Dit is een uitgebreide samenvatting van het vak wereldoriëntatie - Deel Wetenschappen en Techniek + te kennen leerdoelen. Dit vak wordt gegeven in het eerste jaar van de verkorte bacheloropleiding Lager Onderwijs aan Thomas More in Mechelen.
1. Je kan een natuur, wetenschaps- of techniekdoel illustreren met een passend
voorbeeld van een activiteit.
2. Je kan met een (eigen of opgegeven) voorbeeld aantonen dat goed en gericht
waarnemen kan leiden tot identificeren en/of ordenen (classificeren).
3. Je kan met voorbeelden het belang van natuurbeleving aantonen.
4. Je kan bij onderzoeks/waarnemingsactiviteiten enkele operationele vragen
(waarnemingsvragen) stellen.
5. Je kan de sociaal constructivistische theorie uitleggen aan de hand van een
voorbeeld of toepassen op een gegeven voorbeeld.
6. Je kan de stappen van de wetenschappelijke of technische denkcirkel uit een
toepassing afleiden of toepassen op een gegeven voorbeeld.
7. Je kan een benaderingswijzer van techniek afleiden uit/toepassen op een
voorbeeld.
8. Je kan de geziene uitgangspunten menselijk lichaam/gezondheid toepassen op
voorbeelden van leerinhouden/activiteiten met het menselijk lichaam als
onderwerp.
9. Je kan de leerlijn voor het observeren en registreren van de verschillende
weerelementen toepassen op een voorbeeld.
De centrale doelstelling van natuur-en techniekonderwijs
“Natuur-en techniekonderwijs is er in het algemeen op gericht lln. inzicht te geven in
samenhangen in de werkelijkheid, waarmee het leven van mensen onlosmakelijk
verbonden is. Ontdekkene, onderzoekende en ontwerpende activiteiten zijn daarbij
onmisbaar als basis voor kennis, een onderzoekende houding en een besef van zorg en
verantwoordelijkheid voor zichzelf, hun medemens en hun omgeving.”
Lln. tot basisinzichten in natuurverschijnselen en techniek te laten komen via
onderzoekende en ontwerpende activiteiten.
De aandachtsgebieden bij natuur-en techniekonderwijs
Er zijn 7 aandachtsgebieden met deelinhouden. De pijlen geven de onderlinge
samenhangen weer tussen de gebieden. Met dit schema kan je makkelijk onderwerpen
kiezen en uitwerken voor activiteiten en lessen voor natuur en techniek.
,Femke Peeters
1 BALOV
Leren door doen
Kinderen zijn geboren onderzoekers. Terwijl ze spelen en allerlei dingen uitproberen,
nemen ze kennis op, gaan ze steeds meer onthouden en krijgen ze vaardigheden onder
de knie. In het woord ‘begrijpen’ zit ook de betekenis ‘greep krijgen op.’ Daarbij worden
meerdere zintuigen met elkaar in verband gebracht en bouwen ze ervaring op. Door de
interactie met de omgeving ontwikkelt het kind een samenhangend geheel van
begrippen en inzichten.
Het kind zoekt niet naar verklaringen, maar probeert op een eigen wijze vat te krijgen
op de omgeving en koppelt daar betekenissen aan.
Denkbeelden en sociaal-constructivisme
Kinderen vormen hun eigen denkbeelden over hoe ze de dingen in de wereld om zich
heen kunnen verklaren. Telkens opnieuw doen ze nieuwe ervaringen op en koppelen die
vervolgens aan eerder opgedane ervaringen. Soms klopt het, soms klopt het niet.
Wanneer kinderen verkeerde koppelingen maken tussen hun ervaringen en hun
denkschema’s, onstaan er onjuiste denkbeelden.
- ‘Ik lust geen geitenkaas, want dat komt van geitenmelk en daar krijg je
hoorntjes van op je hoofd.’ (=voorbeeld van een onjuist denkbeeld)
Wanneer een nieuwe ervaring niet past in het schema, zullen ze eerst proberen het
verschijnsel te dwingen zich aan te passen aan hun denkschema. = de denkschema’s
worden veranderd.
Goed natuuronderwijs zal dus zo goed mogelijk moeten proberen aansluiten bij de
denkbeelden die kinderen al hebben van hun wereld.
- Aan de lln. groot en klein blokje ijs laten zien + vraag: ‘Welk blokje zal het
koudst zijn?’ daarna temperatuur meten van het smeltwater en lln. zien dat
ze beiden even koud zijn. (=nieuw inzicht bij de lln. tot stand gekomen)
Het sociaal constructivisme: is een stroming die het leerproces ziet als een actief
proces van kennisverwerving, waarbij de kennis ontstaat en gedeeld wordt met
anderen. Een van de principes is dat leren een proces is van kennis construeren. Daarbij
bouwt de lkr. verder op de aanwezige kennis.
Lln. moeten bij het uitvoeren van een experiment ook de kans krijgen om hun
waarnemingen te interpreteren en te bediscussiëren. Sociale interactie tussen lln.
onderling zet hiertoe aan en leidt tot een confrontatie tussen de eigen ideeën en die van
andere lln. Gevolg: er ontstaan nieuwe en correcte wetenschappelijke inzichten!
, Femke Peeters
1 BALOV
Actief onderzoeken
Natuur-en techniekonderwijs moet uitgaan van de werkelijkheid, waarbij de directe
schoolomgeving centraal staat. De natuur is een rijke bron voor verkenning en
onderzoek, weermetingen, planten verzamelen en ordenen, bodemdieren onderzoeken,…
Door actief de werkelijkheid op te zoeken, leren ze de natuur waarderen en er zorg
voor te dragen.
Natuurbeleving
= het ervaren van de natuur met al je zintuigen en het koppelen van emoties aan deze
ervaringen.
Voorbeelden:
Dieren ontdekken
Eigen gezaaide bloemen zien groeien
Verplanten en verzamelen
Geluiden opnemen
Fotoreportages maken
Waarnemingsopdrachten uitvoeren (in de natuur en in de klas)
Het belang van natuurbeleving
Door de natuur te beleven, raken de lln. vertrouwd met de natuur. Buitenactiviteiten
leiden tot verwondering en nieuwsgierigheid. Ze worden enthousiast en dit bevordert het
leerproces. Belevingsvolle activiteiten (bv: in bomen klimmen, vuurtjes maken,…) maken
de lln. minder snel bang en verruimen hun fysieke mogelijkheden. Sterke
natuurbelevingen blijven in hun herinneringen hangen.
Veel gedrags-, leer- en fysieke problemen komen door te weinig beweging en
frisse lucht.
Natuurbeleving heeft ook een maatschappelijke waarde: lln. leren vaardigheden en
attitudes om met zorg en respect om te gaan met de natuur en het milieu. “Waar je van
houdt, wil je behouden.”
Citaat uit de Humo-reeks: ‘Want hoe leer je houden van de natuur? Door van kinds af
bezig te zijn in de natuur. Een kind moet toch een paddenstoel en een watersalamander
en een meikever op zijn hand hebben gevoeld en van dichtbij hebben ervaren!? Nu
kennen ze de insecten enkel van het schoolbord of van het ‘schermke’ thuis. En dat is
de misvorming: dat het alleen kennis is en geen beleving. (=vanuit een beleving in
de natuur, leren over en in het belang van de natuur)
Natuurbeleving bij kinderen
1. Kleuters:
- Denken en handelen volgens onverwachte logica (bv: wat niet beweegt, is
dood)
- De groene natuur is niet altijd levend
- Menselijke eigenschappen toekennen aan niet-levende dingen (bv:
verwonden aan een tak: ‘Tak is stout’)
- Contact met dieren is belangrijk in deze fase (soms zijn ze ook bang)
2. 6-8 jaar:
- Fantasie en werkelijkheid lopen in elkaar over
- Eigen beleving staat nog steeds centraal
- Zoeken verklaringen die bij de eigen beleving aansluiten i.p.v. de werkelijke
oorzaak
- Zien oorzaak en gevolg vanuit hun eigen logica
- Fantasieverklaringen zullen soms meer ‘waar’ zijn
- Krijgen interesse voor wetmatigheden en zoeken de regelmaat van de
dingen
- Zijn volop bezig met het ontdekken van hun nabije omgeving + beleven!
3. 8-10 jaar:
- Zijn heel nieuwsgierig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkepeeters4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
