Verzekeringsrecht: lesnotities
Inhoudsopgave
0 ALGEMENE INLEIDING................................................................................................................................. 4
0.1 VERZEKERING: WAT IS DAT?................................................................................................................................4
0.2 RISICO EN VERZEKERING.....................................................................................................................................4
0.3 GESCHIEDENIS..................................................................................................................................................5
0.4 TECHNIEK........................................................................................................................................................5
0.5 ECONOMISCHE EN MAATSCHAPPELIJKE ROL............................................................................................................6
0.6 CONTROLE VERZEKERINGSONDERNEMINGEN – EUROPEES VERZEKERINGSRECHT.............................................................6
0.6.1 Vrijheden Verdrag betreffende werking Europese Unie.........................................................................6
0.6.2 Vrijheid van vestiging..............................................................................................................................6
0.6.3 Vrije dienstverrichting.............................................................................................................................6
0.6.4 Europees verzekeringsrecht – andere ontwikkelingen............................................................................7
0.6.5 Europees verzekeringsrecht – mededingingsrecht..................................................................................7
0.7 CONTROLE VERZEKERINGSONDERNEMINGEN – BELGISCH VERZEKERINGSRECHT..............................................................7
0.7.1 Belgisch verzekeringsrecht – toezichtsautoriteiten.................................................................................7
0.7.2 Belgisch verzekeringsrecht – consumentenbescherming........................................................................8
0.8 SOORTEN VERZEKERINGEN..................................................................................................................................8
0.9 TOEPASSELIJK RECHT..........................................................................................................................................8
DEEL 1: GEMEENSCHAPPELIJKE REGELS AAN ALLE VERZEKERINGEN................................................................9
1 DE VERZEKERINGSOVEREENKOMST............................................................................................................. 9
1.1 DEFINITIE........................................................................................................................................................ 9
1.2 WEZENLIJKE BESTANDDELEN................................................................................................................................9
1.2.1 Risico.......................................................................................................................................................9
1.2.2 Verzekerbaar belang.............................................................................................................................10
1.2.3 Premie...................................................................................................................................................10
1.2.4 Verzekeringsprestatie............................................................................................................................11
1.3 PREMIES VS ONDERLINGE VERZEKERING...............................................................................................................12
1.4 WETGEVING...................................................................................................................................................12
2 TOTSTANDKOMING VERZEKERINGSOVEREENKOMST.................................................................................12
2.1 GEMEENRECHTELIJKE BEGINSELEN......................................................................................................................12
2.2 VERZEKERINGSVOORSTEL + AANVRAAG................................................................................................................12
2.3 VOORAF GETEKENDE POLIS................................................................................................................................13
2.4 AANBOD....................................................................................................................................................... 13
2.5 CONTRACT OP AFSTAND...................................................................................................................................13
3 BEWIJS EN INTERPRETATIE........................................................................................................................ 13
4 VERPLICHTINGEN VAN DE VERZEKERINGNEMER........................................................................................14
4.1 JUISTE OPGAVE VAN HET RISICO.........................................................................................................................14
4.2 BETALING VAN DE PREMIE.................................................................................................................................16
4.3 AANGIFTE RISICOVERZWARING IN DE LOOP VAN DE OVEREENKOMST..........................................................................17
4.4 MAATREGELEN TER VOORKOMING VAN HET SCHADEGEVAL EN, BIJ VERWEZENLIJKING VAN HET SCHADEGEVAL, TER BEPERKING
VAN DE NADELIGE GEVOLGEN ERVAN........................................................................................................................18
4.5 MELDING VAN HET SCHADEGEVAL......................................................................................................................19
5 VERPLICHTINGEN VAN DE VERZEKERAAR................................................................................................... 20
5.1 VERZEKERINGSPRESTATIE..................................................................................................................................20
5.2 BEVRIJDINGSGRONDEN.....................................................................................................................................21
6 EINDE VAN DE OVEREENKOMST................................................................................................................ 25
1
, 6.1 DUUR........................................................................................................................................................... 25
6.1.1 Opzegging na schadegeval...................................................................................................................25
6.1.2 Nietigheid en ontbinding.......................................................................................................................26
6.1.3 Insolventie verzekeringnemer...............................................................................................................26
6.2 GESCHILLENREGELING......................................................................................................................................27
6.2.1 Verjaring................................................................................................................................................27
6.2.2 Territoriale bevoegdheid.......................................................................................................................28
6.2.3 Arbitrage...............................................................................................................................................28
6.2.4 Enkele algemene aspecten....................................................................................................................28
7 MEDE-EN HERVERZEKERING...................................................................................................................... 29
DEEL 2: SOORTEN VERZEKERINGEN.............................................................................................................. 30
8 SCHADEVERZEKERINGEN (ZAAK EN AS)...................................................................................................... 30
8.1 VERZEKERBAAR BELANG....................................................................................................................................30
8.2 INDEMNITAIR BEGINSEL....................................................................................................................................30
8.3 INDEPLAATSSTELLING (SUBROGATIE)...................................................................................................................30
8.4 INDEPLAATSSTELLING EN SUBROGATIE: TEGENWERPELIJKE EXCEPTIES.........................................................................31
8.5 OVERVERZEKERING..........................................................................................................................................31
8.6 SAMENLOOP OP PLURALITEIT VAN VERZEKERINGEN................................................................................................32
8.7 ONDERVERZEKERING........................................................................................................................................33
8.8 OVERGANG INGEVOLGE VAN OVERLIJDEN.............................................................................................................34
9 ZAAKVERZEKERINGEN............................................................................................................................... 35
9.1 WAARDEBEPALING..........................................................................................................................................35
9.2 OVERDRACHT ONDER DE LEVENDEN....................................................................................................................35
9.3 ZAKELIJKE SUBROGATIE.....................................................................................................................................35
9.4 VOORRECHT VAN DE VERZEKERAAR.....................................................................................................................36
10 AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERINGEN.................................................................................................... 36
10.1 PRINCIPE.....................................................................................................................................................36
10.2 GEDEKTE SCHADE EN POSTERIORITEITSDEKKING...................................................................................................36
10.3 LEIDING VAN HET GESCHIL...............................................................................................................................38
10.4 SCHADEVERGOEDING.....................................................................................................................................40
10.5 RECHTSTREEKSE VORDERING............................................................................................................................41
10.6 REGRES VERZEKERAAR....................................................................................................................................42
11 PERSOONSVERZEKERINGEN..................................................................................................................... 43
DEEL 3: BIJZONDERE VERZEKERINGEN.......................................................................................................... 45
12 BRANDVERZEKERING............................................................................................................................... 45
12.1 BRANDVERZEKERING-ZAAKVERZEKERING............................................................................................................45
12.1.1 Aard van de brandverzekeringsovereenkomst....................................................................................45
12.1.2 Wetgeving...........................................................................................................................................45
12.1.3 Verzekerde risico’s...............................................................................................................................46
12.1.4 Brand - Verplichte dekkingen (Verz.Wet 2014)...................................................................................47
12.1.5 Facultatieve bijkomende dekkingen....................................................................................................49
12.1.6 Verzekerde personen...........................................................................................................................50
12.1.7 Duur en wijziging van de verzekeringsovereenkomst.........................................................................50
12.1.8 Minimumwaarborgen.........................................................................................................................50
12.2 ASHEIDSVERZEKERING BIJ BRAND.....................................................................................................................55
12.3 VERPLICHTE ASHEIDSVERZEKERING BRAND EN ONTPLOFFING VOOR PUBLIEK TOEGANKELIJKE INRICHTINGEN....................58
12.3.1 Verplichte brandverzekering van publiek toegankelijke inrichtingen.................................................58
13 GEZINSAANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING.............................................................................................62
13.1 AARD VAN DE VERZEKERING EN TOEPASSELIJKE WETGEVING...................................................................................62
13.2 VERZEKERDE RISICO’S.....................................................................................................................................63
13.2.1 Burgerlijke ASheid privéleven (o.m. onrechtmatige daad, burenhinder)............................................63
2
, 13.2.2 Mogelijke bijkomende dekkingen.......................................................................................................64
13.2.3 Uitsluitingen........................................................................................................................................64
13.3 VERZEKERDE PERSONEN..................................................................................................................................67
13.3.1 Verzekeringnemer en samenwonende echtgenoot............................................................................67
13.3.2 Bij verzekeringnemer inwonende personen........................................................................................67
13.3.3 Huispersoneel en gezinshelpers..........................................................................................................67
13.3.4 Bewakers van kinderen en dieren.......................................................................................................68
13.4 OMVANG VERGOEDING..................................................................................................................................68
13.4.1 Algemeen............................................................................................................................................68
13.4.2 Lichamelijke schade............................................................................................................................68
13.4.3 Stoffelijke schade – vrijstelling............................................................................................................68
13.4.4 Reddingskosten...................................................................................................................................69
13.5 ANDERE ASPECTEN........................................................................................................................................69
13.5.1 Leiding geschil.....................................................................................................................................69
13.5.2 Verjaring..............................................................................................................................................69
14 VERPLICHTE ASHEIDSVERZEKERING INZAKE MOTORRIJTUIGEN (WAM)....................................................71
14.1 INLEIDING....................................................................................................................................................71
14.2 AARD VAN DE VERZEKERING............................................................................................................................71
14.3 TOEPASSELIJKE WETGEVING.............................................................................................................................71
14.4 TOEPASSINGSGEBIED......................................................................................................................................71
14.4.1 Motorrijtuig.........................................................................................................................................71
14.4.2 Verzekeringsplicht...............................................................................................................................72
14.5 BEWIJS VERZEKERING.....................................................................................................................................76
14.5.1 Tussen partijen....................................................................................................................................76
14.5.2 Tegenover derden...............................................................................................................................76
14.6 VERZEKERDE RISICO’S.....................................................................................................................................78
14.7 VERZEKERDE PERSONEN..................................................................................................................................80
14.8 DEKKING - OMVANG VERGOEDING....................................................................................................................81
14.9 WERKING VAN DE VERZEKERING.......................................................................................................................83
14.10 PREMIE EN BONUS-MALUS............................................................................................................................85
14.11 OVERDRACHT MOTORRIJTUIG........................................................................................................................86
14.12 GESCHILLEN...............................................................................................................................................86
14.13 GEMEENSCHAPPELIJK WAARBORGFONDS.........................................................................................................86
15 LEVENSVERZEKERINGEN.......................................................................................................................... 87
15.1 DEFINITIE EN TOTSTANDKOMING......................................................................................................................87
15.2 RECHTEN VAN DE VERZEKERINGNEMER..............................................................................................................87
15.3 RECHTEN VAN DE BEGUNSTIGDE.......................................................................................................................88
15.4 SCHULDSALDOVERZEKERING............................................................................................................................88
3
, 0 Algemene inleiding
Studiemateriaal en examen
- 2 boeken
o Ph. COLLE, Algemene beginselen van het Belgische verzekeringsrecht, Antwerpen,
Intersentia, 2022, 300.
o Ph. COLLE, Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten, Antwerpen,
Intersentia, 2022, 423.
o + Essentiële wetboeken Larcier, Verzekeringen, editie 2022
- PRINT wet 4 april 2014 betreffende de verzekeringen
- Documentatie in de loop van de colleges ter beschikking gesteld op Canvas (rechtspraak)
- De presentaties in PPT zijn een leidraad, geen samenvatting, en volstaan NIET als studiemateriaal
- Examen: in principe mondeling (onder voorbehoud van epidemieën en oorlogen)
o Weinig voorbereidingstijd (10 min)
- 2 vragen uit de inleiding mogelijk
o Maritieme verzekeringen
0.1 Verzekering: wat is dat?
- “Compensatie van de uitwerkingen van het toeval op het patrimonium van de mens door
onderlinge bijstand georganiseerd volgens de wetten van de statistiek”.
- A. CHAUFTON, Les assurances: leur passé, leur présent, leur avenir, Paris, Chevalier Maresq, 1884-
1886, 2 delen, 817 p. en 557
- Verschillende verzekeraars kunnen samen komen om elk een deel te verzekeren indien het om
een groot risico en grote sommen gaat risico beter kunnen opvangen
- Je kunt een deel opnieuw op de markt zetten als herverzekering dus er wordt zelf een verzekering
genomen op mijn verzekeringspolis
- Vergoeding van schade, preventie, technische vooruitgang.
- Zeer courant contract in alle geledingen van recht en maatschappij.
- Enorm uitgebreide regelgeving, o.m.
o Europees recht (vrijheid van vestiging en dienstverlening)
o Mededingingsrecht
o Controle op de verzekeringsondernemingen (The Laundromat, over de Panama Papers)
o Privaatrechtelijke regels (voornl het handboek)
0.2 Risico en verzekering
- Persoon, goederen, vermogen in zijn geheel
- Onvoorzien risico kan ramp zijn, vandaar:
o Preventie
Er kunnen voorwaarden worden gekoppeld
Bv. export naar Saoudi-Arabië, een container met BE koekjes. Er ontbreekt iets:
er moet een staal bijzitten wat er in de container zit. Zo geraakten men niet door
de douane. Dus ze moesten een staal laten leveren, maar iedereen at die op
(misverstand) en dus intussen vooraleer het in orde was, was de
houdbaarheidsdatum van de koekjes al om. Verzekeraar kon er niet mee lachen
o Verlichting ongeluk slachtoffer (solidariteit)
Risico wordt gespreid over een grotere groep
o Voorzorg:
Spaarkapitaal
Overdracht risico op derden (contractuele bedingen, zekerheden) en, ruim
gesproken, verzekeringen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtenstudent17. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,89. Je zit daarna nergens aan vast.