In de onderwijscontext wordt er voortdurend gecommuniceerd (in klas, oudercontact,
vergaderingen …). Dit met een veelheid aan factoren zoals LK, lln, ouders … Dit is een
basiscompetentie van leerkrachten van het secundair onderwijs om
- te kunnen communiceren met leerlingen:
o Nl. doelgericht gesprekken kunnen voeren, positieve interacties met klasgroep,
waarden ontwikkelen en bespreekbaar maken, communiceren met lerende met
verschillende taalachtergrond.
- Maar ook om te communiceren met ouders:
o Nl. communiceren over kind, dialogeren over opvoeding en onderwijs …
- Alsook om te communiceren met collega’s en externe partners
o Nl. in samenspraak met schoolteam vernieuwende inzichten integreren, kan
overleggen en samenwerken binnen schoolteam, opdrachten en aanpak in team
bespreekbaar maken, contacten leggen, initiatieven aanbieden
Cruciaal element in succesvol onderwijsleerproces de kennis en vaardigheden van
communicatie!!!
1. COMMUNICATIE AFGEBAKEND IN KLASCONTEXT
1.1. NAAR EEN DEFINITIE VAN COMMUNICATIE
We dienen het begrip communicatie af te bakenen: We kunnen pas van communicatie spreken
als…
Voorwaarde 1: een mededeling of boodschap wordt uitgestuurd door zender (verbaal-
non-verbaal)
Geen eenduidige definitie van communicatie, maar is het gevolg van permanente gevolg van
de manieren waarop en de middelen waarmee we communiceren. Deze definitie is ook
afhankelijk van theoretische invalshoeken om de communicatie te kunnen interpreteren. Er
zijn 2 theoretische invalshoeken:
o communicatie als activiteit of gedrag
o communicatie als werking of sociaal-culturele overdacht
= communicatie is een proces!
Voorwaarde 2: communicatie dient een proces te zijn
De communicatie bestaat uit het doorlopen van verschillende fasen of stappen: waarbij een
boodschap in bepaalde context een betekenis krijgt.
Dit via het communicatieproces in kaart te brengen om communicatiemodellen te
ontwikkelen. Dit begon met éénrichtingsproces: Zender versturen boodschap ontvanger
= pas geslaagd wanneer ontvanger de boodschap begrijpt zoals zender bedoelt
MAAR dat éénrichtingsverkeer gaat voorbij aan het feit dat de ontvanger ook een actieve
deelnemer is binnen het communicatie proces.
Pas vanaf dan een circulair tweerichtingsproces!
Voorwaarde 3: communicatie is een dynamisch proces
Het is geen statisch proces waarbij zender en ontvanger een boodschap uitwisselen, maar een
voortdurende wisselwerking over betekenisgeving van de boodschap tussen zender en
ontvanger.
, De circulaire tweerichtingsmodellen definiëren communicatie als systeem (communicatie
volgens systeemtheorie)
- Hierbij wordt uitgegaan van ontvangers-gericht communicatieproces, nl. een zender
stemt de boodschap af op de ontvanger die hij/zij voor ogen heeft
- = doelgerichte of intentionele communicatie (zodat ontvanger boodschap opmerkt)
- Communicatie hoeft echter niet intentioneel zijn – axioma 1 Watzlawick: men kan niet
niet communiceren
- Het vereist niet dat de boodschap de ontvanger moet bereiken om te spreken van
communicatie – het is wel voorwaarde voor geslaagde communicatie (wanneer
boodschap de ontvanger bereikt)
1.2. NAAR EEN DEFINITIE VOOR KLASCOMMUNICATIE
- Uitwisseling van verbale en non-verbale boodschappen
- Tussen LK en lln
- Met oog op realiseren van bepaald leerdoel
- Binnen een leerproces
- Waarbij er een positieve relatie is tussen LK en lln
- En zo een leeromgeving kan creëren die dit leerproces zal bevorderen
Het communicatieproces in klascontext is tegelijkertijd een lerend en interpersoonlijk
deelaspect. Dit verwijst naar twee algemene benaderingen:
- Retorische benadering
o Focus 1ste deel definitie
o Inhoudelijk aspect
o Communicatie die zich richt op inhoudelijke kant (educatieve communicatie)
- Relationele benadering
o Focus 2de deel definitie
o Positieve relatie
o Communicatie die zich richt op relatie (Interpersoonlijke communicatie)
Deze klascommunicatie verloopt volgens circulair tweerichtingsproces
- Directe wisselwerking tussen leerkracht en leerlingen
- Noodzakelijk dat beide deelnemen om leerproces te laten slagen
- Enkel door uitwisseling van leerinhouden tussen LK en lln kan een betekenisgeving
ontstaan
- Deze communicatie start vanuit LK via doelgericht/intentioneel karakter om als
zender een boodschap uit te sturen
- LK is hoofdverantwoordelijke om leerdoelen bij lln te realiseren
o Binnen educatieve communicatie wordt verondersteld dat leerkrachten tijdens
het voorbereiden van hun les deze leerdoelen vooropstellen.
o Om via hun communicatie tijdens de les een direct invloed te kunnen hebben
op het leerproces
- Dus opstellen van leerdoelen via 3 soorten (cognitief, affectief, psycho-motorisch)
- Communicatieproces is pas geslaagd wanneer het beoogd effect bereikt is, nl.
o Leerlingen hebben iets bijgeleerd op de manier zoals LK dit bedoelde
o = leerinhoud is daadwerkelijk overgekomen bij LLN
o Kan nog steeds bijgeleerd worden, indien doel bereikt is!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Brulezh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.