldt voor specifieke onderneming/bedrijf
Paritair comité
Paritair comité = vergadering op sectoraal niveau die evenveel werkgevers- als werknemersvertegenwoordigers
telt. Er wordt onderhandeld over de arbeidsvoorwaarden van de werknemers.
• Wordt georganiseerd volgens bedrijfsactiviteit of sector
• Elke werknemer valt onder een paritair comité
• Zorgen dat de regelgeving die aangepast is aan de arbeidsvoorwaarden wordt toegepast
• Betekenis nummer PC’s:
• 1xx: arbeiders (PC 124)
• 2xx: bedienden
• 3xx: arbeiders en bedienden
• Paritaire comité ≠ vakbonden
• Vakbond = vereniging van werknemers die opkomt voor de belangen van haar leden.
• 3 grootste vakbonden in België:
- ACV: christelijk
- ABVV: socialistisch
- ACLVB: liberaal
• Onderhandelen met baas over loon, werkomstandigheden, problemen op werk, …
• Zorgt dat de werkgever niet alleen macht heeft op de werkvloer
1.5.2 (Geschreven) arbeidsovereenkomst
Arbeidsovereenkomst = contract tussen werknemer en werkgever, waarbij de werknemer zich verbindt om
tegen loon en onder gezag van de werkgever arbeid te verrichten.
• 4 elementen om over arbeidsovereenkomst te spreken:
• Overeenkomst: wederkerig
• Arbeid: werkgever verplicht om te geven, werknemer moet dit goed uitvoeren
• Loon: tegenprestatie van arbeid
• Onder gezag van werkgever (niet bij zelfstandigen)
• Voorzien van juist arbeidsstatuut:
• Arbeider
• Bediende
• Handelsvertegenwoordiger
• Dienstboden
• Huisarbeiders
• Studenten
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SamenvattingenBachelor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.