Deze samenvatting bevat eigen notities, informatie uit de slides en voorbeelden die in de klas aangehaald zijn. Ik heb het vak gekregen van Reynout De Bleser in het academiejaar 22-23. De hoofdstukken zijn ook apart te koop.
Contents
1. Het recht en zijn bronnen ................................................................................................................... 4
1.1 Algemeen: Objectief en subjectief recht ....................................................................................... 5
1.2 Privaat en publiek recht (+ gemengde rechtszaken en internationaal recht) ............................... 5
1.3 Materiële bronnen van recht ........................................................................................................ 7
1.4 Formele bronnen van recht ........................................................................................................... 7
1.4.1. De wet ....................................................................................................................................... 7
1.4.2. De rechtspraak......................................................................................................................... 11
1.4.3 De rechtsleer ............................................................................................................................ 11
1.4.4. De algemene rechtsbeginselen ............................................................................................... 11
1.4.5 De gewoonte ............................................................................................................................ 12
1.4.6 De billijkheid ............................................................................................................................. 12
2. Het Burgerlijk Recht .......................................................................................................................... 13
2.1 Familierecht en vermogensrecht ................................................................................................. 13
2.2 Natuurlijke personen en rechtspersonen .................................................................................... 13
2.3 Rechtsfeiten, rechtshandelingen en rechtsgevolgen................................................................... 14
2.4. Personenrecht ............................................................................................................................ 14
2.4.1 Rechtsbekwaamheid en handelsbekwaamheid ....................................................................... 15
2.5. Familierecht ................................................................................................................................ 16
2.5.1 Huwelijk .................................................................................................................................... 16
2.5.2 Echtscheidingen........................................................................................................................ 16
2.5.3 Afstamming .............................................................................................................................. 17
2.5.4 Wettelijke samenwoning .......................................................................................................... 19
2.6 Familiaal vermogensrecht ........................................................................................................... 19
2.6.1 Huwelijksvermogensstelsel ...................................................................................................... 19
2.6.2 Niet-testamentair erfrecht ....................................................................................................... 20
2.6.3 Testament ................................................................................................................................. 21
2.7 Vermogensrecht (verbintenissenrecht en aansprakelijkheidsrecht) ........................................... 22
2.7.1 Verbintenissenrecht.................................................................................................................. 22
2.7.1.1 Rechtshandelingen ................................................................................................................ 22
2.7.1.1.1 Overeenkomsten ................................................................................................................ 23
2.7.1.1.2 De koopovereenkomst ....................................................................................................... 23
2.7.1.1.3 De huurovereenkomst ........................................................................................................ 24
2.7.2 Aansprakelijkheidsrecht (onrechtmatige daad) ....................................................................... 24
, 2.7.2.1 Foutaansprakelijkheid: schade veroorzaakt door eigen fout ................................................ 25
2.7.1.3 Foutloze aansprakelijkheid: schade veroorzaakt door daden van ander .............................. 26
2.7.1.4 Gevallen van foutloze vergoedingsplicht ............................................................................... 27
3. Het gerechtelijk recht ....................................................................................................................... 28
3.1 Fundamentele principes van het ‘recht spreken’ ........................................................................ 28
3.1.1 Beginselen van het burgerlijk procesrecht ............................................................................... 29
3.2 Organisatie van de rechterlijke macht ......................................................................................... 29
3.2.1 Materiële bevoegdheid ............................................................................................................ 30
3.2.2 Territoriale bevoegdheid .......................................................................................................... 30
3.2.3 De bevoegdheden .................................................................................................................... 30
3.3 Verloop van een gerechtelijke procedure.................................................................................... 33
3.3.1 rechtsmiddelen ......................................................................................................................... 34
3.4 bewijsregeling.............................................................................................................................. 35
3.5 Bemiddeling ................................................................................................................................. 35
4. Het strafrecht/Strafprocesrecht ....................................................................................................... 37
4.1 Strafrechtelijk legaliteitsbeginsel................................................................................................. 37
4.2 Soorten misdrijven ...................................................................................................................... 37
4.3 Poging en deelneming ................................................................................................................. 38
4.4 Verzwarende en verzachtende omstandigheden ........................................................................ 38
4.5 Onderzoeksfase ........................................................................................................................... 39
4.6 Rechterlijke organisatie in het strafprocesrecht .......................................................................... 40
4.7 De verdachte, inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde ................................................. 42
4.8 Vonnisfase.................................................................................................................................... 42
4.9 Straftoemeting ............................................................................................................................. 42
4.10 Voorwaardelijke invrijheidstelling ............................................................................................. 43
4.11 Internering ................................................................................................................................. 43
5. Het Belgisch Staatsbestel .................................................................................................................. 44
5.1 De gemeenschappen en de gewesten ......................................................................................... 44
5.2 De wet ......................................................................................................................................... 44
5.2.1 Normenhiërarchie bij de wet in de ruime zin ........................................................................... 44
5.3 De democratische rechtstaat....................................................................................................... 45
5.3.1 De wetgevende macht .............................................................................................................. 45
5.3.2 Uitvoerende macht ................................................................................................................... 46
5.3.3 Rechtelijke macht ..................................................................................................................... 46
5.4 Het Belgisch federalisme ............................................................................................................. 48
5.5 De gemeenten en provincies (minder belangrijk) ....................................................................... 49
,6. Het internationaal recht ................................................................................................................... 50
6.1 De Europese Unie ........................................................................................................................ 50
6.2 De instanties van de Europese unie ............................................................................................ 51
6.3 De Raad van Europe .................................................................................................................... 53
6.4 De Verenigde Naties (1945) ......................................................................................................... 54
6.5 het internationaal Strafhof .......................................................................................................... 55
7. Het ondernemingsrecht .................................................................................................................... 57
7.1 Het begrip ondernemingsrecht ................................................................................................... 57
7.2 Voorwaarden ............................................................................................................................... 58
7.3 Basisbegrippen ............................................................................................................................ 58
7.4 Vennootschapsrecht .................................................................................................................... 59
7.4.1 Verenigingen & stichtingen ...................................................................................................... 59
7.4.2 Een vennootschap .................................................................................................................... 60
De Besloten Vennootschap ............................................................................................................... 60
De naamloze vennootschap .............................................................................................................. 63
De coöperatieve vennootschap ......................................................................................................... 63
De maatschap .................................................................................................................................... 63
7.5 Economisch recht ........................................................................................................................ 64
, 1. Het recht en zijn bronnen
Recht is het geheel van bindende regels dat de samenleving ordent en in stand houdt door
afdwingbaarheid via het staatsapparaat
➔ Staatsapparaat = uitvoerende organen van de staat
Recht moet de samenleving ordenen en in stand houden:
Het recht bekrachtigt bestaande toestanden
➔ facebook (GDPR; cookies), drones (nieuwe regels want geen bemanning)
Het recht schept ook nieuwe toestanden
➔ Hernieuwbare energie (nieuwe regels)
Recht vereist gezag:
Naleven van het recht
• Afdwingbaarheid door sanctie
• Taak van de rechterlijke macht
• Vandaag ook via bemiddeling
Recht kan onderscheiden worden van andere normensystemen:
Godsdienst:
Scheiding kerk en staat: iedereen mag eigen keuze maken in wat ze geloven, niet verbonden aan staat
➔ België, maar in elk land anders
Sharia wetgeving: de wetten zijn de wetten van god
➔ Afghanistan (taliban)
Moraal: Zelf weten wat goed of slecht is
Beleefdheid
Recht is context-, tijds-, en plaatsgebonden:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kobevandervelde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.