Dit is een samenvatting van H1 en H2 voor het vak Methodisch Handelen 1, fase 1 van logopedie en audiologie, gegeven aan de Thomas More Hogeschool te Antwerpen. De samenvatting is volledig gebaseerd op de cursus: 'persoonsgerichte gedragsverandering in de logopedie en de audiologie', geschreven doo...
Inhoud
1. Logopedie en audiologie: persoonsgerichte toegepaste gedragswetenschap....................................2
1.1 Persoonsgerichte logopedie en audiologie...................................................................................2
1.1.1 Het medische en het sociale model van stoornissen en hulpverlening..................................2
1.1.2 Het biopsychosociale model..................................................................................................3
1.1.3 Het ICF-model als leidraad.....................................................................................................4
1.1.4 De vijf componenten van het ICF-model................................................................................4
1.1.5 Het ICF-model als denkkader in de logopedie en de audiologie............................................5
1.1.6 Een centrale rol voor de cliënt: persoonsgerichte zorg..........................................................6
1.1.7 Definitie en basiskenmerken van persoonsgerichte zorg.......................................................7
1.1.8 Persoonsgerichte zorg vs. Evidence-based handelen?...........................................................8
1.1.9 Effecten van persoonsgerichte zorg.......................................................................................8
1.1.10 Een zelfsturende rol voor elke cliënt....................................................................................8
1.1.11 Het belang van veerkracht en empowerment......................................................................9
1.1.12 Weg dus met stoornisgerichte interventies?......................................................................11
1.2 Systematische gedragsverandering als overkoepelende methodiek...........................................12
1.2.1 Logopedie en audiologie= gedragsverandering....................................................................12
1.2.2 Therapie: gedragsverandering in vaardigeden, inzichten en emoties..................................12
1.2.3 Logopedie en audiologie: toegepaste neurowetenschappen..............................................13
1.2.4 Logopedie en audiologie: ingrijpen op output en input.......................................................13
1.3 Logopedie en audiologie als toegepaste gedragswetenschappen..............................................13
1.3.1 Weloverwogen selectie van gedragsveranderingstechnieken..............................................14
1.3.2 De empirische cyclus............................................................................................................14
1.3.3 Logopedische/ audiologische vertaling................................................................................14
1.4 Stroomdiagram van het audiologisch- en logopedisch- therapeutisch proces............................15
1.5 Synthese.....................................................................................................................................16
2 De therapeut-cliëntrelatie.................................................................................................................16
2.1 Een definitie................................................................................................................................16
2.2 Belang van een goede therapeut-cliëntrelatie............................................................................16
2.3 Kenmerken van een goede therapeut-cliëntrelatie.....................................................................16
2.3.1 De basis: echtheid, waardering en empathie.......................................................................16
2.3.2 Essentiële kenmerken van doeltreffende therapeuten........................................................17
Sensitivity: External
, 2.4 Noodzakelijke vaardigheden.......................................................................................................17
2.4.1 Met stip op één: communicatie...........................................................................................17
2.4.2 Belangrijkste communicatievaardigheden...........................................................................18
2.4.3 Echt luisteren als ultieme communicatievaardigheid...........................................................18
2.5 De therapeut-cliëntrelatie ontwikkelt doorheen actieve samenwerking....................................19
2.6 Therapeutische rollen.................................................................................................................19
2.7 Synthese.....................................................................................................................................19
1. Logopedie en audiologie: persoonsgerichte
toegepaste gedragswetenschap
1.1 Persoonsgerichte logopedie en audiologie
Evolutie: stoornisgerichte zorg persoonsgerichte zorg
Nu: meer persoons- en participatiegerichte zorg
Minder focus op stoornis & ziekte meer focus: gehele welzijn & levenskwaliteit
o ! participatie hulpvrager: hoe goed iemand kan functioneren binnen zijn leefwereld
2 modellen: oude en nieuwe (breder) visie: allebei nog nodig
1.1.1 Het medische en het sociale model van stoornissen en
hulpverlening
Nature vs nurture
o Nature:
Aandacht op lichamelijke aandoeningen en bijhorende stoornissen
Minder aandacht: hoe de hulpvrager ermee omgaat
o Nurture:
Aandacht: hoe hulpvrager en omgeving met de stoornis omgaat
Hulpvrager aanleren hoe hij/zij moet omgaan met probleem & methoden
aanbieden zodat de leefomgeving kan w geoptimaliseerd
1. Methoden zodat hulpV inzichten, attituden, concrete vaardigheden kan
ontw zo kan de persoon optimaal functioneren & participeren in
leefomg
2. Methoden zodat leefomgeving inzichten, attituden en vaardigheden
verwerft
OF: fysieke leefomg hulpV aanpassen zodat de persoon beter kan
functioneren ondanks zijn stoornis
Het biomedisch model
Benadrukt sterk de stoornis & beperkingen (statistische norm: afwijkend & normaal)
Doel behandeling: afwijking moet terug normaal worden gebracht
Oorzaak-gevolgrelaties: hoe verklaren de fysieke oorzaken de uiterlijke ‘symptomen’?
Dit model: geen afwijkingen op biomedisch vlak: niet ziek fout denkmanier!
o “psychologische processen staan los van ziekteproces”
Uit biomedisch model: classificatiesystemen: benadrukken oorzaken aandoening
o Vb. ICD: International Classification of Diseases (van WHO)
Sensitivity: External
, Nu= international standard voor rapportering over ziekten en
gezondheidscondities in diagnostiek, behandeling & research
Biomedisch model: implicaties voor patiënt
o Geen eigen stem, geen inspraak, passieve rol
o “patiënt” iemand die lijdzaam ondergaat
George Engel 1977: stelt biomedisch model in vraag
Het sociale model
Iemand die aandoening als probleem ervaart = vaak samenleving die probleem creëert & niet
eigenschappen stoornis of persoon maatschappelijk probleem
o Samenleving: ontst overtuigingen dat mensen met een beperking onbekwaam zijn
om taken uit te voeren, MAAR in realiteit kunnen ze dit wel
o Door foutieve ideeën: minder kans om goed deel te nemen in de samenleving
Stoornis: bep door fysieke, mentale of sensorische afwijkingen niet perse grote
belemmeringen
Problemen zorgen wel voor dat de persoon minder kansen heeft om te participeren,
onvolkomenheden in de sociale organisatie
o Vb. iem in rolstoel: geen gebruik maken van openbaar vervoer komt doordat tram,
trein,… niet aangepast aan rolstoelgebruikers
Visie: infrastructuur aanpassen , samenleving sensibiliseren & misvattingen corrigeren
Invloed sociale model: aanpassingen biomedische model
o Nieuwe terminologie: personen die zwaar slechthorend zijn (en niet doven),
personen die stotteren (en niet stotteraars),…
‘person-first terminology’ klemtoon op persoon zelf & stoornis beschrijven die niet
impliceert dat persoon zelf is verandert
1.1.2 Het biopsychosociale model
Biomedische en sociale modellen evolueren naar
biopsychosociale model
o + beïnvloedende factoren vanuit individu zelf
Model: gezondheid & ziekte= resultaat van samenspel tss
biologische, persoonlijke en sociale factoren
LA: biopsychosociaal model: communicatie
LA: wil dat cliënt aangeleerde inzichten en vaardigheden
optimaal toepassen, verbeterde levenskwaliteit ook al is
communicatiestoornis blijvend
Therapeut werkt met fysieke, psychologische &
omgevingsfactoren= uniek voor iedere cliënt!
Niet effectief om voor een stoornis éénzelfde standaardbehandeling kiezen WANT cliënt=
uniek
WHO vertaalde dit model naar een ICF-model
o International Classification of Functioning, Disability and Health
Sensitivity: External
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elise1crabbe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.