A. Inleiding
Wat is sociale wetgeving/sociaal recht?
Sociaal recht bestaat uit:
- arbeidsrecht -> recht dat alles regelt de relatie tussen een wg en een wn
→ Geen arbeidsrecht toepassen op een zelfstandige of op een statutaire ambtenaar Met opmerkingen [CC1]: Statutaire ambtenaar: vast
- sociale zekerheidsrecht -> systeem gebaseerd op solidariteit zodat iedereen een menswaardig benoemde ambtenaar. Is door de overheid benoemd, kan je
niet zomaar ontslaan. Meer jobzekerheid.
bestaan kan hebben in onze samenleving
contractuele ambtenaar: is met een gewone
→Apart sociale zekerheidsstelsel voor werknemers, zelfstandigen en ambtenaren arbeidsovereenkomst aangenomen geweest, hier wel
→ 2 onderdelen: arbeidsrecht op toepassen. Kan voor een aantal jaar zijn.
Griffier kan één van beide zijn, leerkracht ook.
- klassieke sociale zekerheid (7 takken)
1. Rust -en overlevingspensioen Met opmerkingen [CC2]: Iedereen draagt bij aan de
kosten zodat sociale zekerheid kan bestaan
2. Werkloosheidsuitkering
3. Arbeidsongevallenverzekering Met opmerkingen [CC3]: RSZ zorgt dat dit allemaal
tegoei functioneert
4. Beroepsziekteverzekering
5. Gezinsbijslag Met opmerkingen [CC4]: Niet in staat om te gaan
werken. Omdat je een ongeval krijgt tijdens je arbeid uit te
6. Ziekte -en invaliditeitsverzekering oefenen. Je wordt dan toch vergoed
7. Jaarlijkse vakantie
Met opmerkingen [CC5]: Bv mijnwerkers. Ziek worden
- sociale bijstand van het werk
1. Leefloon
Met opmerkingen [CC6]: Hier heeft iedereen recht op
2. Inkomensgarantie voor ouderen voor zover dat je aan de voorwaarde voldoet
3. Gewaarborgde gezinsbijslag
Met opmerkingen [CC7]: Kan je aanvragen bij OCMW als
4. Tegemoetkomingen aan gehandicapten je echt niks hebt om jezelf te onderhouden
Belangrijk onderscheid! Met opmerkingen [CC8]: Voor mensen die niet standaard
pensioen kunnen krijgen
- Zelfstandige: “aannemingsovereenkomst” Met opmerkingen [CC9]: Indien je niet aan de
= een partij (de aannemer) verbindt zich ertoe voor een andere partij (de opdrachtgever) een werk voorwaarde voldoet om aan de normale kinderbijslag te
(materieel (bv garagist) of intellectueel (bv advocaat, dokter)) te verrichten of een dienst te leveren, komen
tegen betaling van een tussen hen overeengekomen prijs en in volle onafhankelijkheid, al dan niet Met opmerkingen [CC10]: Contract tussen aannemer en
met bijlevering van de grondstof opdrachtgever
- werknemer: “arbeidsovereenkomst” → arbeidsrecht = recht dat de relatie regelt tussen wg en wn Met opmerkingen [CC11]: Zelfstandige kiest zelf hoe hij
Essentiële elementen arbeidsovereenkomst: het werk gaat uitvoeren
– Overeenkomst
– Loon (<-> vrijwilligerswerk)
– Gezag (<-> zelfstandige – let op met schijnzelfstandige!)
– Arbeid (het werk dat verricht wordt)
- ambtenaar (contractuele en statutairen): (enkel contractuele ambtenaar → arbeidsrecht)
Verschil aannemingsovk en arbeidsovk: wn beslist niet zelf hoe hij gaat werken maar staat onder
gezag van wg. Hij moet luisteren naar wg. Een zelfstandige kiest zelf hoe hij het werk uitvoert, hij is
zijn eigen baas
Arbeidsrechtbank houd zich bezig met dossiers van sociaal recht. Bv conflict tussen wg en wn,
zelfstandige die conflict heeft ziekenkas,…
(Ondernemingsrechtbank kan wel tussenkomen als het gaat tussen 2 zelfstandigen)
,B. Sociaal statuut van de zelfstandige
1. Verplichtingen als startend zelfstandige
• Verplicht aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds naar keuze vóór start zelfstandige activiteit Met opmerkingen [CC12]: Voor uw stage begint
– Verschillende keuzeopties, maar men kan niet van dag op dag veranderen (4 kalenderjaren
aangesloten blijven, veranderen per 1 januari – uitzondering gepensioneerden, schulden, meewerkend
EG)
– Verzekeringsfondsen hanteren wisselende administratietarieven (3,05 à 4,25 %): zij zorgen voor
inning sociale bijdragen en voor uitkeringen aan de zelfstandigen
– Sanctie: automatische aansluiting bij Nationale Hulpkas voor Zelfstandigen 30 dagen na aanmaning
tot aansluiting + administratieve boete
– Indien zelfstandige activiteit in de vorm van een vennootschap wordt uitgeoefend: vennootschap
moet zich ook aansluiten
• Aansluiten bij ziekenfonds / Melden overschakeling zelfstandige activiteit bij ziekenfonds waarbij
men is aangesloten
• Betalen van sociale bijdragen aan sociaal verzekeringsfonds + fonds op de hoogte stellen van
wijzigingen (in gezin- en beroepstoestand, ev. stopzetting)!
Verschillende verzekeringsfondsen met hun beheerskosten:
2. In hoofdberoep of bijberoep?
Zelfstandige in hoofdberoep:
• Zelfstandige activiteit is de enige bezigheid?
• Zelfstandige activiteit is de voornaamste bezigheid?
<-> Zelfstandige in bijberoep: naast de zelfstandige activiteit een andere belangrijke professionele
activiteit als werknemer, in het onderwijs of als ambtenaar ?
– Met minstens halftijdse beroepsactiviteit als loontrekkende
– Ook als men een vervangingsuitkering ontvangt kan men onder strikte voorwaarden aan de slag in
bijberoep
, Belang voor sociaal statuut?
– Zelfstandigen in hoofdberoep bouwen sociale rechten op o.b.v. de bijdragen die ze betalen
• Minimum en maximum sociale bijdrage Met opmerkingen [CC13]: Af te leiden uit onderstaande
• Minimumbijdrage is steeds verschuldigd, ook bij laag inkomen tabel
– Zelfstandigen in bijberoep bouwen in principe géén extra sociale rechten op als zelfstandige, want
ze zijn voldoende verzekerd via hoofdberoep
• Geen minimumbijdrage
• Betalen minder sociale bijdragen bij laag inkomen; en onder bepaald inkomen betalen zij
zelfs géén bijdragen
• Overschakeling van hoofd- naar bijberoep of omgekeerd?
Hoeveel je moet betalen is afhankelijk van je netto jaar inkomen:
-Hoofdberoep:. Ookal verdien je niks, ga je toch moeten betalen (minimumbijdrage). Indien je meer
dan 104.422,24€ verdien, betaal je het maximum aan sociale bijdrage.
-Bijberoep: verzekerd via hoofdberoep. In bijberoep hoef je geen extra sociale rechten op te
bouwen. Gevolg -> geen minimumbijdrage. Maar indien je meer dan 16.409,20€ verdient, val je
onder hoofdberoep
Daarnaast kan men ook nog ingeschreven worden als helper of meewerkend echtgenoot (zie hierna),
gepensioneerd-zelfstandige, student-zelfstandige, of een gelijkstelling met bijberoep aanvragen
– Gelijkstelling met bijberoep (“artikel 37”) ook al werkt men in hoofdberoep: kan u bvb. aanvragen
als u gehuwd bent met een partner die volwaardige rechten heeft voor pensioen, kinderbijslag en
ziekteverzekering; of als u onder een bepaalde inkomstengrens blijft of een overlevingspensioen
geniet → let wel: men bouwt geen eigen sociale rechten op gezien men slechts betaalt zoals bij een
bijberoep!
– Als u tussen 18 en 25 jaar bent en nog studeert kan u onder bepaalde voorwaarden het statuut
hebben van student-zelfstandige
Hoe men ingeschreven is, heeft belang voor de berekening van de sociale bijdragen!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper C20C. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
