deze samenvatting covert de leerstof over de koude oorlog (3de graad, middelbaar KSO). Dit deel bekijkt de invloed en het verloop van de koude oorlog. Voor het einde van de koude oorlog, kan u kijken bij mijn andere documenten (einde van de koude oorlog, samenvatting, 3de graad woordkunst, geschied...
Situering in het referentiekader:
Tijd: 1945 tot 1975
Ruimte: globaal
Domein: Politiek (bestuurlijk en territoriaal)
Audio-opname is gestart om: 13:57 woensdag 8 november 2023
1. Groeiende verdeeldheid tussen de overwinnaars van WO 2
We gaan het hebben over:
a. Verenigde staten + westerse bondgenoten
Zij gaan heel West Europa bevrijden
b. USSR;
Bevrijden Oost Europa
Ze hebben samen Hitler verslaan, maar hebben nochtans zeer grote ideologische verschillen.
De verschillen kunnen we onderverdelen in verschillende categorieën:
o Economisch vlak
VS en West Europese landen USSR en Oost Europese landen
Kapitalisme of vrijemarkteconomie* Communisme of staatsgeleide economie
Productiemiddelen zijn privé Productiemiddelen zijn eigendom van de staat
• Machines en de onderdelen
daarvan zijn niet in de handen van
de staat, ze zijn in de handen van
een privé eigenaar
Vrije markt (wet van vraag en aanbod) Planeconomie: staat bepaalt productie
bepaalt de productie
Vrijemarkteconomie en kapitalisme*: synoniemen, vraag en aanbod
o Politiek vlak
VS en West Europese landen USSR en Oost Europese landen
Democratie dictatuur
1. Verkiezingen met 1. Één partijstelsel
verschillende partijen (communisme)
2. Democratische vrijheden 2. Geen democratische vrijheden
(vrijheid van meningsuiting,
persvrijheid,…)
Het gevolg van deze verschillen was als volgt.
o Wantrouwen en verdeeldheid
▪ Gescheiden door ijzeren gordijn*
▪ Valt ongeveer samen met gebieden bevrijd door westen en USSR.
• Ijzeren gordijn; barrière die door oost en west Europa zou gaan lopen.
De grens is gemaakt met hekken.
, De hekken stonden symbool voor de ideologische meningsverschillen van de
twee kanten.
Deze valt ongeveer samen met de gebieden bevrijd door Westen en USSR in
WO II
• Kaart ppt: rode landen zijn bevrijd door USSR en de groene landen zijn bevrijd door het
Westen. Hierdoor geven ze de ideologie van de bevrijders door en ontstaat een gigantische
stroming van communistische landen vs de kapitalistische landen.
Mogelijke examenvraag!!!
(VB speech Churchill)
Hoe staat de auteur tegenover een bepaalde ideologie en is hij een onderdeel daarvan?
Churchill was de
eerste persoon om het
ijzeren gordijn "het
ijzeren" gordijn te
noemen
Hoe staat hij tegenover het communisme:
Slecht: hij zegt dat de communisten helemaal niet groot waren in Polen, maar nu wordt de
bevolking een totalitair regime opgelegd. Ze zouden onder controle zijn van Moskou. Hij zegt
dat de Russische gemeenschap niet veel beter is dan Hitler, maar gewoon op een andere manier.
Want ze hebben een totalitaire machtsverhouding tegenover de bevolking.
Hij verzet zich tegen het communisme.
In het kort:
• Ideologische strijd; nadruk op verschil in de ideologie
• Machtsstrijd; twee supermachten willen gewoon zoveel mogelijk macht
• Ideologie hierbij slechts een officiële reden of excuus
2. Eerste stappen in de koude oorlog
Drang naar verandering!
o Waarom?
Zeer slechte economische toestand en Europa + opmars communisme = indijken
o Wat?
Massale hulp in de vorm van kapitaal en goederen
o Bijbedoelingen?
1. West Europa aan zich binden
2. Afzetmarkt voor eigen producten
3. Culturele invloed van de VS verhogen
• Truman doctrine (1947)
o Truman is op die moment president van Amerika
o Economische en militaire hulp aan landen die bedreigd worden door het
communisme
▪ Buitenaf: door een interventie van de SU
▪ Binnenuit: door communistische opstand
o Doel: containment* van het communisme
▪ Beperken van uitbreiding van de communistische invloedsfeer van de SU.
o Doctrine: het voeren van een bepaald beleid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nonokenens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,19. Je zit daarna nergens aan vast.
