Samenvatting
Samenvatting Algemene psychologie 1BA Psychologie
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting van 'Algemene psychologie', gegeven door Prof. D. Natasha Deroost in het 1ste BA voor psychologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Wat is psychologie? Waarom zo laat?Mens(elijke geest) als studieobject heeft lang
Psyche = geest & logie = gebied v/studie
geduurd.
immateriële ziel ➔ studieobject
Wat is NIET psychologie? = =
Lekenpsychologie filosofisch
nadenken over de
onderzoek van de
geest in de traditie
➔
Of volkspsychologie: “iedereen weet toch werking van de van de natuur
dat…”. Gebaseerd op gezond verstand, intuïtie… geest wetenschappen
dus speculeren over de menselijke aard.
Pseudopsychologie Ontwikkelingen i/d filosofie
Niet-onderbouwde psychologische aannamen die
zich als wetenschappelijke waarheid voordoen. Oudgriekse filosofen (500-400 v.C.)
Bv grafologie: leesbare handtekening betekent − Het universum is geschapen voor de mens
veel zelfvertrouwen en onleesbare handtekening − De aarde staat centraal (= geocentrisme)
betekent ‘hecht belang aan privacy’, maar al die − Plato gelooft in het dualisme, dus geest en
zaken hebben geen verband! Kleurenprofielen is lichaam apart
er ook een goed voorbeeld van. Mens = enig wezen dat universum en rol van
mens in het universum kan begrijpen via rede
Wat is psychologie? (nadenken, intellect)
Psychologie = de wetenschap van het gedrag en Kennis = product van rede, goddelijke
ingeving en intuïtie
de mentale processen
− Het externe gedrag wordt bestudeerd
− De gedragsevidentie wordt gebruikt om de Tot en met de 15de eeuw
mentale/interne processen te begrijpen die De theologen van de Kerk vertalen de Griekse
aan dat gedrag ten grondslag liggen geschriften.
Het externe, dus het gedrag, is meetbaar, God (Bijbel) staat garant voor de waarheid
waarneembaar en te observeren, waardoor het
Kennis = van het geloof de mens proberen
interne, de ‘mind, die niet meetbaar of
te begrijpen via de rede
waarneembaar is, kunnen begrijpen.
Bv intelligentie.
Wetenschappelijke revolutie in
Ontwikkelingen die de de 16de eeuw
psychologie mogelijk De oude wijsheden blijken niet noodzakelijk
correct… ‘dankzij’ Copernicus’ heliocentrisme.
gemaakt hebben Ook kwam er nieuwe kennis op grote schaal, dit
− Filosofie door reformatie, boekdrukkunst, meer
− Evolutietheorie communicatie, ontdekkingsreizen… dit allemaal
zorgde voor nieuwe perspectieven waardoor
mensen ook zelf gingen nadenken.
Geschiedenis Klassieke religieuze ideeën maken plaats voor
Psychologie heeft een lang verleden, maar een modern wetenschappelijk nadenken
korte geschiedenis (Ebbinghaus)
Kennis product van wetenschappelijke studie
Lang verleden omdat we nadenken over = = observatie & experimenten
menselijke geest al lang doen en het wortels
heeft in de filosofie.
Korte geschiedenis, want officiële start in 1879, Rationalisme in de 17de eeuw
met oprichting 1ste psychologisch laboratorium, Waarheid kan enkel achterhaald worden door
waar ook de eerste onderzoeksexperimenten middel van rede. Je kan aan alles twijfelen,
waren. behalve dat je twijfelt (Descartes).
Algemene psychologie
,− Nativisme = sommige kennis is aangeboren
dus kennis breidt zich uit door daarop verder
Psychologische scholen
te bouwen via de rede Elke een andere klemtoon, verschillende
− Dualisme = lichaam als machine (anatomie), studiegebieden en soms reacties op elkaar.
kan wetenschappelijk onderzocht worden
Wundt
Toepassing wetenschappelijk onderzoek op Grondlegger academische psychologie, door
mens, weliswaar enkel op lichaam 1ste psychologische labo in Leipzig (1879).
Kennis = product van aangeboren ideeën Eerste experimenten menselijke geest/
en via reden afgeleide inzichten
bewustzijn: prikkels aanbieden en gedrag
uitlokken i.p.v. te wachten tot het gedrag zich
aandient. Voorbeelden:
Empirisme 17de – 18de eeuw
− In welke mate moeten 2 kleuren van elkaar
Hobbes, Locke en Hume
verschillen om als verschillend gezien te worden?
Kennis komt tot stand via zintuigelijke ervaringen: − Hoelang duurt het om op een geluid te reageren?
geest is tabula rasa, dus we zijn geboren met − Welke mentale steppen ondernemen we bij het
geen kennis. oplossen van een rekensom?
Kennis krijgen we door observatie: associaties, bv Introspectieve methode
grijze wolken + bliksem + geluid vormt ‘storm’. Kijken naar eigen bewustzijn door objectieve,
Geest kan ook wetenschappelijk onderzocht worden nauwkeurige rapportering van gevoelens,
Kennis = product van ervaring gedachten, herinneringen etc.
Bv: snel tikken, van metronoom → “Ik ervaar een
gevoel van spanning”
Nature vs. Nurture
➔ Rationalisme (genetisch) vs. Empirisme
(omgeving) Structuralisme
Eigenschappen bepaald door aanleg of Titchener, Külpe
omgevingsfactoren? Eigenlijk weten we nu dat = onderzoek van structuur van bewustzijn
het beide is! Uit welke deelelementen/bouwstenen bestaat de
menselijke geest?
Evolutietheorie Afgeleid via introspectie = opdelen van
waarneming in deelelementen/bouwstenen
19de eeuw: Darwin
Er is succesvolle voortplanting bij kenmerken
Maar
aangepast aan omgeving. De mens is ook Introspectieve methode is subjectief en
onderhevig aan dit proces, net zoals dieren. onbetrouwbaar. Het is niet reproduceerbaar en
enkel het bewustzijn, dus niet onbewuste.
Als mensen product zijn van evolutie, kan men
hun gedrag bestuderen op wetenschappelijke Wat is ook het praktische nut van structuralisme?
manier, net zoals dieren
Functionalisme
19de eeuw Dewey
De maatschappij is eindelijk klaar om menselijke = onderzoek van functie van bewustzijn
geest te beschouwen als studieobject dat kan Geïnspireerd door:
bestudeerd worden op wetenschappelijke wijze.
− James “Stream of consciousness” ><
atomisme structuralisme. James: inhoud
De beginjaren van de −
menselijke geest verandert continue.
Evolutietheorie
psychologie Onderzoek moet nuttig zijn vooor de
maatschappij + Hoe kan geest optimaal
Gekenmerkt door verschillende psychologische
functioneren in zijn omgeving.
scholen.
Algemene psychologie
,Voorbeeld: intelligent: Kan intelligentie verbeterd Psychologie = wetenschap gedrag: enkel gedrag
worden als de omgeving wordt aangepast? → (dus het resultaat) kan objectief gemeten worden.
evolutietheorie + kan helpen bij scholen Objectieve observaties gedrag in gecontroleerde
setting.
Gestaltepsychologie
Wertheimer, Köhler en Koffka S-R psychologie
Focus op perceptie, want perceptie stuurt gedrag. = black box psychologie = behaviorisme
Hoe we iets waarnemen zal ons gedrag
beïnvloeden.
➔ Geheel (gestalt) is meer dan de som der
delen = perceptie opdelen is zinloos ><
atomisme structuralisme We weten niets van interne, dus zwarte doos.
➔ Bv: een schilderij is meer dan de verf zelf Bv: iemand bang wanneer muis ziet en door dat
Ondersteuning via visuele illusies: gedrag weten we dat die bang is van muizen.
Hering en Zöllner illusie
Behavioristen verklaren gedrag d.m.v.
leerprincipes: associatie: paar + gevaar → angst
Zuiver (te verklaren) nurture perspectief!
Delen optellen is dus nutteloos want de mens
houdt er toch geen rekening mee. Uitspraak van Watson
Je kan volgens hem iemand maken naar wie je
wil, ongeacht genen, talenten… door de
Psychoanalyse omgeving te manipuleren/veranderen.
Freud
= onbewuste processen en impulsen sturen ons Zeer wetenschappelijke benadering en veel
nuttige inzichten: gedragstherapie, opvoeding,
Dit is belangrijk en ons drijven, niet per sé het
onderwijs…
bewuste.
Dus om te genezen van angst, depressie… is Maar
inzicht in de onbewuste processen belangrijk! Starre, mechanische visie op mens
Dit was toen een uniek idee want er was nog
weinig verklaring voor psychische problemen en
werd meer als een taboe gezien. Hedendaagse
Het bood toen concrete richtlijnen voor de praktijk
met coherente visie op menselijke psyche. psychologie
Psychologische scholen bestaan niet meer, maar
Kleine Hans hun ideeën zijn wel doorgevloeid naar
5 jarige met fobie voor paarden omdat hij getuige was van
een paardenkarongeval. Volgens Freud →
hedendaagse psychologie, bijvoorbeeld:
oedipuscomplex (3-6 j) Psychoanalyse → psychodynamische
Begeerte moeder. Angst paarden = castratieangst door therapie
vader: zwarte snuit = snor en oogkleppen = bril Behaviorisme → gedragstherapie
Maar Gestaltepsychologie → perceptie-onderzoek
Niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek,
maar Freuds persoonlijke interpretaties. Verschillende deelgebieden i.p.v. scholen:
Biologische Cognitieve Klinische
Ontwikkeling Persoonlijkheid Sociale
Behaviorisme
Arbeids- en organisatie -psychologie
Watson, Skinner
Verschil tussen onderzoek en praktijk.
Geïnspireerd door positivisme: kennis kan enkel
verworven worden door toepassing
wetenschappelijke methode.
Algemene psychologie
, Verschil psychiater – psycholoog 1) Theorie
Psychologen Psychiaters Verklaring gebaseerd op observaties
Masterdiploma Medische specialisatie
psychologie na basisopleiding arts Observatie
Bv: nichtje is erg druk wanneer zij cola heeft
Bestudeert ook Kunnen medicatie
gedronken → maakt suiker kinderen hyperactief?
gezond gedrag voorschrijven
Onderzoeksvraag
‘Maakt suiker kinderen hyperactief?’ is te vaag,
want: Enkel suiker in pure vorm? Hoeveel?
Biopsychosociale Kinderen van welke leeftijd? Wat is hyperactief
benadering gedrag? …
Dus de mens in zijn geheel. Vraag dus omzetten naar concrete
onderzoeksvraag die getoetst kan worden.
Gedrag analyseren in termen van biologische,
Tast suiker in frisdrank de concentratie aan
psychologische en sociale factoren.
bij kinderen tussen 5-10 jaar?
Voorbeeld: depressieve
stoornis 2) Hypothese
Biologisch Psychologisch Sociaal = een concrete verwachting, voorspelling
Erfelijkheid Laag zelfbeeld Geest uitgaande van de onderzoeksvraag die
gebaseerd is op huidige stand van de
wetenschap (of observatie)
Onderzoeksmethoden Onderzoeksvraag: Tast suiker in frisdrank de
concentratie aan bij kinderen tussen 5-10 jaar?
↓
De wetenschappelijke Hypothese: Hoe hoger het suikergehalte in
methode frisdrank, hoe slechter concentratievermogen bij
kinderen tussen 5-10 jaar
Steunt op empirie! Het vereist operationalisatie = variabelen die je
Rationalisme → Empirisme wil meten vertalen naar concrete en meetbare
Nadenken → Objectieve waarnemingen en handelingen.
registratie van feiten
− Maat van suikergehalte?
− Maat van concentratievermogen?
Onderzoekcyclus Operationele definitie
Voorbeelden (keuze onderzoeker):
− Suikergehalte: aantal g suiker in glas frisdrank
van 33 cl
− Concentratievermogen: aantal S tekenen op
wit blad papier zonder onderbreking
3) Onderzoeksmethode
3.1. Beschrijvend
Naturalistische observatie
= systematische observatie gedrag in natuurlijke
context. Registreren frequentie, tijdstip en context
van bepaald gedrag.
Bv: pestgedrag, waar en ‘pestgedrag’ zelf
operationaliseren.
− Voordeel: natuurlijke omgeving
Algemene psychologie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tanya9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen