Samenvatting
samenvatting bestuurskunde
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Dit document is een volledige samenvatting van wat gekend moet zijn voor het vak bestuurskunde. Het zijn de slides + notities.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 98 pagina's
Voorbeeld 4 van de 98 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BESTUURSKUNDEINHOUDSOPGAVE
Les 1: overheid en maatschappij ...................................................................................................................... 6
1.Overheid in de maatschappij ............................................................................................................................ 6
De sfeer van de gemeenschappen (liefde & loyaliteit – je voelt verplichting t.o.v. anderen) ........................ 7
De sfeer van de staat (dwang & stem) ............................................................................................................ 7
De sfeer van de markt (ruil & exit) .................................................................................................................. 7
De sfeer van de civil society (zorg willen dragen & vertrouwen) .................................................................... 8
De staat en de andere sferen .......................................................................................................................... 8
Onderscheid tussen publiek en privaat/ non profit en profit/ formeel en informeel .................................... 9
Tijd en ruimte: de context maakt en verklaart verschil ................................................................................ 10
2.Wat is een staat? ........................................................................................................................................... 11
Toepassing tijdens les: waarom viel Afghanistan zo snel? ............................................................................ 12
3.Wat is een democratische rechtsstaat ........................................................................................................... 12
Nu gaan we dieper in op de 3 poten van de democratische rechtstaat: Parlementaire democratie ........... 13
De rechtstaat ................................................................................................................................................. 14
Bureaucratie .................................................................................................................................................. 14
4.Manieren waarop die democratische rechtsstaat onder druk kan komen te staan ...................................... 14
Les 2: goed bestuur ........................................................................................................................................ 16
Normatieve kaders ............................................................................................................................................ 16
Efficiënte en effectiviteit.................................................................................................................................... 17
Open en integer ................................................................................................................................................. 19
Veerkrachtig bestuur ......................................................................................................................................... 21
De spanningen tussen waarden en domeinen .................................................................................................. 22
les 3: publiek en privaat ................................................................................................................................. 23
Invloedsferen, goederen en diensten en organisaties ....................................................................................... 23
Invloedsferen ................................................................................................................................................ 24
Publiek en private goederen ......................................................................................................................... 25
Publiek en private organisaties ..................................................................................................................... 26
Waarom welke vorm? ....................................................................................................................................... 29
AARD VAN DE TAAK....................................................................................................................................... 29
PADAFHANKELIJKHEID .................................................................................................................................. 30
Waarom is dit onderscheid nu belangrijk? ........................................................................................................ 30
Publieke en private verbindingen ...................................................................................................................... 30
les 4: een historische schets ........................................................................................................................... 31
1
, 1800 tot 1870: de nachtwakerstaat .................................................................................................................. 31
1870-1919: infrastructuurstaat ......................................................................................................................... 32
1919-1973: Welvaartstaat ................................................................................................................................ 33
1973-2000: de ondernemende staat ................................................................................................................. 35
2000 -.... : de netwerkstaat (recente trends) ..................................................................................................... 36
Les 5: van bureaucratie naar new public governance ..................................................................................... 38
3 (4) modellen ................................................................................................................................................... 38
Bureaucratie ...................................................................................................................................................... 38
New public management .................................................................................................................................. 41
Post new public management/ New public governance ................................................................................... 42
Samenvattend ................................................................................................................................................... 43
Les 6: de federale overheid ............................................................................................................................ 44
Bevoegdheden en kenmerken ........................................................................................................................... 44
Politiek bestuurlijke Instellingen van de federale overheid ............................................................................... 44
Wetgevende macht ....................................................................................................................................... 44
Uitvoerde macht ........................................................................................................................................... 45
Aanleunende instellingen.............................................................................................................................. 45
Administratieve instellingen van de federale overheid ..................................................................................... 46
De federale en de programmatorische overheidsdiensten .......................................................................... 46
Federale wetenschappelijke instellingen ...................................................................................................... 48
De openbare instellingen van de sociale zekerheid ...................................................................................... 48
Overheidsbedrijven............................................................................................................................................ 49
Leger.................................................................................................................................................................. 49
De federale politie ............................................................................................................................................. 49
Justitie ............................................................................................................................................................... 49
Personeel, Financiën + begroting ...................................................................................................................... 54
Oorsprong van de inkomsten van de Federale Overheid ............................................................................. 54
Verdeling inkomsten van de Federale overheid ........................................................................................... 54
Les 7: de vlaamse overheid ............................................................................................................................ 56
(Vlaanderen in de) staatshervormingen ............................................................................................................ 56
Bevoegdheden van de Vlaamse overheid .......................................................................................................... 56
Bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap (=bevoegdheden van de gemeenschappen) ...................... 57
Bevoegdheden van de gewesten .................................................................................................................. 57
Geen evident onderscheid in praktijk ........................................................................................................... 57
Politiek bestuurlijke instellingen ........................................................................................................................ 58
Financiën, de Vlaamse financiële middelen ...................................................................................................... 58
Administratieve instellingen .............................................................................................................................. 59
Beleidsdomeinen........................................................................................................................................... 60
2
, Departementen ............................................................................................................................................. 60
Agentschappen ............................................................................................................................................. 60
De beleidsraad .............................................................................................................................................. 61
Managementcomité ...................................................................................................................................... 62
Het adviesstelsel en de strategische adviesraden ........................................................................................ 62
Les 8: de lokale besturen ................................................................................................................................ 63
Staatshervormingen .......................................................................................................................................... 63
Lokale besturen in België................................................................................................................................... 63
Aantal soorten lokale besturen ......................................................................................................................... 63
Verschillen tussen de gewesten .................................................................................................................... 63
Fusies............................................................................................................................................................. 64
Regiovorming: subregionale clusters van gemeenten ...................................................................................... 65
Eerstelijnzones .............................................................................................................................................. 65
Woonregio’s .................................................................................................................................................. 66
Ruimtelijke zondering voor de gezondheid en welzijnsorganisaties ............................................................ 66
Vervoersregio’s ............................................................................................................................................. 66
Politiezones ................................................................................................................................................... 66
Hulpverleningszones/brandweerzones ......................................................................................................... 67
Hoe kunnen we dit alles nu rationaliseren en organiseren? ............................................................................. 67
Lokale autonomie VS centraal toezicht ............................................................................................................. 69
Autonomie en medebewind ......................................................................................................................... 69
Toezicht ......................................................................................................................................................... 69
Audit door audit Vlaanderen ......................................................................................................................... 70
Lokale inkomsten en uitgaven ...................................................................................................................... 70
De provinciale besturen en de provinciale autonomie ................................................................................. 71
Politieke organisatie van de Vlaams lokale besturen ........................................................................................ 71
Verkozen raden ............................................................................................................................................. 71
Uitvoerende macht ....................................................................................................................................... 71
Administratieve organisatie van de Vlaamse lokale besturen .......................................................................... 72
New public management op lokaal niveau ................................................................................................... 72
Andere lokale actoren ....................................................................................................................................... 72
OCMW (openbare centra voor maatschappelijk welzijn) ............................................................................. 72
decentralisatiedebat ......................................................................................................................................... 73
Les 9: regulering en beleidsinstrumentatie..................................................................................................... 74
De instrumenten van de overheid ..................................................................................................................... 74
Toepassing op de pandemie: hoe kan de overheid zoveel mogelijk mensen vaccineren? ........................... 74
Nudges .............................................................................................................................................................. 74
Dode huisdieren begraven – mag dat? ............................................................................................................. 75
Regelgeving ....................................................................................................................................................... 75
Definitie ......................................................................................................................................................... 75
Waarom werken regels? ................................................................................................................................... 76
3
, Waarom reguleren ............................................................................................................................................ 76
1. De economische motieven die tot doel hebben de markt zuiver te houden............................................ 76
2. Public interest motieven die een breed algemeen belang tot doel hebben. ............................................ 77
Wie reguleert..................................................................................................................................................... 77
Hoe reguleren .................................................................................................................................................... 78
H13-Deel 2 les 9: regulerende staat .................................................................................................................. 79
Liberalisering en privatisering ........................................................................................................................... 79
Regulerende agentschappen......................................................................................................................... 80
Handhaving ....................................................................................................................................................... 80
Vormen van handhaving ............................................................................................................................... 80
Les 10: Politiek ambtelijke verhoudingen ....................................................................................................... 82
Dichotomie (dichotome onderscheid tussen politiek en administratie) ............................................................ 82
Wilson ........................................................................................................................................................... 82
Weber............................................................................................................................................................ 82
Complexere modellen ........................................................................................................................................ 84
Het dichotomy-duality model van Svara ....................................................................................................... 84
Interactiemodellen van Peters (niet kennen voor examen) ......................................................................... 85
Invloed van context ........................................................................................................................................... 86
1. Impact van electorale cyclus en electoraal systeem. ................................................................................ 86
2. Impact van de setting/de context van het beleid ..................................................................................... 86
3. impact van bestuursniveau en schaal ....................................................................................................... 86
4. Impact van frontlijnambtenaren ............................................................................................................... 87
5. Impact van beroepsbeelden ...................................................................................................................... 87
België ................................................................................................................................................................. 87
Hoe wordt men ambtenaar? ......................................................................................................................... 87
Politieke benoemingen ................................................................................................................................. 88
Kabinetten ..................................................................................................................................................... 88
Les 11: bestuur en maatschappelijk middenveld ............................................................................................ 90
Vertrouwen en legitimiteit ................................................................................................................................ 90
Rollen: klant, opponent, participant ................................................................................................................. 91
K L A N T E N R O l .......................................................................................................................................... 91
Openbaar onderzoek en bezwaarschriften ................................................................................................... 92
Openbaarheid van bestuur ........................................................................................................................... 92
Participant ..................................................................................................................................................... 92
Burgermaatschappij .......................................................................................................................................... 93
Participatievormen ............................................................................................................................................ 93
Individueel en coöperatie ............................................................................................................................. 94
Coöperatie en georganiseerd ........................................................................................................................ 94
Georganiseerd en conflict ............................................................................................................................. 95
Conflict en individueel ................................................................................................................................... 95
Individueel + mengeling van coöperatie en conflict ..................................................................................... 95
Waarom is participatie belangrijk? ................................................................................................................... 95
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danielboonen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen