➢ Kernsymptoom = moet obligaat aanwezig zijn om te kunnen spreken over een bepaalde
pathologie
Hier: psychotische symptomen
➢ Behandelen met anti-psychotica
1. HISTORISCH OVERZICHT
2. ASPECIFIEKE BEWARING
PEST- EN DOLHUIZEN
➢ Doel= maatschappij beschermen
1593: “Tot eeuwige dagen in de gevangenis geketent ende versekert te worden”
In dat jaar: als je een gek onderdak gaf, kreeg je geld
3. SPECIFIEKE BEWARING
ASYLUM
➢ Doel= maatschappij beschermen
➢ Eerste instelling: “Bedlam” (St Bethlem’s Hospital London)
Aanvankelijk: straf voor “immoraliteit” (= vanuit een visie van straf)
Later (1700: “patients”) → als patiënt gezien
Organisatie (1734): curable/incurable (onderscheid tussen geneeslijk en ongeneeslijk)
➢ Ze werden geïmmobiliseerd, want gevaarlijk voor zichzelf
1
, ➢ Guislain ziekenhuis : patiënten werden voor het eerst behandeld & verbleven daar tot het
eind van hun leven
Eerste ziekenhuis waar zorg werd gegeven aan gekken
➢ Er was geen behandeling, maar men probeerde vanalles
Artificial hibernation: beren hebben een winterslaap & zijn dan minder agressief → lijn
doorgetrokken naar mensen en in een koud ijsbad steken
Draaistoel: psychotische patiënten zijn verkeerd gedraaid → oplossing: in de
tegenovergestelde richting draaien
4. PSYCHOSENZORG
RESIDENTIEEL VERBLIJF
➢ “Aangeleerde afhankelijkheid”: afhankelijk van het instituut
Verlies aan gezonde mentale capaciteiten en coping skills
➢ Therapieën: oa koude baden, ergotherapie, bewegingstherapie: bezig zijn
Belangrijke rol voor Dr Guislain
Wel zorg, GEEN GENEZING
➢ Nu: gedwongen opname is vrij rechtszeker
Vroeger: burgemeester van de stad besliste erover (zonder medische kennis)
Mannen & vrouwen strikt gescheiden (mannen in Guislain)
2
, 5. ELECTRO-CONVULSIE-THERAPIE
➢ 1926: “insult is belangrijk”
➢ 1937: Cerletti (toestel)
➢ Sinds 1940: curariseren(spierverslapping)
Vroeger deed men dat zonder spierverslapping → ze braken soms hun rug, beten op hun
tong, veel bijwerkingen
➢ Beroemde ECT patiënten:
Ernest Heminghway
Vladimir Horowitz (pianist)
Lou Reed
➢ Nog steeds: belangrijke behandeling (ook voor andere aandoeningen: zie verder in cursus)
6. LOBOTOMIE
= Een boorgat maken in de schedel & dan met een wisser in de witte stof heen en weer gaan →
werkte zeer goed, agressie verdween
➢ Egas Moniz, Portugees neurochirurg
Heeft Nobelprijs geneeskunde gewonnen (1941)
➢ Gebruikte specifiek leukotoom via boorgat
➢ Effectief, maar bijwerkingen…
In rug geschoten door 1 van zijn gelobotomiseerde patiënten
Ze hadden geen gewone ontwikkeling
ICE-PICK LOBOTOMY
= snelle lobotomie : geen boorgat meer, maar boven de oogbol ligt een dun stukje schedel en
Freeman stak een ice pick boven de oogbol en zat zo in de hersenen → ook heen en weer wissen
➢ Freeman, uitvinder van de “snelle lobotomie” (1945)
➢ Gebruikte een “Ice Pick” in plaats van een leukotoom
➢ Onder lokale anesthesie ingebracht met een hamer
“this perforates skin, subcutaneous tissue, bone and meninges in a single plunge”
2. SYMPTOMEN
➢ “Psychotische symptomen” versus “psychotische stoornissen“
Psychotische symptomen komen meestal voor bij psychotische stoornissen, maar kunnen
ook voorkomen bij stemmingsstoornissen, middelenmisbruik,
persoonlijkheidsstoornissen, dementie,…
Psychotische stoornissen: enkel als heel het ziektebeeld daarrond gevormd is
Psychische stoornissen kunnen psychotische symptomen hebben, maar een symptoom is
niet hetzelfde als een stoornis
3
, De meest voorkomende en prototypische psychotische stoornis is schizofrenie
77
➢ Deze stoornissen kunnen psychotische symptomen hebben, maar noemen we geen
psychotische stoornis, omdat ze andere kernsymptomen hebben
ALGEMEEN: SYMPTOMEN BIJ SCHIZOFRENIESPECTRUM - EN ANDERE PSYCHOTISCHE
STOORNISSEN
➢ Afwijkingen in één of meer van de volgende 5 symptoomdomeinen:
1. Wanen
2. Hallucinaties
3. Gedesorganiseerd denken
4. Gedesorganiseerde of abnormale psychomotoriek
5. Negatieve symptomen
BEGRIP: POSITIEVE SYMPTOMEN
= symptomen die iemand anders niet heeft: “ze zijn erbij gekomen”
Bv. Wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd denken
Normaal gedrag + er komt iets bij
Biochemie: teveel aan dopamine mesolimbisch (in het lymbisch systeem)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marietourlousse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,99. Je zit daarna nergens aan vast.