Projectontwikkeling
Hoofdstuk 1: Ruimtelijke Ordening
1. Overzincht van de wetgeving
1.1 Verleden
1.1.1 Inleidining
- België was een land zonder echt stedenbouwkundig beleid
- 1830: België is onafhankelijk geworden van Nederland
- Door bijna 130j bijna geen beleid te voeren => dicht bij onbewoonbaarheid in 1960 (van 1830 tot
1962)
- Grond was een consumptiegoed, de eigenaar kon er vrij over beschikken (en winst uit maken)
1.1.2 De periode van 1830 tot 1962
1962: jaartal onthouden
- Weinig tot geen gecoördineerd stedenbouwkundig beleid
- Tussen 1830 en 1946
Besluitwet van 1946 (stelde opmaak van gemeentelijke plannen van aanleg en een
vergunningenbeleid voorop)
- VK: reeds tijdens WOII een commissie R.O. voor wederopbouw die stelde voorop: geen lintbebouwing
- Duitse bezetter verplichte ook BE en NL om reeds tijdens de oorlog plannen op te maken voor
wederopbouw!
NL: Johan Ringers: zat echter ook in het geheime verzet tegen de bezetter
BE: Raphael Verwilghen: bekwaam stedenbouwkundige, maar danste iets te enthousiast naar de
Duitse pijpen
De plannen van Verwilghen werden niet uitgevoerd
- BE was minder getroffen door de oorlog dan buurlanden (dus weinig Marschallhulp)
Toch nood aan minimum 250.000 nieuwe woningen!
- Ideologische spanningen tussen CVP en BSP >> pas in 1948 nieuw woonbeleid
- 3 Grote wetten bepalen vanaf 1948 het huisvestingsbeleid:
1. Wet van Taeye (1948) !!!
- Bevorderen privé-initiatief in de woningbouw via premies
- Groot succes: eerste 5j naar 100.000 nieuwe woningen
- CVP
Bijna allemaal op het platteland (en in linten)
Ontstaan van versnippering
- Verantwoordelijk voor de “baksteen in de maag”
2. Wet Brunfaut (1949)
- Stimuleren sociale huurwoningen en sociale woonwijken
- Als tegengewicht tov Wet De Taeye
- Socialist
3. Wet op de krotopruiming (1953) (minder belangrijk)
- Sanering van krotten
- Sociale woningen in de plaats
Pagina 1 van 63
,Eind de jaren 50 werden een aantal problemen steeds duidelijker
Aanzet tot de wet op de stedenbouw van 1962
We zijn wereldkampioen in de lintbebouwing -> slecht voor energie, landbouw…
Problemen:
- Gezinsverdunning + welvaartsstijging -> groeiende vraag naar ruimte
- Toegenomen mobiliteit (baanwinkels, met de auto naar werk = files)
- Lintbebouwing
Gevolgen:
- Uitgebreide infrastructuur en onderbezette voorzieningen (duur)
- Natuurlijke en landschappelijke elementen
- Slechts 2 à 3 procent in België is beschermd natuurgebied
1.1.3 De periode van 1962 tot 1999
- Als reactie op de naoorlogse verkavelingswoede: Wet van 29 maart 1962
- Voluit: Wet houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening en van de stedenbouw
- Stimuleerde door het aanbieden van verkavelingsvergunningen nog meer de versnippering
- In de volksmond: “de wet op de stedenbouw”:
Grondbeginselen:
- De R.O. moet onder toezicht van het rijk gebeuren (plannen van aanleg en bouwvergunningen)
- De gemeenten maken hun plannen van aanleg, het rijk maakt de gewestplannen
- De R.O. is een zaak van de gemeenschap (samenwerking besturen en particulieren)
- Onteigening voor het algemeen nut is mogelijk (er zijn vergoedingen voorzien)
- Gemeenten: bouwverordeningen; het rijk: landelijke verordeningen
- Gemeenten geven bouw- en verkavelingsvergunningen af
- 1980: regionalisering van de Belgische staat => R.O. wordt een gewestelijk bevoegdheid
Wij gaan enkel dieper in de wetgeving in het Vlaams Gewest
Decreet = Vlaamse wet
- Door deze federalisering => aanpassing van de wetgeving in 1996
Twee nieuwe decreten: - Planningsdecreet: aanzet tot structuurplanning en RSV
- Coördinatiedecreet: update stedenbouwwet van 1962
1.1.4 Periode van 1999 tot 2009+
Decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening
Zorgt - voor een volledige metamorfose van de ruimtelijke ordening
- Planning gebeurt voortaan op drie bestuursniveaus (gewest – provincie – gemeente)
- Er komen aparte ambtenaren voor ruimtelijke ordening
- Er komen nieuwe adviescommissies
- Er komt een nieuw planningssysteem (met structuurplannen en uitvoeringsplannen)
- Gemeenten krijgen meer autonomie bij het vergunnen
- Positief: Staat dicht bij haar burgers, kent haar gemeente het best
- Negatief: Staat dicht bij haar burgers, durft niet juiste beslissingen nemen
- Het handhavingssysteem wordt gemoderniseerd
Pagina 2 van 63
,Dit decreet is dus bepalend voor de hedendaagse werking van de ruimtelijke ordening in Vlaanderen en bevat
o.a. volgende grondbeginselen:
1. Planning:
- Opmaken ruimtelijke structuurplannen op 3 niveaus (gewest – provincie – gemeente)
- Bindend gedeelte (waartoe de gemeente zich verbindt, wat ze MOETEN uitvoeren)
- Richtinggevend gedeelte (waar wil het beleid naartoe?)
- Informatief gedeelte (hoeveel mannen vrouwen, het inkomen…)
- Opmaken ruimtelijke uitvoeringsplannen op 3 niveaus (RUP’s)
- (Opmaken stedenbouwkundige verordeningen op 3 niveaus)
- (Opmaken nieuw grondbeleidsplan)
- (Opmaak rooilijnplannen)
- (Inrichten herverkaveling en/of ruilverkaveling)
- (Bepalen planbaten en planschaden)
Zowel het plannenregister als het vergunningenregister zijn bestuur documenten
>> burgers kunnen het inzien of tegen vergoeding een uittreksel opvragen
2. Vergunningenbeleid:
- Opmaken van plannenregister en vergunningenregister
Plannenregister: inventaris van alle plannen die aanwezig zijn binnen een gemeente
- Een lijst met gegevens van al deze plannen
- De plannen zelf
Vergunningenregister: inventaris van alle verleende vergunningen sinds 1962 (+kaart)
- Alle stedenbouwkundige attesten vanaf 1 mei 1999
- Alle stedenbouwkundige vergunningen en de identiteit van de aanvrager
- Alle verkavelingsvergunningen en de identiteit van de aanvrager
- Alle bouwmisdrijven met betrekking tot inbreuken van de ruimtelijke ordening
- Alle planologische attesten
3. ONTVOOGDING (NU NIET MEER NODIG)
- Gemeenten die voldeden aan deze vijf voorwaarden: volledig autonoom (sinds 1 mei 2005)
- Goedgekeurd gemeentelijk structuurplan
- Stedenbouwkundige ambtenaar
- Plannenregister
- Vergunningenregister
- Register van onbebouwde percelen
Gemeenten die niet voldeden: verloren volledige autonomie (provincie)
- Op 1 mei 2005 voldeden er véél gemeenten niet: uitstel tot 1 mei 2007
Verantwoordelijkheid bij de provincie leggen
Bv. Nichtje van de burgemeester: burgemeester zegt doe maar, provincie gaat toch
weigeren
- Ook dan voldeden er velen nog niet: subsidieregeling
- Wat was deze “ontvoogding”? Wat veranderde er?
- BPA -> RUP
- Geen bindend advies gemachtigd ambtenaar bij vergunning!
Pagina 3 van 63
, - Termijnen afleveringen vergunning bindend i.p.v. richtinggevend
- Buren (derden) kunnen beroep aantekenen tegen een verkregen vergunning
- Buren: voor- en nadelen
- Voordeel: Bv. geen gigantisch appartement naast je bungalow
- Nadeel: Bv. niemand wil voetbalstadium in zijn buurt, hierdoor kan er nergens 1 gebouwd
worden
1.2 Heden
1.2.1 Periode van 2009 tot heden
Nood aan meer: - Flexibilisering
- Administratieve vereenvoudiging
- Rechtszekerheid
Update van het decreet
Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening VCRO
a. Wijzigingen op vlak van planologie:
- Aangrenzende gemeenten > één gezamenlijke ruimtelijk structuurplan
Vb. 2 aangrenzende gemeentes met 1 natuurgebied en 1 met belangrijk aangrenzende
industriezone => samenwerken over de beslissing wat er met de grond gaat gebeuren
- Adm. Vereenvoudiging voor projecten van gewestelijk belang (afwijken van de regels)
- Rechtszekerheid omtrent “planbaten”
b. Wijzigingen op vlak van vergunningen:
- 3 categorieën: - Vergunningplichtige handelingen
- Meldingsplichtge handelingen
- Vrijgestelde handelingen
- Procedure: - Toevoegen ontvankelijkheidsonderzoek
- Beslissingstermijnen vanaf resultaat voll. en ontv. onderzoek
- Beroepsmogelijkheid belanghebbenden (derden)
2de beroep mogelijk bij de RvVB
- As-built attest = zoals gebouwd attest (zijn de plannen uitgevoerd zoals gepland)
MAAR, in de “Codextrein” (2017): facultatieve wettelijkheidstoets
(i.p.v. mini-regularisatie)
Moet niet meer sinds 2017
c. Handhaving
- Vele wijzigingen i.v.m. herstelvorderingen, boetes, minnelijke schikkingen,....
- Hoge Raad voor het Handhavingsbeleid : verplicht advies bij herstelvordering !
Zonder vergunning wordt er niet meer gebouwd
1.2.2 Codextrein en Instrumentendecreet
2017-2018
- Codextrein:
- “Decreet houdende diverse bepalingen inzake ruimtelijke ordening, milieu en omgeving”
Pagina 4 van 63
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VastgoedMaster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.