Samenvatting
Samenvatting Biogenie 6.1: Thema 1: Voortplanting bij de mens
Biologie 6de middelbaar. Voortplanting bij de mens: boek + powerpoint + bundel in 1 samenvatting.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BIOLOGIE: 1STE SEMESTERTHEMA 1: VOORTPLANTING BIJ DE MENS
Biologische betekenis van voortplanting
Voortbestaan van de soort
Elk individueel organisme heeft een beperkte levensduur
Voortplanting nodig om soort in stand te houden!
Uit bepaalde cellen van een individu ontwikkelt zich een nieuw organisme.
Het DNA wordt doorgegeven van de ene generatie op de andere.
Voorbeelden
Levensverwachting mens: 77 jaar voor een man en 82 jaar voor een vrouw
Eendagsvliegen of haften: nimf in zoet water – subimago – imago =
volwassen (paring – niet eten door niet goed ontwikkelde mond – slechts
enkele uren overleven)
Voortbestaan van de mens (herhaling 5de jaar)
Lichaamscel bij mens Geslachtscel bij mens
Diploïde cel (2n) Haploïde cel (n)
De helft van de informatie afkomstig van de
moeder en de andere helft van de vader.
22 paar autosomen + 1 paar heterosomen 22 autosomen + 1 heterosoom
♂: 22 paar autosomen + X- én Y- Spermacel: 22 autosomen + X- of Y-
chromosoom chromosoom
♀: 22 paar autosomen + 2 X-chromosomen Eicel: 22 autosomomen + 1 X-chromosoom
Mitose en meiose
1
, Mitose Meiose
Vorming van lichaamscellen Vorming van gameten of geslachtscellen
(eicellen en zaadcellen)
Symbolische voorstelling: Symbolische voorstelling:
2n → 2n + 2n 2n → n + n + n + n
Verschil in proces: Verschil in proces:
Tijdens profase is er geen paarvorming. Meiose 1 = reductiedeling:
Tijdens profase 1 is er paarvorming van
homologe chromosomen en crossing-over.
Tijdens anafase worden de Tijdens anafase 1 worden de homologe
zusterchromatiden van een chromosoom chromosomen van elkaar gescheiden,
van elkaar gescheiden waarbij mixing van paternale en maternale
chromosomen optreedt.
Meiose 2: analoog aan meiose 1.
Resultaat: Resultaat:
2 diploïde genetisch identieke 4 haploïde genetisch unieke gameten/
dochtercellen geslachtscellen (door mixing en crossing-
over)
Belang: Belang:
- Herstel van beschadigd weefsel - Geslachtelijke voortplanting bij
- Aanmaak van nieuwe cellen om bepaalde organismen.
dode cellen te vervangen
- Groei en ontwikeling
- Ongeslachtelijke voortplanting bij
bepaalde organismen
+ extra documentje indien nodig of p. 196-197
Verband tussen voortplantingswijzen en genetische variatie
Door voortplanting wordt het genetisch materiaal aan de nakomelingen doorgegeven
Genetische variatie bij de volgende generatie is afhankelijk van de
voortplantingswijze en de soort celdeling (mitose of meiose)
Ongeslachtelijke/vegetatieve voortplanting Geslachtelijke voortplanting
- 1 individu betrokken - 2 individuen betrokken (seksuele
(aseksuele/ongeslachtelijke voortplanting)
voortplanting) - Na bevruchting van een eicel door
- nieuwe individu ontstaan uit cellen een spermacel, zal de zygote
van individu ontwikkelen tot een nieuw individu.
- Celdeling: mitose - Celdeling: de voortplantingscellen
- Voordelen: op korte tijd veel nieuwe ontstaan via meiose
individuen - Voordeel: genetische variatie
- Nadeel: geen genetische variatie → enkele individuen overleven bij
kloonvorming door wijzigingen i/h wijzigingen i/h milieu
milieu kan de populatie volledig - Nadeel: noodzaak aan man
uitgeroeid worden - Voorbeeld: mens, plant, dier
- Voorbeeld: bacterie, knopvorming
2
,Primaire en secundaire geslachtskenmerken
Primaire geslachtskenmerken
Primaire geslachtskenmerken = geslachtskenmerken die al vóór de geboorte
aanwezig zijn
Man Vrouw
- Teelballen (testes) - Eierstokken (ovaria)
- Bijballen - Eileiders (tubae uterinae)
- Balzak (scrotum) - Baarmoeder (uterus)
- Zaadleiders - Vagina (schede)
- Zaadblaasjes - Schaamlippen
- Prostaat = voorstanderklier - Clitoris
- Penis
Secundaire geslachtskenmerken
Secundaire geslachtskenmerken = geslachtskenmerken die pas vanaf de puberteit
tot uiting komen
Verschijnen als gevolg v/e verhoogde productie van geslachtshormonen
Jongens: verhoogde testosteronproductie
Meisjes: oestrogeentoename
Man Vrouw
- Beharing op aangezicht en rest van het - Beharing onder oksels en rond
lichaam schaamstreek
- Skelet en skeletspieren sterker - Rondere lichaamsvormen door vorming
- Bredere schouders van onderhuids vet
- Stemverlaging - Bredere bekken
- Vergroting van penis en balzak - Volumetoename borsten
- zaadlozing - Menstruatiecyclus
Seksuele rijpheid
Bij meisjes: bij 1ste menstruatie of menarche
Bij jongens: bij 1ste zaadlozing
3
, Start puberteit
Benaming: verwijst naar optreden van pubisbeharing
Begin puberteit: o.i.v. geslachtshormonen
Groeisnelheid
1ste levensjaar: groot, daarna daling
In puberteit: grote stijging
Top meisje: 12 jaar = 8,3 cm/jr
Top jongen: 14 jaar = 9 cm/jr
Daarna terug grote daling: volwassen gestalte op
Meisje: 16-17 jaar
Jongen: 18-19 jaar
Andere lichaamskenmerken die veranderen tijdens de puberteit
Lichaamsbouw
Man Vrouw
• groter met relatief smallere • kleiner met relatief bredere
heupen en bredere schouders heupen en smallere schouders
Lichaamssamenstelling
Man Vrouw
• grotere spiermassa • kleinere spiermassa
• dunnere onderhuidse vetlaag • dikkere onderhuidse vetlaag
• vetgehalte: 15 %- 60 kg • vetgehalte: 25 % op 60 kg
Cardiovasculaire kenmerken
Man vrouw
• longinhoud groter • longinhoud kleiner
• slagvolume hart groter • slagvolume hart kleiner
• groter gehalte rbc • kleiner gehalte rbc
(5 miljoen/mm3) (4.5 miljoen/ mm3)
Geslachtsbepaling
Functionele bouw van de vrouwelijke voortplantingsorganen
1) eitrechter
2) eierstok / ovarium
3) eileider / tubae uterinae
4) baarmoeder (BM) / uterus
5) clitoris / kittelaar
6) kleine/binnenste schaamlippen
7) grote/buitenste schaamlippen
8) vagina
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ydmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen