Samenvatting
Samenvatting verbintenissenrecht
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
samenvatting verbintenissenrecht, bestaand uit de slides, cursus en lesnotities.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
VerbintenissenrechtHoofdstuk 1
Algemene inleiding
Verbintenis = een rechtsband tussen twee of meer personen, ontstaan krachtens de
wet ingevolge een eenzijdige of een meerzijdige rechtshandeling OF ingevolge een
andere menselijke gedraging, op grond waarvan de ene(n) jegens de andere(n) – met
name de schuldeiser jegens de schuldenaar – in geld waardeerbare en juridisch
afdwingbare aanspraken kan (kunnen) doen gelden.
Gebrekenstelling = een brief met de vraag aan de schuldenaar om te doen waartoe
hij verbonden is
1) Begripsomschrijving en karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
Geen wettelijke definitie voor het begrip
a. Een verbintenis creert een rechtsband tussen personen
De schuldenaar heeft een verbintenis tegenover een schuldeiser
De schuldeiser heeft een vorderingsrecht tegenover een schuldenaar
Minimaal 2 betrokken personen
Vorderingsrecht <> zakelijk recht
- Zakelijke rechten
o Recht op zaak
o Absolute werking (volgrecht)
o Limitatief aantal in de wet opgesomd (eigendom, vruchtgebruik,…)
- Vorderingsrechten (= persoonlijke rechten)
o Band tussen personen
o Relatieve werking (geen volgrecht) -> het is steeds het recht van een persoon
om zich te richten tot een ander persoon (persoonlijke rechten)
o Ongelimiteerd aantal (contractvrijheid)
Overeenkomst is niet hetzelfde als een verbintenis
b. Verbintenis ontstaan krachtens de wet
1. Verbintenissen uit rechtsfeiten
Quasi-contracten of oneigelijke overeenkomst (art. 1371 BW)
- Vrijwillig gestelde handelingen, niet met het oog op het veroorzaken van
rechtsgevolgen, maar die vel rechtsgevolgen doen ontstaan
- Geen overeenkomst tussen twee of meer personen
- Geen eenzijdige wilsuiting om (bewust) verplichtingen op te nemen
- Geen fout
- Gebeurtenissen die toch een verbintenis doen ontstaan
o Zaakwaarneming (art. 1372 ev.)
o Onverschuldigde betaling (art. 1376 ev.)
o Vermogensvermeerdeing zonder oorzaak
, Onrechtmatige daad
- Wanneer je al dan niet opzettelijk een daad stelt, die rechtsgevolgen teweeg
brengt
- Art. 1382 en 1383 BW: iedereen die door een eigen foutieve daad, nalatigheid of
onvoorzichtigheid schade toebrengt aan een andere persoon moet die schade
vergoeden
- Kwalitatieve aansprakkelijkheid: je bent voor iemand anders fout aansprakelijk
o Ouders voor kind
o Leerkracht voor leerling
o Art. 1384-1386 BW
c. Een verbintenis heeft een in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerpen
Patrimoniale rechten -> rechten die je in geld kunt waarderen = vermogenrechterlijke
verbintenissen
d. Een verbintenis is afdwingbaar
Natuurlijke verbintenis = van nature niet in rechte afdwingbaar omdat je het vrijwillig
hebt uitgevoerd -> morele verplichting (art. 1235, tweede lid BW) -> rechter beslist
dit bv. een schuld betalen die verjaard is
Bv. Koppel woont samen, de vrouw heeft een groter inkomen en betaalt meer dan de
helft van de huur, na het eindigen van de relatie eist ze dat geld terug. Dit moet niet
omdat de vrouw moreel verplicht is en dit vrijwillig deed. Dit hangt af van de
rechtbank.
Juridische verbintenis = afdwingbaar <-> niet-afdwingbaar engagement = in principe
niet afdwingbaar
2) Indeling van verbintenissen
a. Verbintenissen en de bron waaruit ze ontstaan
Rechtshandelingen <> rechtsfeiten
Contractuele en buitencontractuele aansprakkelijkheid
- Meerzijdige rechtshandeling -> contractuele aansprakelijkheid
- Onrechtmatige daad -> buitencontractuele aansprakelijkelijkheid
Oneigelijk overeenkomst
- Zaakwaarneming: je doet vrijwillig iets uit hulpvaardigheid en daarvoor zal je
worden vergoedt. Bv. het betalen van het maken van iemand zijn dak wanneer
die op reis is, daarna zal die persoon dat moeten terugbetalen
- Onverschuldigde betaling: een betaling of andere prestatie die werd ontvangen
door hem aan die het niet verschuldigd was, met de verplichting het terug te
geven aan degene van wie het ontvangen werd
- Vermogensvermeerdering zonder oorzaak: je ontvangt 2 loon dus je moet de 2e
terugbetalen zelfs al is hier geen overeenkomst over
b. Verbintenissen en hun aard
Verbintenis met profesioneel karakter <> burgerlijk karakter
- Traditioneel
, o Handelaar: verbintenis met handelskarakter
o Niet-handelaar: verbintenis met burgerlijk karakter
- Nieuwe wetgeving
o Onderneming: verbintenis met professioneel/economisch karakter
Iedere natuurlijk persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent,
rechtspersoon, iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
o Niet-onderneming: consument, verbintenis met burgerlijk karakter
c. Verbintenissen met een persoonsgebonden karakter (intuiti personae)
Principe: een verbintenis kan door om het even wie worden uitgevoerd (=
prestatiegebonden)
Uitzondering: verbintenis intuiti personae (persoongebonden karakter)
- Basis: uit de aard of uit de bedoeling van de partijen
o Aard van de verbintenis: meestal gebeuren dit soort verbintenissen
persoonsgebonden
o Overeenkomst: wanneer het normaal niet persoongebonden is, maar je wilt
het wel
- Relevantie: de verbintenis verdwijnt na het overlijden van de persoon bij wie de
verbintenis lag
Een verbintenis om geld te betalen is nooit persoonsgebonden -> verbintenis
verdwijnt niet na het overlijden, de erfgenamen zullen de schulden overnemen
d. Een verbintenis en hun voorwerp
Een verbintenis om iets te geven, doen, of niet te doen
- Verbintenis om iets te geven: zaak of eigendom overdragen art. 1136 – 1141 BW
- Verbintenis om iets te doen: een huis ontwerpen art. 1143 – 1145 BW
- Verbintenis om iets niet te doen: een concurrentieverbod art. 1142 – 1145 BW
- Afdwingbaarheid bij niet-naleving: belangrijk voor de manieren om dingen af te
dwingen art. 1146 ev.
Resultaatsverbintenis vs. spanningsverbintenis
- Resultaatsverbintenis
o Garantieverbintenis/uitslagverbintenis
o Bv. aannemer
o Schuldenaar verbint zich tot een welbepaald resultaat
- Inspanningsverbintenis
o Middelenverbintenis
o Bv. advocaat
o Schuldenaar verbindt zich ertoe de nodige inspanning te leveren, zonder
resultaat te garanderen
- Criterium
o Wet
o Gemeenschappelijke bedoeling van de partijen (uitdrukkelijk en impliciet)
o Voorwerp van de verbintenis
o Aleatoir karakter van het beoogde resultaat
- Belang
o Garantie voor resultaat
, Deelbare en ondeelbare verbintenissen
- Mag de schuldenaar zijn verbintenis ‘gesplitst’ uitvoeren?
- Bv. nu 100 euro betalen en volgende maar opnieuw 100 euro
- Dezelfde vraag in geval van meerdere schuldeisers en/of schuldenaars
(pluraliteit)
o Mag elke schuldenaar zich ertoe beperken slechts zijn (aan)deel) te
doen/geven?
o Kan de schuldeiser van elke schuldenaar de volledige prestatie vorderen?
- Art. 1217 BW
o Ondeelbare verbintenissen = verbintenissen waarvan het voorwerp
noodzakkelijk in zijn geheeld moet worden uitgevoerd
› Ondeelbaarheid uit de aard
› Conventionele ondeelbaarheid: zaken die kunnen gesplitst worden, maar
waar er is afgesproken dat het niet mag
› Algemene regel = 1 sa of se -> ondeelbaar / meerdere se of sa ->
deelbaar
- Art. 1220 BW
Hoofdverbintenissen vs. secundaire verbintenissen
- Hoofdverbintenis: de belangrijkste prestatie die geleverd moet worden
- Secundaire verbintenissen: ondergeschikt aan de hoofdverbintenis
- Relevantie: als de hoofdverbintenis aangetast is door nietigheid, dan geldt dit ook
voor de secundaire verbintenis
e. Pluraliteit van se of sa
Meerdere scenario’s:
Meerdere schuldenaars hebben zich verbonden ten aanzien van een schuldeiser
Meerdere schuldeisers hebben een vordering ten aanzien van een schuldenaar
Meerdere schuldenaars hebben zich verbonden ten aanzien van meerdere
schuldeisers
- Hoe kunnen de verbintenissen over de verschillende betrokkenen verdeeld
worden?
- Hoe kunnen de verbintenissen worden verdeeld tussen de verschillende
schuldenaars
- Hoe kunnen de verbintenissen worden verdeeld tussen de verschillende
schuldeisers
- Hoe kunnen de verbintenissen worden verdeeld tussen de verschillende
schuldenaars en de verschillende schuldeisers
o Welke schuldenaar is wat verschuldigd aan welke schuldeiser?
o Welke schuldeiser kan wat vorderen van welke schuldenaar?
4 scenario’s
1. Deelbare verbintenissen (= algemene regel)
= splitsbare of samengevoegde verbintenissen
Gelijk verdelen, elk staat in voor/heeft recht op eigen deel
Nadelen:
- Bij meerdere schuldenaars
o De schuldeiser moet elke schuldenaar afzonderlijk aanspreken, voor zijn deel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikkidelaurier69. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 84251 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen