Samenvatting – Politieke Geschiedenis van België
Hoofdstuk 1: De Belgische Revolutie
- Sinds eind 16e eeuw: bestaan van ‘België’ als politieke eenheid
o O.l.v. Spaanse + Oostenrijkse Habsburgers
- Congres van Wenen (1815): Koninkrijk der Nederlanden
- De Revolutie (1830)? > maakt van België een onafhankelijke Staat
o Einde van hereniging tss Zuid <> Noord (≈ einde vn Koninkrijk der
Nederlanden)
Achtergronden, oorzaken en aanleiding
Belgische Revolutie (1830) vanuit verschillende perspectieven
Structuur
(1) Afbraak van het AR moderniseringsproces
(2) Reactie op beleid van Willem I
(3) Accidenteel karakter Franse Julirevolutie (1830)
1) De afbraak vh Ancien Régime
Kenmerken Ancien Régime
- Landbouw + platteland
- Grootgrondbezit adel + Kerk
- Beperkte stedelijkheid
- Ambachtelijke nijverheid
- Privileges van standen
- Vorstelijk absolutisme
- Corporatisme van de gilden
Vanaf eind 18e eeuw: ommekeer o.l.v.:
- Gemachineerde grootindustrie
- Expansie kapitalisme
Gevolgen
o Nieuwe sociale verhoudingen
o Verstedelijking
o Standen en gilden afgebroken
o Scheiding Kerk Staat
o Adel, geestelijkheid en vorst verliezen bevoorrechte positie
Groot-Brittannië = voorloper > economisch + politiek
Franse Revolutie (1789)
- ≈ Mijlpaal in omverwerping feodale + klerikale structuur (vasteland)
- Macht van monarchie, adel + Kerk aan banden gelegd
- Individuele rechten + vrijheden proclameren
2) Het Beleid van Willem I
- 1814: Val van Napoleon
o Noordelijke + Zuidelijke Nederlanden samengevoegd tot… Koninkrijk der
Nederlanden o.l.v. Willem I
- Koninkrijk der Nederlanden
Doel? >
o Barrière tegen Frankrijk
In teken van geopolitieke strijd tegen Fr.
o ‘Vergroting van Holland’
o 8 artikelen – 21 juli 1814 > instructies vr organisatie nieuwe Staat
o Congres v/Wenen > grenzen definitief vastleggen
- Onderscheid: Noorden Zuiden uit elkaar gegroeid!
- Willem I regeert volgens ‘verlicht absolutisme’ verlichte vorst
Politiek?
o Onderwijs, Kerk en godsdienst onder overheidscontrole
1825: Staatsmonopolie onderwijs
Economisch?
o Actief
o Bevordering handel en nijverheid
o Vb. Oprichting Société Générale ≈ investeringsbank
- Willem I als absolute vorst?
o Vorstelijke soevereiniteit
o Staten-Generaal (=parlement) heeft geen reële macht
o Persoonlijk bewind
o Taalpolitiek: Nederlands opleggen in Belgische provincies ten noorden vn
taalgrens
- (!) Groeiende dubbele oppositie in Zuiden
o Liberalen + katholieken tegen Willem I
o Kerk: herstel van kerkelijke invloed in openbaar leven + onderwijs nastreven
o Liberaal-Katholicisme
, - 1828: Katholieken + liberalen zullen “Unie van opposities” vormen
o Aanleiding? > begrip ‘vrijheid’
o = Monsterverbond
Tweeslachtigheid vn Belgische Revolutie
Liberalen: wil tot moderne Staat
Katholieken: herstel van vroegere invloed
3) Het Revolutiejaar 1830
- Politiek/ Sociale onrust = aanleiding voor Belgische Revolutie
Politiek
o Fr. > Julirevolutie (1830) brengt einde aan Bourbondynastie + vestiging
‘burgerkoning’
o Hoop op dezelfde omwenteling voor België
Sociaal
o Slechte economische toestand
Strenge winter: leidt tot stijgende voedselprijzen
Toenemende werkloosheid
o Ontevredenheid volk
Het verloop van de Revolutie
Van opstand tot afscheiding
- Sinds omwenteling Parijs ook in Brussel revolutionaire plannenmakers
- 25 aug. 1830: eerste rellen in Brussel bij opvoering opera La Muette de Portici
o Onbestemd karakter
o ≈ viseren vd gezaghebbers
- Wettig gezag verliest stilaan de greep
o Gewapende burgerwacht neemt macht over
o Liberale oppositie binnen nieuwe gezagsorganen: eisen plaatsen
Scheiding tussen Noord en Zuid
- Houding Willem I? > stuurt troepen om Brussel in te nemen
Gevolg
o Radicaliseren vd opstand
o Overgang van opstand naar revolutie Septemberdagen > Hollandse
troepen slagen er niet in Brussel opnieuw in te nemen
o Revolutie veralgemeent tot Zuiden
Resultaat: Terugtrekking Hollandse troepen uit Brussel
26 september 1830
- Instellen van Voorlopig Bewind: gedurende 9 maanden
4 okt. 1830
- Onafhankelijkheid van België proclameren
- Verkiezingen uitschrijven voor ‘Nationaal Congres’
, o = nationale vergadering
10 nov. 1830
- National vergadering gaat van start
- 200 leden, rechtstreeks gekozen door 30.000 burgers
- Taak? > Opstellen van een Grondwet
7 februari 1831
- Grondwet uitgevaardigd
o Principes volgens parlementaire monarchie – Brits model
o Verzoening aanspraken liberalen rooms-katholieke Kerk
o Liberale GW
21 juli 1831
- Eedaflegging door Leopold van Saksen-Coburg 1e Koning der Belgen
De Internationale constellatie
4 hoogtepunten in consolidatie v/ revolutie + vestiging soevereine Belgische Staat
(1) Instellen Voorlopige Regering
(2) Verkiezing Nationaal Congres
(3) Aanvaarding GW
(4) Keuze voor vorst
- Onafhankelijkheid België? > Mogelijk door gunstige internationale constellatie
o 1815: Congres van Wenen Koninkrijkrijk der Nederlanden als anti-Franse
barrière
Ontbinding? > vereist een noodzakelijke instemming van alle
mogendheden
- Verdeeldheid tussen mogendheden
Oostenrij, Pruisen, Rusland Frankrijk, VK
- Steun aan Willem I - Steun aan de revolutie
o Fr.: Ziet met plezier anti-
Franse barrière verdwijnen
o VK: Aanvankelijk steun aan
Willem Vervanging van
conservatieve regering
(Wellington; overwinnaar
Napoleon) door liberale
revolutie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bryanvenken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,94. Je zit daarna nergens aan vast.
