Samenwerken binnen onderwijs
Examen (tijdens periode 1, open boek, 15/20) én opdracht (OC 5 of 6, 5/20)
Lesplan
o HC 1 – algemeen kader onderwijs
o HC 2 – buitengewoon onderwijs
o HC 3 – CLB en externe diensten
o OC 1 – integratie HC 1, 2 en 3
o HC 4 – rol van de logopedist (evolutie)
o OC 2 – integratie HC 1, 2 en 3
o OC 3 – toelichting opdracht en co-teaching
o HC 5 – ondersteuningsnetwerk - leersteuncentra
o OC 4 - concrete voorbeelden en tools
o HC 6 – integratie
o OC 5 en 6 – presentatie opdracht, reflectie en vragen
1 HC1 Het onderwijslandschap in Vlaanderen
(beperkt tot Vlaanderen, niet Wallonië)
o Erkende scholen volgen het leerplan (verplicht)
o Gesubsidieerd door de Vlaamse overheid
o Per onderwijsniveau
• Basis (kleuter en lager) en secundair
• Hoger onderwijs (hogescholen en universiteiten)
• Volwassenenonderwijs
• Deeltijds kunstonderwijs (academies)
o Andere diensten
• CLB – Centrum voor LeerlingBegeleiding (cf. HC 3)
• PBD - pedagogische begeleidingsdienst (aan een school verbonden)
• (ondersteuningsnetwerken) leersteuncentra (cf. HC 5)
• Inspectie
Verzuiling in het onderwijs
o Officieel en vrij onderwijs
• Officieel onderwijs georganiseerd door overheid, provincies of steden en gemeenten.
Bieden alle erkende godsdiensten of zedenleer aan. Vb gemeenteschool
• Vrij onderwijs wordt niet door overheid opgericht. Vb. confessionele scholen
(katholieke scholen (enkel Godsdienst aanbieden), joodse scholen, protestantse
scholen…) en niet-confessionele scholen (niet Katholiek)
o 3 onderwijsnetten met elk 1 of meerdere onderwijskoepels
• Gemeenschapsonderwijs GO! van de Vlaamse Gemeenschap
• Gesubsidieerd officieel onderwijs, koepels OVSG (onderwijs van steden en gemeenten)
en POV (provinciaal onderwijs)
• Gesubsidieerd vrij onderwijs, vb. koepel Katholiek Onderwijs Vlaanderen, federatie
Steinerscholen, FOPEM…
1
, o Onderwijskoepels ondersteunen en vertegenwoordigen schoolbesturen Niet alle scholen zijn
bij een koepel aangesloten
Kritiek op veranderingen (leerplannen) in het onderwijs
Koepels hebben grotere stem omdat meerdere scholen hieronder vallen. Niet verplicht om hierbij
aangesloten te zijn (meeste scholen wel aangesloten), hier moet je wel geld aan geven. Indien niet bij
een koepel heb je geen stem in debatten.
PBD – Pedagogische Begeleidingsdienst
o Ondersteunen onderwijsinstellingen, CLB’s en (ondersteuningsnetwerken)/leersteuncentra
o Versterken van het beleid van de school
o Bevorderen van de professionalisering van het onderwijspersoneel.
- Aanbodgestuurd vb. verdere vorming in een leergebied of thema vb. ICT-gebruik,
diversiteit, evalueren…
- Vraaggestuurd over pedagogisch-didactisch handelen vb. didactische ondersteuning
in een vak/leergebied, klasdifferentiatie…, op vraag van de school
o Een school is niet verplicht om met PBD te werken, kan ook met een andere externe dienst
samenwerken
Gewoon onderwijs - Buitengewoon onderwijs BuBaO, BuSO
o Structuur basisonderwijs: instapklas kleuters (2,5-3j) + drie kleuterjaren. Lagere school met 6
leerjaren. Soms niveaugroepen.
o Structuur secundair onderwijs (dia 15): 6 jaren telkens per 2 gegroepeerd in een graad. Een
brede 1ste graad met A-stroom en B-stroom, 2de graad met 3 finaliteiten (zie
taartdiagrammen), in afbouw 3de graad ASO, TSO, KSO, BSO. In de 3de graad evt. 7de jaar BSO,
Se-n-Se in TSO en KSO
o Structuur hoger onderwijs: hogescholen en universiteiten
Grote hervorming
3 Finaliteiten: Finaliteit: Doorstroom
Finaliteit: arbeidsmarkt en
doostroom (dubbel) Finaliteit: Arbeidsmarkt
1. Doorstroom finaliteit: lln klaarmaken om door te stromen
naar hoger onderwijs
2. Dubbele finaliteit: arbeidsmarkt en doorstroomfinaliteit
3. Finaliteit arbeidsmarkt: lln klaarmaken voor de
arbeidsmarkt
AV = algemene vorming
TV/KV = technische vorming en kunstgerichte vorming
Huidige organisatie onderwijs PV = praktische vorming
o Leerling met getuigschrift basisonderwijs moet starten
in 1A (!uitzonderingen toegelaten)
o Leerlingen die wél een getuigschrift basisonderwijs
behaalden, kunnen toch toegelaten worden tot het 1ste
leerjaar B. In dat geval is een gunstige beslissing van de
toelatingsklassenraad, een gunstig advies van het CLB,
en het akkoord van de ouders nodig.
o Zonder getuigschrift (getuigschrift met enkel de
behaalde doelen) start je in 1B
, Nieuwe structuur binnen SO (let op – aanpassingen!) – modernisering van het secundair onderwijs
https://www.onderwijskiezer.be/v2/secundair/sec_modernisering.php
1.1 Organisatie op scholen
Schoolteam gewoon onderwijs
o Afhankelijk van de grootte van de school: puntenenveloppe
o Directie: 1 of meerdere vb. per campus, per graad…
o Basisschool: klasleerkrachten
o Secundaire school: vakleerkrachten
o Bijzondere leermeesters vb. turnleerkracht, zedenleer, katholieke godsdienst, islam…
o Interne leerlingbegeleider en/of zorgcoördinator, zorgteam
o OKAN-klassen https://www.vlaanderen.be/onderwijs-en-vorming/ondersteuning-voor-
leerlingen/onderwijs-voor-leerlingen-met-specifieke-noden/onthaalonderwijs-voor-
anderstalige-kinderen-okan
o ICT-coördinator (vaak per scholengroep)
o Secretariaat, onderhoud…
Schoolteam buitengewoon onderwijs
o Idem gewoon onderwijs
o Extra ambten – zie HC 2 – buitengewoon onderwijs
1.2 MDO en klassenraad
o Multidisciplinair overleg tussen verschillende partijen betrokken bij het kind
o Kan verschillen van kind tot kind
o Mogelijke aanwezigen: klasleerkracht, zorgteam van de school, directie, CLB-contactpersoon,
leerondersteuner. Soms worden ouders of externen (logopedisten!) ook betrokken
o Op vaste tijdstippen of op vraag
o Verschillende benamingen!
Klassenraad basisonderwijs
Team van personeelsleden dat onder leiding van de directeur verantwoordelijk is voor de begeleiding
van en het onderwijs aan een leerlingengroep of een individuele leerling.
o Beslist over een aantal zaken, zoals:
• Toekennen van het getuigschrift basisonderwijs
• Vrijstelling voor leerlingen met een handicap
• Toelating van 6-jarige kinderen die naar het gewoon lager onderwijs overgaan zonder
dat zij het schooljaar ervoor voldoende aanwezig waren in de kleuterklas, en toelating
van 5-jarigen tot het gewoon lager onderwijs
o Advies over een aantal zaken, zoals:
• Aan ouders: over de beslissing om het kind nog een jaar langer in het kleuteronderwijs
te laten doorbrengen (de ouders nemen de uiteindelijke beslissing)
• Aan het schoolbestuur: bij tijdelijke en definitieve uitsluiting van een leerling
o Bijeenkomst van leerkrachten
o Verschillende soorten klassenraden, elk met een eigen functie en benaming (informatief)
- Toelatingsklassenraad
- Begeleidende klassenraad
3
, - Delibererende klassenraad
2 HC2 Van M-decreet naar decreet leersteun
o Maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (maart 2014)
o Geeft aan hoe Vlaamse scholen moeten omgaan met leerlingen die door een beperking de
lessen in een gewone school niet zomaar kunnen volgen
o Inclusief onderwijs is nu de eerste optie (VN-verdrag van 2006!)
o Doel om meer leerlingen in het gewoon onderwijs school te laten lopen, minder leerlingen
naar scholen buitengewoon onderwijs verwijzen
o Een school bouwt een zorgcontinuüm uit en gaat samen met de leraar of leraren, de ouders
en het CLB na welke redelijke aanpassingen of maatregelen een leerling met specifieke
onderwijsbehoeften nodig heeft om de lessen te kunnen volgen (cf. HC 5)
o Een leerling met specifieke onderwijsbehoeften heeft dus het recht om in te schrijven in een
gewone school
(Heeft niets met Ben Weyts te maken, is een VN verdrag)
De leerling kan in een gewone school:
o Het gemeenschappelijk curriculum volgen
(als hij voldoet aan de toelatingsvoorwaarden voor het gewoon onderwijs en een
gemotiveerd verslag of GC-verslag heeft) GC = gewoon curriculum
o Een individueel aangepast curriculum (IAC) volgen
(als hij een verslag of IAC-verslag voor toegang tot buitengewoon onderwijs heeft)
In de gewone scholen is er collegiale ondersteuning door leraren en paramedisch personeel
= opstart van de ondersteuningsnetwerken – huidige leersteuncentra (afbouw Gon)
Het M-decreet was van kracht tot 1 september 2023 – vanaf dit schooljaar decreet leersteun
Decreet leersteun
o Vanaf schooljaar 2023-2024
o De Vlaamse Regering vervangt M-decreet voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften
door het decreet leersteun
o Een nieuw model voor ondersteuning van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften in
het gewoon onderwijs: het leersteunmodel.
o Het decreet leersteun en het leersteunmodel is vanaf 1 september 2023 gefaseerd van start
gegaan.
Doelstelling decreet leersteun
o Zorgen dat alle leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen met een maximale leerwinst
