Deze samenvatting is beknopte maar volledige weergave van de 50 pagina's leerstof die hoofdstuk 3 rechtshandelingen van het boek basisbegrippen van recht bevat. Het is een essentieel deel van de leerstof die hier in 8 pagina's voor u is gemaakt om het leren vlotter en makkelijker te doen verlopen. ...
Basisbegrippen: Hoofdstuk 3 rechtshandelingen
Materiële handelingen -> Deze handelingen worden niet gesteld voor de rechtsgevolgen. Los van
de wil van het rechtssubject leiden deze handelingen tot rechtsgevolgen. Bv je rijdt te snel met de
auto en krijgt een boete.
- Ingedeeld in:
1) geoorloofde handelingen (oneigenlijke contracten)
2) niet-geoorloofde handelingen (onrechtmatige daden-> leidt tot buitencontractuele
aansprakelijkheid en dit is samen met oneigenlijke contracten*** een rechtsfeit).
Rechtshandelingen -> proceshandelingen (tot doel rechtelijke procedure op te stellen): het doel is
rechtsgevolgen tot stand brengen. Ook materiële rechtshandelingen. Een bewuste wilsverklaring is
verreist.
Proceshandelingen-> handelingen die betrekking hebben op het optreden in rechte als eiser of
verweerder.
*Oneigenlijke contracten
- De zaakwaarneming
- De onverschuldigde betaling
- De ongerechtvaardigde verrijking
De geldigheid van rechtshandelingen
Geldigheidsverreisten= geldigheidsvoorwaarden:
Functies van de geldigheidsvoorwaarden= handelingsbekwaamheid, wil en wilsverklaring,
inhoud van een rechtshandeling, rechtvaardiging
1) Handelingsbekwaamheid:
- Niet te verwarren met toereken(ingsvat)baarheid: handelingsbekwaamheid
= geldigheidsverreiste rechtshandeling
toerekeningsvatbaarheid= bewustzijn dat noodzakelijk is voor aansprakelijkheid
2) Toestemming:
- Beginsel van wilsautonomie: het recht erkent de menselijke vrijheid en zelfbeschikking, de
wil is de basis van de gelding vd rechtshandeling
---> GEVOLG:
1. RH slechts geldig ---> de werkelijke wil van degene die haar stelt (dus voldoende
bewustzijn nodig). Geen geldige RH ---> wilsverklaring ≠ werkelijke bedoeling. Een materiele
vergissing leidt niet tot nietigverklaring maar kan wel rechtgezet worden.
2.is een wilsverklaring onduidelijk dan w die geïnterpreteerd in functie van de werkelijke wil.
---> contractenrecht geeft richtlijnen om werkelijke wil te vinden
Werkelijke wil niet te vertrouwen?
De vertrouwensleer = schijnleer: Een wilsverklaring, ongeldig volgens de klassieke wilstheorie
(=enkel rekening houden met werkelijke wil) is toch geldig indien bij de wederpartij het vertrouwen
werd gewekt dat het om een werkelijk gewilde wilsverklaring ging
, ---> bij hypnose, dronkenschap, geestesziekte is er gebrek aan de nodige wilsbasis voor een
wilsverklaring= wilsongeschiktheid, onvolwaardige wilsvorming, wilsonvermogen, wilsdeficiëntie=
handelingsonbekwaam≠ ongeschiktheid (= dit w in feite en concreet beoordeeld)
Wilsgebreken (4):
= hierdoor kon de betrokkene zijn wil niet op een volwaardige wijze vormen, alle 4 bepaald in het
contractrecht, boek 5 BW
• Dwaling:
= een verkeerde voorstelling van zaken die een partij ertoe brengt een rechtshandeling te
stellen waar zij dit niet zou gedaan hebben, indien zij de juiste toedracht van zaken gekend
had. M.a.w. verkeerde voorstelling van een doorslaggevend element voor een partij
---> nietig als voldaan aan voorwaarden:
1. Het moet gaan om een doorslaggevend element die verkeerd werd voorgesteld
2. De dwaling moet verschoonbaar zijn dwz de dwaling ook zou begaan zijn door een redelijk
voorzichtig persoon
• Bedrog:
= opzettelijk aangewende kunstgreep (= list) om een verkeerde voorstelling van de zaken op
te wekken. Doelbewust misleiden ->hoeft niet verschoonbaar te zijn
• Geweld:
= aanwenden van gewelddaden of dreigingen met h doel de toestemming van de andere af
te dwingen -----> moet net als bedrog niet verschoonbaar zijn
• Misbruik van omstandigheden:
= er ontstaat bij een contractsluiting een kennelijk (= impliceert weinig
beoordelingsmogelijkheid) onevenwicht tussen de prestaties als gevolg van misbruik door de
ene partij v omstandigheden die verbonden zijn aan de zwakke positie van e andere partij. --
> De zwakkere partij kan een aanspraak maken op een aanpassing van hun verbintenissen. --
> als h misbruik doorslaggevend is relatieve nietigheid
3) voorwerp:
- Rechtshandeling moet maatschappelijk aanvaardbaar zijn--> controle:
1. De inhoud: aanvaardbaar zijn----> controle hierop hangt af of het een open of gesloten
rechtshandeling is. Is het een gesloten RH (toetreden tot een juridische instelling,
familierecht) is de inhoud door de wetgever bepaald. Is het open (vermogensrecht) hier is de
inhoud vrij te bepalen door de partijen (deze moeten inhoudelijk wel getoetst worden).
2. De beweegreden
4) Oorzaak:
- Voor de geldigheid van elke RH is er een oorzaak verreist waardoor de RH nuttig is voor het
rechtssubject en moet h de doorslaggevende doelstelling verwezenlijken. (Geen goeie
motiveringen zijn verrassing, lichtzinnigheid)
---->wetsontduiking= handig gebruik maken van een andere wettekst waarvan de uitwerking
uitsluitend gewenst wordt omdat men, dankzij die uitwerking, buiten de letter van het
ontdoken voorschrift valt. Vb. huwen voor nationaliteit
Controle geldigheid van een RH:
Geldigheid RH en de conformiteit met h dwingend recht--> geen preventieve controle-->
uitzonderingen (personen- en familierecht en familiaal vermogensrecht):
- Geschil tussen partijen: a posteriori, na h stellen v d RH (normale gang zaken)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alicedepretre. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
