Met deze samenvatting behaalde ik 19/20 in eerste zittijd!!!! De samenvatting is gebaseerd op de blauwe woorden in het boek (belangrijkste informatie). TIP: leer goed de namen van de filosofen en wat zij hebben betekent binnen de filosofie ;) Succes!
PS: Als je de samenvatting voor een lager pri...
HOOFDSTUK 1: DE OORSPRONG VAN DE FILOSOFIE
INLEIDING
OORSPRONG VAN DE FILOSOFIE
- < filein = ‘houden van’ en < sophia = ‘wijsheid’
- Liefde voor wijsheid, niet kennis
- Begint met verwondering - Plato
- Oorsprong: 2 visies
o Zo oud als de mens zelf
o Ontstaan in een bepaalde periode en binnen een bepaalde cultuur
MYTHOS
- De zondeval
o Over het gevolg van kennis en oordelen. Slang verleid Eva in Tuin van Eden om toch
te eten van de boom van goed en kwaad (dit was verboden). Adam en Eva vielen uit
het Aardparadijs + pijn & lijden = lot.
- Odysseus en de sirenen
o De terugkeer van Odysseus naar zijn geboortestad = weg die de mens aflegt in leven
om zichtzelf terug te vinden tegen de verleidingen van het leven in (hier: sirenes)
o Was in oren bemanningsleden
VAN MYTHOS NAAR LOGOS
o Is het ontstaan van de westerse filosofie
o Mythos naar logos = van het geloof in eigen verhaal naar geloof dat we eigenlijk niets
weten (of overgang van mythisch naar filosofisch denken)
o Mythos = vroeger, logos = nu (ging gepaard met verstedelijking-> botsing modellen)
o Nieuwe manier van denken/ verklaren:
Natuur uit natuur verklaard
Groter belang: zintuigelijke observatie
, o Oosten: rond die tijd gelijkaardige verandering
India: Upanishaden, Mahavira & Boeddha
China: Confucius Taoïsme
OMSCHRIJVING EN INDELING VAN DE FILOSOFIE
TUSSEN RELIGIE EN WETENSCHAP !!!
- Omschrijving filosofie volgens Crescenzo
o Filosofie bevindt zich tussen religie en wetenschap (-> van mythos naar logos )
1. Wetenschap = bestudeert op systematische wijze de ‘objectieve’ verschijnselen/ fenomenen
2. Religie = zoekt naar iets absoluuts en biedt troost en zingeving
- Bacon: inductie & experiment
DRIE GROTE VRAGEN (!!! Examen)
- Drie essentiële vragen volgens Kant
o Wat kan ik weten?
Ons denken
o Wat moet ik doen?
Ons handelen (ethiek & sociale filosofie) = Wat is de mens?
o Wat mag ik hopen?
Onze verwachtingen
- Indeling van Ferry
o Kennis (werkelijkheid)
o Ethiek (rechtvaardigheid)
o Wijsheid (heil of geluk)
VERSCHIL KENNIS – WIJSHEID
- Kennis = objectieve feiten / objectiveerbare begrippen
- Wijsheid = de manier waarop we in het leven staan en hoe we erin slagen om te gaan met de
wisselvalligheden
, HET HUIS VAN DE FILOSOFIE (!!! Examen)
1ste Verdiep: ONTOLOGIE (leer van het zijn, bevat feiten) -> Vragen naar ‘het zijnde’
3 Grote domeinen:
- Wereld
o Kosmologie Werking of aard kosmos (de natuur)
o Vanaf Newton: ontstaan de natuurwetenschappen (bv. fysica of natuurfilosofie)
o Wat is er achter het heelal?
- Bovenwereld
o Metafysica Aard van en orde achter de fenomenen
o Vraag naar achterliggende principes
Theologie = Wanneer dit principe God wordt genoemd
o Wat gebeurt er na de dood?
- De mens
o Wijsgerige antropologie Vragen over aard, status en plaats v/d mens
o Ging als wetenschap over in psychologie, sociologie, culturele antropologie, agogie
o Hoe vind je geluk?
2e Verdiep: DRIE GROTE WAARDEN van Plato-> Vragen die zich bezig houden met wat
‘behoort’ te zijn
- Waarheid : het Ware
Epistemologie/ Vragen over waarheid en kennis.
kennisleer Bv. ‘Wat is waarheid?’
Logica ‘Wat is geldig redeneren?’
Wetenschapsfilosofie Over de grondslagen v/d kennis v/d afzonderlijke
wetenschappen.
Taalfilosofie Over het ontstaan, de ontwikkeling, betekenis en functie
van de taal
- Goedheid: het Goede
Ethiek Onderzoekt het goede. Wat is goedheid en
rechtvaardigheid?
Sociale en politieke Vragen over de (rechtvaardige) samenleving
, filosofie
Rechtsfilosofie Vraag naar aard en oorsprong van recht en verhouding
tot ethiek. Deontologie = plichtenleer (sluit hierbij aan)
- Schoonheid: het Schone
Esthetica Wat is schoonheid en kunst?
Afgeleide deelgebieden = kunst – en cultuurfilosofie.
DE PRESOCRATISCHE FILOSOFIE
- = Filosofie voor Socrates
- Vraag naar de aard van de kosmos (kosmologie)
- 1ste stap naar een nieuw soort denken
THALES VAN MILETE
- ‘Eerste’ filosoof:
1) Archè/ oerbeginsel
o Reduceerde de complexe werkelijkheid tot 1 beginsel -> water
2) Stelling van Thales: A/B =D/C
o Naar hem vernoemd (om hoogte piramiden te meten)
3) Uitspraak ‘Ken jezelf’
o Oproep tot zelfkennis
ANAXIMANDER VAN MILETE
1) Leerling Thales
2) Water ≠ eerste beginsel waaruit alles voorkomt Het apeiron (= onbepaalde)!!
3) Eerste poging tot een kosmogonie: verklaring voor ontstaan wereld gebaseerd op de
dynamiek tussen de 4 elementen
PYTHAGORAS
1) Term philosophos: “Ik blijf zoeken en nadenken, tot ik de werkelijkheid begrijp”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RensBruggeman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,08. Je zit daarna nergens aan vast.
