Samenvatting
Samenvatting juridische basisvorming
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
samenvatting van de juridische basisvorming, jaar 1 kmo management
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Juridische basisvormingLES 1: INLEIDING
RECHT:
Wat? Geheel van regels (regels die verbieden, verplichten en mogelijkheden geven
(huwelijkscontract))
Waarom? Ordenen maatschappij ander complete chaos
Wat als? Niet naleving wordt gesanctioneerd door de rechtbank
Opgelegd door? De maatschappij via haar vertegenwoordigers (zitten in parlement + hebben
wij gekozen)
Rechtssubject = persoon of groep die juridische rechten en plichten hebben
- Natuurlijke personen (persoon zelf)
- Rechtspersonen (groepen)
Rechtsobject = voorwerp waarover rechtssubjecten hun subjectieve rechten kunnen
uitoefenen
- Voorwerpen
- Dieren hebben wel gevoelsvermogen (moeten eten, liefde krijgen,…)
regels blijven hetzelfde voor deze 2
ONDERVERDELING VAN HET RECHT:
Naar inhoud:
Privaatrecht: regelt de verhoudingen tussen burgers onderling (huurcontracten,
…)
Publiekrecht: regelt de verhoudingen tussen burgers en de overheid (huis
bouwen,…)
Via territorium:
Nationaal recht: rechtsregels uitgevaardigd door nationale politieke instellingen
+ van toepassing binnen België
Grensoverschrijdend recht: rechtsregels uitgevaardigd door supranationale
politieke instellingen, verdragen tussen België en andere landen, rechtsregels die
bepalen welk nationaal privaatrecht van toepassing is
Rechts takken:
RECHTSFEITEN
= elk feit waaraan het objectief recht rechtsgevolgen koppelt.
Vb. overlijden erfenis
RECHTSHANDELINGEN
= elke handeling die bewust wordt gesteld om de rechtgevolgen te bereiken die net objectief
recht aan die handeling verbonden heeft
Vb. niet getrouwd kind erkenning door vader (moet naar stad gaan)
,BRONNEN VAN HET RECHT:
Regels worden teruggevonden in de wetgeving belangrijkste bron
Ook in de rechtsspraak beslissingen van rechtbanken en hoven, toepassen en interpreteren
van een wet, enkel bindend tussen partijen
rechtsleer wetenschappelijke juridische publicaties
Wetgeving
Internationale verdragen en beslissingen van supranationale instellingen
o Belangrijk: het recht van de EU
o Richtlijnen
o Verordeningen
o Beschikkingen
- Internationale verdragen tussen twee staten
- Grondwet
o De meest fundamentele Belgische wet
o Omvat fundamentele rechten en vrijheden
o Inrichting van:
Wetgevende macht: maakt wetten en controleert uitvoerende macht
Uitvoerende macht: past deze wetten toe
Rechterlijke macht: beslecht geschillen
o Bijzondere procedure tot wijziging
- Wet in strikte zin
o Door Parlement = Kamer van Volksvertegenwoordigers+ Senaat
o Federaal = over gans België
o Publicatie in Belgisch Staatsblad
o In werking 10 dagen na publicatie of op vastgestelde datum
- Decreten:
o Rechtsregels op regionaal niveau
o Door parlementen van de gemeenschappen en gewesten
o Brussels Hoofdstedelijk Gewest:
ordonnanties
- Koninklijk besluit
o Besluiten genomen door de Koning
o Praktijk: ministers
o Voor uitvoering van wetten
o = federale niveau
- Besluiten van gemeenschaps- en
gewestregeringen
o Besluiten genomen door de
gemeenschaps- en
gewestregeringen
o Voor uitvoering van decreten/ordonnanties
o = regionaal niveau
LES 2 : DE BELGISCHE STAAT
KENMERKEN VAN DE BELGISCHE STAAT
- Rechtstaat
o Ontstaan
o Kenmerken
Burgers niet onderworpen aan willekeurige regels
Fundamentele rechten en vrijheden
Onafhankelijke rechtbanken
o Evolueren we naar een wetstaat?
Regels die onze vrijheid beperken
, Maar wel: genieten van goedkoop onderwijs, sociale zekerheid
WAT ZIJN DE FUNDAMENTELE PRICIPES IN EEN RECHTSTAAT:
1. Machthebbers moeten de regels respecteren en ze kunnen niet zomaar
verandert worden
2. Iedereen is gelijk voor de wet (geen discriminatie)
- Democratie
o Deelname aan het staatbestuur
o Representatieve democratie: wij kiezen volksvertegenwoordigers
Directe VK en Zwitserland
o Stemrecht/opkomstplicht
GEEN STEMPLICHT
Opkomstplicht voor gemeenteraadsverkiezingen gaat verdwijnen
Vrouwen mogen pas stemmen sinds 1947, 20 jaar later dan mannen
SCHEIDING DER MACHTEN
- Ontstaan: Montesquieu 1948 rechtstaat kwam op gang
o L’esprit de loi weerstand bieden tegen macht van 1 person
o Macht wordt steeds misbruikt macht nodig om misbruik tegen te gaan
o Autoritair regime = tegengestelde (vb Erdogan in Turkije)
- WELKE MACHTEN KENNEN WE:
1. WETGEVENDE (parlement)
2. RECHTERLIJKE (rechtbanken)
3. UITVOERENDE (regering = ministers + premier)
4. pers/sociale media (grote impact, uitgebreid, ze hebben bepaalde macht en worden
een tegenmacht,..) algemeen aanvaard als vierde is daar wel voldoende
tegenmacht ? geen tegenmacht tegen sociale media : fake news,… geen controle
scheiding der machten : iedereen controleert elkaar
- Rechters onder druk zetten mag niet
- Onderzoekscomité mag nooit zoeken achter de slechtheid van iemand.
- ….
- Scheiding der machten in België
o Niet altijd even strikt gescheiden
o Wij gaan parlementsleden kiezen (uit politieke partij)
o Ministers kiezen we niet rechtstreeks (uit zelfde politieke partij)
MAG DE MINISTER VAN JUSTITIE ZICH MENGEN MET EEN RECHTSZAAK
Neen, mag zelf geen rechter spelen (minister behoort tot uitvoerende macht, rechter
hoort tot rechterlijke macht mogen niet vermengd worden
Federale staat:
- Van eenheidsstaat naar federale staat:
o Eenheidsstaat was nodig voor centraal gezag
o Steeds meer nood aan opsplitsingen door verschillende taal/cultuur
Federale staat werd nodig
Nu stellen we federale staat terug in vraag ingewikkeld
WELKE NIVEAUS IN BELGIE
1. gemeenschappen: taal, gezondheid, onderwijs (Duitstalige, Franstalige, (Brussel bij
Vlaams en frans) Vlaamse)
2. gewesten: economie, huisvesting, milieu (Waals, Vlaams, Brussels hoofdstedelijk)
3. federaal: defensie, sociale zekerheid, justitie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elletierens1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50064 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen