1 Inleiding tot heelkunde – wondheling-KNO-
oftalmologie
1.1 RISICOFACTOREN voor postoperatieve complicaties
Chronische ontsteking: lichaam niet goed in staat om op volgend trauma goed te reageren
Hart- en longaandoeningen: operatie zelf + evt. complicaties erna vereisen dat lichaam
‘hyperdynamisch’kan worden, d.w.z. dat organisme hoeveelheid bloed die hart kan
rondpompen, moet kunnen verhogen om zo energieverbruik en de O 2-opname te verhogen. Pre-
operatief moet geprobeerd worden om functie te verbeteren zo mogelijk.
Nier-en leverinsufficiëntie: lever en immuunsysteem = belangrijkste organen in synthetiseren
van belangrijke cellen en eiwitten voor genezing. Bij verminderd leverfunctie risico aanzienlijk
groter (x10) op nabloedingen en gestoorde wondgenezing.
Verminderd afweer: verminderde immuunfunctie door vb. chemotherapie of t.g.v.
corticosteroïden i.k.v. auto-immuunziekten hebben verhoogd risico op ontstaan van complicaties
Diabetes mellitus: hebben t.g.v. vasculaire complicaties (atherosclerose, nefropathie,
neuropathie) slechtere wondgenezing
Roken: risico neemt af als patient 8 weken niet gerookt heeft.
Overgewicht: gaat vaak gepaard met hypertensie, diabetes en arteriosclerose + technisch
lastiger om extreem dikke patienten te opereren.
Ondergewicht: gewichtsverlies van 10 à 15% 6m voor ingreep heeft toename in incidentie van
postoperatieve septische complicaties.
Ouderdom: minder risicofactor dan vroeger, wel is duidelijk dat % complicaties toeneemt met
leeftijd
1.2 RISICOFACTOREN ASA-classificatie
= Algemeen aanvaard om anesthesierisico in te schatten + gebruikt als leidraad om te bepalen welke
bijkomende preoperatieve onderzoeken wenselijk zijn.
ASA 1: perfect gezonde patiënt zonder langdurig medicatiegebruik
ASA 2: patiënt met lichte aandoening, waarvoor evt. medicatie moet genomen worden.
Aandoening heeft geen invloed op dagelijkse leven (vb. behandelde hypertensie, …)
ASA 3: patiënt met ernstige aandoening waarvoor medicatie wordt genomen. Aandoening heeft
lichte beperking op dagelijkse activiteiten. (Vb. behandelde diabetes mellitus, astma, …)
ASA 4: patiënt met ernstige aandoening waarvoor medicatie wordt genomen en die ernstige
beperking inhoudt van dagelijkse leven. (Vb. dialyse patiënt, …)
ASA 5: zeer ernstig zieke patiënt waarvan verwacht dat overlijden zal volgen binnen 24u (al dan
niet met operatie)
1.3 Pre-operatieve zorg
Anamnese
o Bestaande ziektes en aangeboren afwijkingen
o Hart en long ziekten
o Stollingsproblemen
o Roken
o Medicatie, alcohol- en drugsgebruik
o Allergieën
Jodiumhoudende en andere ontsmettingsstoffen
AB
Kleefpleister
Lokale anesthetica
, Latex, rubber
o Vroegere anesthesie
Lichamelijk onderzoek
o BMI
o Bloeddruk
o Saturatie
o Hart (symptomen van decompensatio cordis)
o Longen (symptomen van ontsteking)
o Extremiteiten
Aanvullend onderzoek
o Op indicatie i.f.v.
Gezondheidstoestand van patiënt (ASA-klasse)
Complexiteit van ingreep
Specifieke patiëntengroep
o Ouderen
o Zwangeren: enkel niet-electieve ingrepen gezien ↑ kans op spontane abortus of premature
geboorte. Bij voorkeur locoregionale anesthesie
o Jehova’s getuigen: om religieuze gronden bezwaar tegen toediening van bloed en
bloedproducten. Voor operatie tekenen patiënten verklaring evt. ook tegen toepassing van
hart/longmachine of dialyseapparaat.
Voorlichting
o Informed consent
o Info anesthesietechniek, risico’s, complicaties
Anesthesieplan
o Nuchter pre-op
o Medicatie
o Pre-medicatie
o Preventie post-op braken
Voorbereiding
o Hygiëne
o Verwijderen juwelen, vals gebit
o Scheren van de huid zo nodig
o Kruisproef
o Evt. darmvoorbereiding bij colorectale ingrepen: laxeermiddelen, RA voeding, (groot)
lavement PEG precolon, Fleet oral
o Psychisch
1.4 Operatiekamer
Steriel – speciale luchtbehandeling:
o Er bestaat overdruk lucht van OK wordt naar buiten i.p.v. naar binnen verplaatst als deur
opengaat + gefilterde lucht boven operatietafel wordt naar beneden geblazen en via rooster
aan zijkant van OK afgevoerd lucht continue gezuiverd.
Controle gegevens van patiënt-time-out procedure
Monitoring patiënt
o Standaard monitoring
EKG
Saturatie
Niet-invasieve BD-meting
Beademingsparameters
IV-toegangsweg zo nodig
Postoperatieve complicaties
Shock
o Kort na operatie kunnen nabloedingen optreden hemorragische shock kan ontstaan.
o Grote bloedingen? Kan leiden tot shock en aanzienlijke transfusie-behoefte. Patiënt snel
opnieuw opereren.
o Bij mensen met cardiomyopathie en laag hartminuutvolume kunnen geringe stoornissen in
evenwicht leiden tot decompensatio cordis en cardiogene shock.
Diep veneuze trombose (DVT)
o Ongeveer 40% van chirurgische patiënten kleine of grote trombosen
o Verloopt vaak subklinisch en lost weer op
o Elke patiënt met pijn en zwelling in kuit moet onderzocht worden en behandeld met
antistollingsmiddelen
o Als trombus in kuitvene loskomt kan er longembolie ontstaan.
o Trombose en embolieën komen vooral voor bij oudere patiënten (60+) met maligne
aandoening.
o Preventie
Hoogstand
Varices(steun)kousen (TED)
Vroegtijdige mobilisatie (benen!)
Laag molecular weight heparine (LMWH)
Profylaxie verder thuis tot patiënt goed mobiel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper TGstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,70. Je zit daarna nergens aan vast.