Het onderdeel pathologie en casuïstiek wordt uitgebreid samengevat. Alle pathologieën van het middenoor, binnenoor en evenwichtsorgaan worden besproken. De cursus en powerpoints werden samen geraadpleegd tijdens het maken van de samenvatting met aanvullende notities van in de lessen.
Bijzondere pathologie van gehoor en
evenwicht – pathologie en casuïstiek
Middenoor
Situering van het auditief en vestibulair
onderzoek
Op de dienst Neus-, Keel- en Oorziekten zal er een nauwe samenwerking bestaan tussen de NKO-arts en de
klinisch audioloog. Bij elke patiënt die op raadpleging komt zal er een grondige anamnese en eventueel een
aantal bijkomende onderzoeken plaatsvinden. Uiteraard zal de arts steeds zowel de neus, de keel als beide
oren inspecteren (‘klinisch onderzoek’). Bij patiënten met vermoeden van een auditieve of vestibulaire
pathologie zal de aandacht voor het grootste deel gaan naar het onderzoek van het (geh-)oor. Een deel van
de diagnostiek zal specifiek door de arts worden uitgevoerd, terwijl andere diagnostische onderzoeken
behoren tot de taak van de klinisch audioloog. Meestal maakt men in dit geval een onderscheid tussen het
klinisch onderzoek en het geheel van technische onderzoeken.
Het is echter van groot belang dat de audioloog steeds de anamnestische gegevens en de resultaten van
het klinisch onderzoek doorneemt vooraleer bijkomende audiologische onderzoeken uit te voeren.
Conductieve gehoorverliezen
Aandoeningen in het middenoor zorgen voor conductieve gehoorverliezen.
Aandoeningen in het binnenoor zorgen voor perceptieve gehoorverliezen.
Congenitale aandoeningen van het buitenoor
↳ zien we vaak op consultatie, maar als audioloog hebben we hier eerder een beperkte rol.
Tot de aandoeningen van het buitenoor behoren de afwijkingen van de oorschelp, de gehoorgang en het
trommelvlies. De audioloog zal er in de klinische praktijk regelmatig mee in aanraking komen, hoewel er in
de meeste gevallen geen direct gevolg is voor het gehoor. Hiernaast wordt één van de meest voorkomende
congenitale aandoeningen van de oorschelp afgebeeld nl. afstaande oren of flaporen.
Otoplastie = een correctie van meestal zuiver esthetische aard, om de oorschelpen te corrigeren.
Dit gebeurt vaak pas op het moment dat de schedel en de kraakbenen volgroeid zijn.
Het hangt ook af van ziekenhuis en arts.
De leeftijd van de ingreep varieert van 5 à 6 jaar tot 8 jaar.
Het is een redelijk pijnlijke ingreep.
Een andere congenitale afwijking van de oorschelp is de oorschelpdysplasie of -microtie tot agenesie van
de oorschelp. In tegenstelling tot afstaande oren, de pre-auriculaire fistel en het pre-auriculair aanhangsel
waarbij meestal geen geassocieerde gehoorsklachten voorkomen, zien we hierbij vaker
middenoorafwijkingen en gerelateerd gehoorverlies. Dit is voornamelijk afhankelijk van de graad van
dysplasie en de eventuele combinatie met een atresie van de gehoorgang.
Dysplasie = vervormd
Microtie = te klein ontwikkeld
1
, Agenesie = achterwege blijven van de ontwikkeling van organen of ledematen, komt voor tijdens
de embryonale ontwikkeling en groei
Atresie = het ontbreken van een lichaamsopening door een groeistoornis bij het embryo of door
een vergroeiing
De aanwezigheid van een fistel toont de intentie tot een verbinding naar het middenoor.
Uitwendig oor verschilt, er is geen gehoorgang. Er is een benigere structuur die afgesloten is, er is geen
connectie met het binnenoor, middenoor licht niet op. Er is dus meer aan de hand dan de afwezigheid van
de gehoorgang. Er is dus meer dan een afwijking aan de oorschelp.
Je kan geen luchtgeleiding testen, je zal dus BERA moeten gebruiken om te kijken of het binnenoor
reageert.
Inflammatoire aandoeningen van het buitenoor
Naast aangeboren afwijkingen van de oorschelp bestaan er ook verschillende aandoeningen die ontstaan
door inflammatie of ontsteking van het buitenoor. Zowel ter hoogte van de oorschelp als de gehoorgang
veroorzaken deze aandoeningen in de eerste plaats pijn en worden ze meestal medicamenteus behandeld.
Deze aandoeningen zie je heel vaak.
Basiskenmerken van een ontsteking:
1) rood
2) gezwollen
3) pijn
4) warmte
Deze aandoeningen zorgen bijna nooit voor een gehoorverlies
Andere aandoeningen van het buitenoor
Een veel voorkomende problematiek ter hoogte van het buitenoor is het ‘ophopen’ van cerumen
(combinatie van huidschilfers, talg en oorsmeer) in de uitwendige gehoorgang. In de klinische praktijk zal
de patiënt met een zgn. cerumenprop zich veelal met een verhaal van uni- of bilaterale gehoorsdaling bij de
NKO-arts aanmelden. Na het verwijderen van de oorprop stelt men vaak onmiddellijk een subjectieve
verbetering of opklaring van het gehoor vast.
Beter om bij NKO laten verwijderen dan bij huisarts. Huisarts doet dit op natte manier waardoor bij
een wondje een infectie kan ontstaan.
Als audioloog ook altijd het oor een controleren met een handotoscoop of er geen oorprop zit,
anders kun je een vals conductief verlies hebben.
2
,Casuïstiek
Casus 1
Een dame (32 j) komt op consultatie bij de NKO-arts omwille van een plotse gehoorsdaling. Gisteren was zij
het slachtoffer van verkeersagressie met faciale slagen. Door de spoedarts werd een barst ter hoogte van
de bodem van de maxillaire sinus vastgesteld en enkele loszittende tanden. Er is geen otologische
voorgeschiedenis met uitzondering van enkele episodes van otitis media in de vroege kinderjaren.
Klinisch onderzoek
Otomicroscopie:
Trommelvliesperforatie (je kan in het middenoor kijken) met een
bloeduitstorting aan de zijde waar het trommelvlies aan de zijde van de
uitwendige gehoorgang vasthangt.
De lichtreflex is normaal. Dit wijst erop dat er geen vocht achter het
trommelvlies zit.
Het is een traumatische perforatie door de druk/impact.
Als het trommelvlies nog mooi aan de beentjesketen hangt, zal het nog
mooi bewegen. Als de perforatie de beentjesketen beïnvloedt zal er
een gevolg zijn voor het gehoor.
↳ voeren we uit om te kijken of de perforatie van invloed is op het gehoor
Het verlies gaan we beschrijven volgens graad, aard en configuratie.
De lage frequenties zijn aangetast
BGDs zijn randnormaal
Mogelijke diagnose
Zowel de LG als de BG is aangetast. Er is een licht tot matig gemengd gehoorverlies meer
uitgesproken in de lage frequenties. In combinatie met een traumatische trommelvliesperforatie.
De perforatie moet opgevolgd worden
Behandeling / follow-up
Ofwel zal de perforatie blijven ofwel zal deze herstellen.
Is het een kleine perforatie zonder de rand die aangetast is, is er veel kans dat dit herstelt.
Is er een grotere perforatie en een aantasting van de rand zal de arts een tympanoplastie moeten
doen en een nieuw trommelvlies plaatsen.
3
, Casus 2: oorjeuk
Wat is de reden van aanmelding?
o Oorjeuk af en toe in combinatie met een loopoor.
Anamnese volgt na de reden van aanmelding met de differentiaaldiagnose.
Anamnese bij een patiënt met jeuk in beide oren:
o Hoe lang bestaan de klachten? – Nemen de klachten toe?
o Zijn er episodes geweest van oorpijn, loopoor?
o Is het gehoor verminderd?
o Werd de patiënt in het verleden behandeld voor ooraandoeningen (chirurgie)?
o Reinigt de patiënt de oren overmatig?
o Draagt de patiënt hoortoestellen? – Zijn er aanwijzingen voor allergie (cosmetica, metalen
zoals nikkel en chroom, medicatie)?
o Zijn er systemische ziekten bekend, zoals diabetes, psoriasis, eczeem, immuundeficiënties?
o Wat is het beroep en wat zijn de hobby’s van de patiënt?
In deze casus is de volgenden informatie belangrijk:
o reeds 5 jaar → onderscheid tussen acute otitis externa of chronische otitis externa
o meerdere episodes van jeuk en pijn en slechtruikend loopoor
o reeds behandeld door huisarts
o verminderd gehoor
o triatleet (risicovol)
o reinigt dagelijks oren met wattenstaafjes
Onderzoek:
o Het belangrijkste onderzoek is de otoscopie.
o Soms ook micro-otoscopie. Otoscopie is vaker voor audiologen, is met een handotoscopie.
Er is ook een vaste ototscopie met een micro-otoscoop om te gaan onderzoeken, gebeurt
door arts.
o Aanvullend kan er een TLA worden afgenomen worden, eventueel beeldvorming of
kweekafname. Een kweekafname om in het labo te onderzoeken en zo gerichter antibiotica
te kunnen geven indien nodig.
(differentiaal-)diagnose: vindt al plaats na de reden van aanmelding.
Differentiaaldiagnose van jeuk in het oor en verminderd gehoor bij een verder gezonde persoon:
o Cerumenprop
o Otitis externa
o Chronische otitis media
o Maligne otitis externa
o Maligniteit van de gehoorgang
Differentiaaldiagnose:
o Maligne otitis externa;
o Maligniteit van de gehoorgang;
o Onderliggende chronische otitis media met/ zonder cholesteatoom.
Het probleem situeert zich:
Wat is de oorzaak:
o Alle onderzoeken wijzen op een otitis externa en in combinatie met de anamnese wijst het
op een maligne otitis externa.
Beleid: men zal gaan rekening houden met predisponerende factoren.
o Het beleid in deze casus is afhankelijk van het stadium waarin de otitis externa zich bevindt.
Aangezien het al chronisch is, zal men het oor reinigen, zuiver maken (oortoilet). Eventueel
zal men een wiekje plaatsen en behandelende/ontzwellende medicatie onder de vorm van
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinetimmerman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
