Samenvatting
Samenvatting Socialezekerheidsrecht
- Instelling
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Dit is een samenvatting van Socialezekerheidsrecht 2023, gedoceerd door Renaat Hoop in VIVES Brugge.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
SOCIALEZEKERHEIDSRECHT1. ONZE SOCIALE ZEKERHEID
1.1 WAT IS SOCIALE ZEKERHEID?
• Sociale zekerheid: geheel van voorzieningen die bescherming bieden tegen de
nadelige inkomensgevolgen van welbepaalde omstandigheden; “sociale risico’s”
(→ risico dat verband houdt met het feit dat we werken)
o 7 risico’s → 7 takken
▪ Werkloosheidsverzekering
▪ Ziekte- en invaliditeitsverzekering (ZIV) (incl. moederschap)
▪ Gezinsbijslag
▪ Rust- en overlevingspensioen
▪ Arbeidsongevallenverzekering
o Nadelige inkomensgevolgen proberen we af te dekken met voorzieningen die
we sociale zekerheidsvoordelen noemen
• Sociale bijstand: geheel van voorzieningen die eenieders bestaanszekerheid moeten
waarborgen (sociale zekerheid in ruime zin)
( → geen link met het werk)
o = minimumvoorzieningen die worden uitgekeerd aan personen die geen
aanspraak kunnen maken op uitkeringen uit de traditionele takken
→ residuaire of restvoorzieningen
o Vereist dat men behoeftig is en dus niet zelfstandig in zijn levensonderhoud
kan voorzien
o Of personen behoeftig zijn: wordt gecheckt via “middelentoets” → overheid
controleert of de persoon in kwestie al dan niet voldoende middelen beschikt
om zelfstandig in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien
o Concreet volgende voorzieningen:
▪ Leefloon
▪ Tegemoetkoming aan personen met handicap (= IVT)
▪ Inkomensgarantie voor ouderen (= IGO)
▪ Gewaarborgde gezinsbijslag)
Margaux Foré 1
, Sociale zekerheid Sociale bijstand
Bv. Werkloosheidsuitkering Bv. Leefloon
Steeds recht op een uitkering; ook al niet Behoeftig → middelentoets
behoeftig.
Verzekeringsprincipe: recht op uitkering
ontstaat door het betalen van premies, niet
door de staat van behoeftigheid
% loon = statusbehoud Forfait op minimumniveau
Rekening houden met loonplafond
Uitkeringen worden gefinancierd met Uitkeringen worden gefinancierd met
RSZ-bijdragen belastingen (= fiscale inkomsten)
Link met werk, “werknemers” Geen link met werk, maar “burgerschap”
• Gekoppeld aan de werkstatus ➔ Niet gekoppeld aan werkstatus van
persoon
Bismarck (alle werkenden) Beveridge (alle burgers)
Twee soorten voorzieningen in de sociale zekerheid:
• Inkomensvervangende uitkeringen of vervangingsinkomens
• Inkomensaanvullende uitkeringen of kostenvergoedingen
De sociale risico’s kunnen op twee manieren de bestaanszekerheid van de werknemer
aantasten:
• Arbeidsinkomen geheel of tijdelijk wegvalt → inkomensvervangende uitkering
• Uitgaven van de werknemer toenemen → inkomensaanvullende uitkering
1.2 ONTSTAAN VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
IS DIT TE KENNEN? ZIE LEERSTOFOVERZICHT
1.3 BASISPRINCIPES VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
• Verzekering: je betaalt een premie (RSZ-bijdrage) en als je een afgesproken risico zich
voordoet dan krijg je een uitkering
o Sociale bijdragen die werknemers en zelfstandigen betalen op hun inkomen
betalen → beschouwd als premie
• Solidariteit: verplicht karakter, herverdeling, gedeeltelijke overheidsfinanciering:
o Solidariteit van de werkenden
o Solidariteit van de burgers
o “Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten”
Margaux Foré 2
, • Inkomensvervangende uitkeringen of vervangingsinkomens
o Bv. Recht op een uitkering van de sociale zekerheid
• Inkomensaanvullingen of kostenvergoedingen
o Bv. Kinderbijslag, kostenvergoeding
1.4 STRUCTUUR VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
Organisatie op basis van drie socio-professionele categorieën
Werknemers – ambtenaren – zelfstandigen
Sociale bijstand
STELSEL VAN DE WERKNEMERS (= LOONTREKKENDEN)
• = zij zijn die verbonden zijn door een arbeidsovereenkomst
• Bijdragen voor:
o Ziekte en invaliditeit
▪ Sector gezondheidszorgen
▪ Sector uitkeringen
o Gezinsbijslag
o Pensioenen
o Arbeidsongevallen
o Beroepsziekten
o Werkloosheid
o Jaarlijkse vakantie
(7 internationaal aanvaarde sociale risico’s; voor elk risico een dekking voor de
werknemer)
• Sociale zekerheid voor werknemers; gefinancierd door werknemers- en
werkgeversbijdragen, aangevuld met overheidssubsidies
• Werkgever houdt een percentage van het loon van de werknemers en stort dat door
aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (= RSZ)
• RSZ: overkoepelende openbare instelling die instaat voor het beheer van het
werknemersstelsel
• RSZ int zowel werknemersbijdrage als werkgeversbijdrage; verdeelt het inkomen
over verschillende betalingsinstellingen (“sociale parastatalen”) genoemd
Margaux Foré 3
, • Voor iedere tak van de sociale zekerheid bestaat één specifieke instelling:
o RIZIV: Rijksdienst voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering
o RVA: Rijksdienst voor Arbeidszorg
o FDP: Federale Pensioendienst
o VUTG: Vlaams Agentschap voor de Uitbetaling van Toelagen in het kader van
het Gezinsbeleid
o RJV: Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie
o FEDRIS: Federaal Agentschap voor Beroepsrisico’s
• Werknemer heeft de verplichting zich aan te sluiten bij een ziekenfonds naar keuze
o Doet hij dat niet? Automatisch aangesloten bij Hulpkas voor Ziekte- en
Invaliditeitsverzekering (HZIV)
STELSEL VAN DE ZELFSTANDIGEN
• = Professionals die niet werken in een gezagsrelatie
o Zijn niet verbonden met een werkgever door een arbeidsovereenkomst of
statuut
• Zelfstandigen moeten zelf initiatief nemen om hun sociaal statuut in orde te brengen;
ze moeten zich aansluiten bij een sociaalverzekeringsfonds waaraan ze
driemaandelijks bijdragen betalen
o Pakket van sociale rechten in ruil, minder dan bij werknemers → slechts voor
drie takken van de sociale zekerheid verzekerd
Margaux Foré 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margauxfore. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen